Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde İnsan Hakları Aksiyon Planı Tanıtım Toplantısı’na katıldı.
Erdoğan’ın burada yaptığı konuşmadan öne çıkanlar şöyle:
“Oldukça uzun süren ve çok emek verilen bir çalışma oldu. Yaklaşık 2 sene evvel yargı ıslahatı strateji dokümanını paylaşırken bu dokümanın bir sonraki ıslahat hazırlıklarının başlangıcı olduğunu söylemiştik. Bugün açıklayacağımız aksiyon planı değişim ve ıslahat irademizin devam ettiği ve devam edeceğinin göstergesidir. Her unsurun hayata geçmesi için gereken adımları atacağız. Önümüzdeki hafta da ekonomik reformlarımızı milletimizle paylaşacağız. İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın hazırlığında asıl belirleyici, milletimizin muhtaçlık ve talepleri olmuştur.
Milletimizin beklentileri doğrultusunda oluşturulan Aksiyon Planı’ndaki her bir faaliyetin ardında geniş tabanlı bir istişare süreci vardır. Hareket planı 2 yıllık bir vakit diliminde uygulanmak üzere hazırlandı. İlgili kuruluşlar ile faaliyetler için öngörülen vakit dilimine yönelik takvim de kamuoyua sunulacak. Hareket planımız 9 hedef, 50 maksattan oluşuyor.
Aksiyon planımız 11 temel prensip ile başlıyor. Asla vazgeçmeyeceğimiz bu prensipler şunlardır:
– İnsan doğuştan sahip olduğu haklarla birlikte yaşar devletin nazaran korumak ve geliştirmek.
– İnsan onuru hukukun aktif müdafaası altındadır.
– Din, lisan, ırk, renk, cinsiyet vb temellerinde ayrımcılık olmadan herkes hukuk önünde eşittir.
– Kamu hizmetinin eşit biçimde sunulması idari faaliyetlerin temel özelliğidir.
– Mevzuat anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir.
– Mukavele özgürlüğüne türel güvenlik prensibi ve kazanılmış hakların korunulması için müdahale edilemez.
– İsimli ve idari işleyiş masumiyet karinesi, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun kişiselliğini gözeten bir yaklaşımı merkezine alır.
– Hiç kimse diğerlerinin kişilik haklarına hürmet göstererek yaptığı tenkitler nedeniyle özgülürlüğünden mahrum bırakılamaz.
– Haklarının ihlal edildiğini argüman eden herkes kanun yoluna erişebilir.
AB ile vize serbestisi konusundaki çalışmalara sürat veriyoruz.
KDK ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun kararlarını, ferdî dataların korunması suretiyle kamuoyunun erişimine açıyoruz.
İnsan hakları tazminat kurulu uzun yargılamadan kaynaklı tazminatları karşılayacak.
Demokratik iştiraki güçlendirmek için, siyasi partiler ve seçim mevzuatında değişiklik yapmak üzere kapsamlı bir çalışma başlatıyoruz.
İNSAN HAKLARI İZLEME KOMİTESİ KURULUYOR
Barolar, STK’ler ve üniversitelerden temsilcilerin iştirakiyle bağımsız bir Ceza İnfaz Kurumları İnsan Hakları İzleme Kurulu kuruyoruz.
İnsan Hakları Tazminat Komitesi, Anayasa Mahkemesine müracaata gerek kalmaksızın, uzun yargılama ziyanlarını karşılayacak.
KİŞİSEL MÜRACAATIN AKTİFLİĞİ ARTACAK
Anayasa Mahkemesine kişisel müracaat sisteminin aktifliğini artırmayı hedefliyoruz.
Çocuklar, bayanlar, engelliler ve yaşlılar başta olmak üzere cürüm mağdurlarına yönelik psiko-sosyal dayanak ve bilgilendirme hizmetlerinin aktifliğini artırıyoruz.
HAKİM VE SAVCILARA COĞRAFİK TEMİNAT
Hakim ve savcılara coğrafik teminat sağlayarak, hem yargı teminatını güçlendiriyor, hem de kararların hızlanmasını temin ediyoruz.
HSK’NIN KONTROL ALANI GENİŞLİYOR
Münasebetlerin sağlam, dengeli ve tartışmaları bitiren mahiyette olması için HSK’nin kontrol alanını genişletiyor, istinaf dairelerine de bu sebepten ötürü bozma yetkisi veriyoruz.
GEREKÇELİ KARAR 30 GÜNÜ GEÇMEYECEK
İdari yargıda gerekçeli kararın 30 gün içinde yazılmasını zarurî kılıyoruz.
Elektronik tebligat uygulamasına, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızı da dahil ediyoruz.
SGK KAYITLARI YARGIÇLARA AÇILACAK
İş davalarının daha süratli sonuçlanmasını temin için, yargıçların, SGK kayıtlarına bilişim sistemi üzerinden erişebilmesini sağlıyoruz.
İddianamelerin mağdur ve müştekilere de bildirisi uygulamasını başlatıyoruz. İdari davalarda belgeye sonradan giren bilgi ve evrakların taraflara bildirimini de zarurî hale getiriyoruz.
AYM’YE ELEKTRONİK MÜRACAAT
Avukatların, Anayasa Mahkemesine ferdî müracaatları elektronik ortamda yapabilmelerine imkan sağlıyoruz.
AVUKATLARDAN AZ VERGİ ALINACAK
Avukatlardan alınan vergi oranlarını düşürüyoruz.
E-DURUŞMALAR YAYGINLAŞACAK
Dava, icra ve noter harç ve masraflarını sadeleştiriyoruz. e-Duruşma uygulamasını tüm hukuk mahkemelerine yaygınlaştırıyoruz.
Yönetime yapılan müracaatlarda yönetimin yanıt verme müddetini 60 günden 30 güne indiriyoruz.
MAHKEME KARARLARI KAMUOYUNA AÇILIYOR
İstinaf ve temyize başvurma müddetleri, gerekçeli kararın bildirisiyle başlayacak. Tüm birinci derece ve istinaf mahkemesi kararlarını, şahsî bilgileri müdafaa unsuruna uygun halde, kamuoyunun erişimine açıyoruz.
HAKİM VE SAVCI YARDIMCILIĞI GELİYOR
Yargıdaki unvanlı vazifeler için kıdem kaidesi aranacak. Hakim ve savcı yardımcılığını sisteme kazandırıyoruz.
YATIRIMLARCILAR İÇİN OMBUDSMAN
Yönetim ile yatırımcılar ortasındaki uyuşmazlıkları gidermek için, bağımsızlık ve tarafsızlık temeliyle çalışacak, süratli karar alabilecek ‘Yatırım Ombudsmanlığı’ kuruyoruz.
Yanlışlı rapor hazırlayan uzman sistemden çıkarılacak.
Mevzuatı ve uygulamayı, söz özgürlüğü ile toplantı ve şov yürüyüşü hakkının en geniş formda teminat altına alınması doğrultusunda gözden geçiriyoruz.
Tabir özgürlüğü alanını daha da genişletiyoruz. Toplantı ve şov yürüyüşünü teminat altına alıyoruz.
Katalog cürümlerde ‘somut kanıta dayanma şartı’ getirerek, tutuklamanın istisnai bir muhafaza önlemi olduğuna ait ilkeyi tahkim ediyoruz. İsimli denetim önlemlerini de, tutuklamada olduğu üzere üst müddete bağlıyoruz.
DİNİ BAYRAMLAR İÇİN MÜSAADE
Hangi dine mensup olursa olsun, kamu ve özel kesim çalışanları ile öğrencilerin, kendi dini bayramlarında müsaadeli sayılmalarını sağlıyoruz.
Tabir ve basın özgürlüğüne ait standartları yükseltmek için gazetecilerin mesleksel faaliyetlerinin kolaylaştırılmasına yönelik önlemler geliştiriyoruz.
Gayrimüslim cemaat vakıfları idare şuralarının oluşturulması ve seçimine ait Vakıflar Yönetmeliği’ni yine düzenliyoruz.
GECE YARISI GÖZALTILARINA SON
Söz vermek için mesai saati dışında gözaltına alma, otelde gecenin bir yarısı gözaltına alma üzere uygulamalara son veriyoruz.
Tabir alma süreci 7 gün 24 saat yapılabilecek. Azap ve makûs muameleye sıfır tolerans anlayışını yerleştirdik. Azap savlarıyla ilgili disiplin soruşturmalarında vakit aşımını kaldırıyoruz.
Şikayete bağlı cürümlerde açıklamalı davetiye bildirisine karşın mazeretsiz olarak duruşmaya gelinmemesi halinde, davanın düşürülmesine ait değişiklik yapıyoruz. Böylelikle yıllarca açık duran evrakları, sürüncemede kalan yargılamaları ortadan kaldırıyoruz.
Misyonun gereklerine muhalif olarak hak ihlaline sebebiyet veren kamu vazifelileri için rücu ve disiplin süreçlerinin aktifliğini artırıyoruz.
Tek bir bayanın dahi şiddet mağduru olmadığı güne kavuşana kadar kurumların, sivil toplum kuruluşlarının, medyanın ve toplumun tüm bölümlerinin iş birliğiyle bu çabayı sürdüreceğiz.
ESKİ EŞ ŞİDDETİNDE DE AĞIRLAŞTIRICI SEBEP
Eşe karşı işlenen kabahatlerle ilgili öngörülen ağırlaştırıcı sebebi, boşanmış eşi de kapsayacak formda genişletiyoruz.
Bayana karşı şiddet cürümlerini faal biçimde soruşturmak gayesiyle kurulan özel soruşturma ofislerini ülke genelinde yaygınlaştırıyoruz.
ISRARLI TAKİP FARKLI KABAHAT OLACAK
Tek taraflı ısrarlı takip fiillerini farklı bir kabahat olarak düzenliyoruz. Şiddet mağduru bayanlara avukat görevlendirilmesini sağlıyoruz.
İrtibatın tespiti ve dinlenmesi formundaki muhafaza önlemiyle elde edilen kayıtların, beraat kararı halinde yok edilmesini sağlıyoruz.
Kamulaştırmayla ilgili tüm mevzuatı tekrar ele alıyor, kamulaştırmasız el atmaya karşı valilikler nezdinde idari müracaat yolu getiriyoruz.
FERDÎ BİLGİLERE AB AYARI
Şahsî bilgilerin işlenmesinde özel hayatın korunmasını sağlamak için KVK Kanunu’nu AB standartlarıyla uyumlu hale getiriyoruz.
Ceza infaz kurumlarında dijital dönüşümü tamamlıyoruz. Bu çerçevede, hükümlü ve tutukluların yakınlarıyla imajlı görüşebilmeleri yanında, mektup alıp gönderme, dilekçe verme ve sıhhat durumunu takip üzere süreçlerde de teknolojiden yararlanılacak.
İCRA VE İFLASTA MÜLKİYETE TEMİNAT
İcra ve İflas Kanunu ile ilgili yönetmeliği, mülkiyet hakkının en geniş formda korunmasını sağlayacak halde tekrar düzenliyoruz.
İdari yargıda mülkiyet hakkını etkileyen konuların hızlı yargılama yordamıyla süratli biçimde tahliline imkan sağlıyoruz.
Yönetimin, haklı olduğu belirli olan vatandaşa ‘git davanı aç, kazan o denli gel’ halinde özetleyebileceğimiz haline son veriyoruz.
Yerleşik yargı içtihatlarının yönetim tarafından tertipli olarak takip edilmesini sağlayarak, müracaatları kabul etme ve davadan vazgeçme üzere hususlarda kurumların yetkilerini artırıyoruz.
Çocukların dijital riskler, siber zorbalık ve internet bağımlılığından korunmasına yönelik çalışmaları en üst düzeye çıkarıyoruz.
Tapu siciline yönetimler tarafından konulan kamusal kısıtlamaları da elektronik ortamda malik ve ilgililerin erişimine açıyoruz
KİMSESİZ ÇOCUKLARA HUKUKÎ VESAYET
Memleketler arası muhafaza ve süreksiz müdafaa kapsamındaki kimsesiz çocukların bakım ve nezaretinin daha aktif sağlanabilmesi için hukukî kişi vesayet sistemini hayata geçiriyoruz.
Çocuk mahkemelerini çocuk dostu olacak biçimde tasarlıyor, duruşmalara hakim, savcı ve avukatların cübbesiz iştirakine imkan sağlıyoruz.
Aile mahremiyeti ve çocuğun üstün faydasının daha iyi korunabilmesi hedefiyle aile ve çocuk mahkemelerinin müstakil bir yerleşke içinde bulunacağı yeni bir adliye mimarisi modeli geliştiriyoruz.
KONTROLLÜ ÖZGÜRLÜKTE ÇOCUK OFİSİ
Kontrollü özgürlük müdürlüklerinde çocuk ofisleri kuruyoruz. Suça sürüklenen çocukların isimli süreçlerinin her kademesini, bu ofisler vasıtasıyla takip ediyoruz.
Gençlerin toplumsal ve demokratik hayata iştirakini artırmak için ortaöğretim müfredatına ‘gönüllülük çalışmaları’ koyuyor ve bunu üniversitelerde de yaygınlaştırıyoruz.
Gençleri aile kurmaları tarafında teşvik için evlilik yardımının kapsamını genişletiyoruz. İş gücü piyasasına faal iştirakleri için Genç İstihdamı Ulusal Strateji Evrakı hazırlayarak staj imkanlarını geliştiriyoruz.,
İstanbul’da BM Gençlik Merkezi kurulmasına yönelik çalışmalara sürat veriyoruz. Böylelikle BM 2030 Gençlik Stratejisi’nin aktif bir halde uygulanması amacına katkıda bulunmak istiyoruz.
Evlilik yardımının kapsamı genişletiliyor.
Engelli bireylerin üst kademe kamu yöneticiliği ile mesleklerine uygun misyonlarda istihdamını zorlaştıran kararları tespit edip kaldırıyoruz.
Sıhhat raporlarında engellilik kriterlerine standart getiriyoruz.
ENGELLİ VE YAŞLILARA KONUTTA CEZA
Ağır hasta, yaşlı yahut engelli mahkumların cezalarının konutlarında infazının imkanlarını artırıyoruz.
Yaş yahut sıhhat sebebiyle ceza infaz kurumunda hayatını tek başına idame ettiremeyen mahkumlar için kontrollü hürlük uygulamasının alanını genişletiyoruz.
Tabiatı ve çevreyi bir arada paylaştığımız hayvanları ‘mal’ olarak değil ‘can’ olarak gören bir anlayışla mevzuat değişikliği yapıyoruz.
Uyuşturucu kullanımından birinci defa kontrollü hürlük kararı alanların rehabilitasyon ve tedavilerinin orta denetimlerle izleneceği, 5 yıl periyodik Bağımlılık Takip Modeli kuruyoruz.
İnsan haklarına hassas çalışmalarıyla, emsallerine nazaran öne çıkan kamu görevlilerini ödüllendiriyoruz.
Hakim, savcı ve avukat adaylarına Anayasa Mahkemesi’nde staj imkanı getiriyoruz.
Hukuk fakültelerine girmek için gerekli muvaffakiyet sıralamasını hukuk fakültelerinde tahsil müddetini 5 yıla çıkarıyoruz.,
EN SON HEDEF SİVİL ANAYASA
İnsan hakları aksiyon planı dilek ve temenni dokümanı değildir. Hayata geçmesi için devletin tüm kurumlarına iş düşüyor. Hareket planımızın son emeli yeni ve sivil bir anaysadır.
NTV