Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen “Bizim Yunus” Yılı Açılış Töreni’nde konuştu.
Konuşmasına şehitlerin ruhları için Fatiha Suresi’ni okuyarak başlayan ve Yunus Emre’nin “Ben gelmedim dava için benim işim sevgi işi” şiirinden bir mısra okuyan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Vefatının 700’üncü seneyi devriyesinde Gönül Sultanımız Yunus Emre’yi rahmetle, minnetle yad ediyorum. Rabbim onu cennetiyle cemaliyle müşerref eylesin.” tabirlerini kullandı.
Erdoğan, 2021 yılının Türk tarihi ve kültürü açısından birçok değerli yıldönümünü barındırdığına işaret ederek, “Bu sene İstiklal Marşı’mızın kabul edilişinin 100’üncü yılı olmasının yanı sıra Hacı Bektaş-i Veli Hazretleri’nin ebediyete irtihalinin de 750’nci seneyi devriyesidir. Yeniden 2021 yılı Yunus Emre’nin vefatının 700’üncü yıl dönümüne de tekabül ediyor. Bizim için böylesine önemli bir yıl olan 2021 yılını biz de manasına yakışır halde idrak etmek istedik. Bu hedefle 2021 yılını İstiklal Marşı, Yunus Emre ve Hacı Bektaş Veli yılı ilan ettik.” diye konuştu.
UNESCO’nun 1991’i Yunus Emre Sevgi Yılı olarak belirlediğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
“Yunus’un insan sevgisini temel alan görüşleri, bütün dünyada barış sloganları haline dönüşmüştü. Bu sefer UNESCO, vefatının 700’üncü yılı olması münasebetiyle 2021 yılını Yunus Emre’ye adadı. Bu mevzudaki takviyelerinden ötürü bilhassa Azerbaycan, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya ve Özbekistan’ın UNESCO’daki temsilcilerine teşekkürü bir borç biliyorum. Yunus Emre’yi anma yılının milletimizle birlikte tüm insanlık için hayırlara getirmesini Rabb’imden niyaz ediyorum.
Yunus Emre ve Türkçe Yılı kapsamında ‘Bizim Yunus ve Dünya Lisanı Türkçe’ temalarıyla Cumhurbaşkanlığı himayesinde birçok aktiflik düzenleyeceğiz. Bu etkinliklerle Yunus Emre’yi bir sefer daha yad etmenin yanında inşallah onun bildirilerini tüm insanlığa ulaştırmaya çalışacağız. Yunus’u, Mevlana’yı, Hacı Bektaş’ı, Pir Sultan’ı kısacası 780 bin kilometrekare vatan toprağını, sevgiyle, aşkla, kardeşlikle yoğuran her bir gönül sultanımızı inşallah yüreklere nakış edeceğiz.”
“TÜRK-İSLAM MÜHRÜNÜ BU TOPRAKLARA VURAN ASIL KURUM DERGAHLAR OLMUŞTUR”
Erdoğan, 1071 Malazgirt Zaferi’nin çabucak akabinde ecdadın bu topraklarda inşa ettiği mescitler, medreseler, kütüphaneler, çeşmeler, köprüler, çarşılar, hanlar ve kervansarayların Anadolu’ya orijinal bir kimlik kazandırdığını belirterek, “Bütün bu yapıtların yanı sıra Türk-İslam mührünü bu topraklara vuran asıl kurum dergahlar olmuştur. Hoca Ahmet Yesevi’den aldıkları destur ile Türkistan’dan Anadolu’ya hicret eden dervişler bu yeni vatanın dört bir yanında dergahlar kurdular. İlerleyen vakit içinde Hacı Bayram, Veli Aziz Mahmut Hüdai, Pir Şaban-ı Veli üzere birçok hak aşığını yetiştiren bu dergahlar sevgi, merhamet ve kardeşlik ikliminin bütün Anadolu’yu kuşatmasını sağladı.” dedi.
Bir taraftan gaziler eliyle kentleri fetheden ecdadın başka taraftan ilim, irfan ve hikmet ehli bilgiler marifetiyle gönüller kazandığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
“Fütuhat ile fütüvvetin el ele kök saldığı bu geniş coğrafyada, dünya tarihinin akışını değiştiren büyük bir medeniyet atılımı gerçekleşti. Asırlardır lisandan lisana aktarılan şiirleriyle gönüllerimizde taht kuran Yunus Emre de bu dergahlardan birinde yetişmiş, ‘Aşık Yunus’ olmuştur. Hacı Bektaş-i Veli Hazretleri’nden nefes almak, bu niyetle çıktığı yol onu Taptuk Emre Hazretleri’nin dergahına götürmüştür. Gönlündeki ilim, ahlak ve sevgi deryasından müritlerine bol bol ikramda bulunan Taptuk Emre, Yunus Emre’yi bir insanı kamil olarak yetiştirdi.
Yunus, Taptuk Emre’nin ocağında 40 yıl boyunca yavaş yavaş piştikten sonra ebediyeti kazanma, isteğe erme, teslimiyete varma, hayata ve mahlukata aşk nazarıyla bakma yolunun mihmandarı oldu. ‘Allah hoştur, hoşluğu sever’ Hadisi ile mütenasip biçimde Aşık Yunus da İslam’da tecelli eden bütün hoşlukları, aşk imbiğinden geçirerek şiirlere, ilahilere, sözlere döktü.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında, Yunus Emre’nin “İşitin ey yarenler, aşk bir güneşe benzer” şiirini de okudu.
Erdoğan yaptığı konuşmada, vefatının üzerinden tam 7 asır geçmesine karşın Yunus Emre’yi her dem taze tutan sırrın aşk olduğu belirtti.
Mecnun’a çölleri açtıran, Ferhat’a dağları deldiren, pervaneyi ateşe atan, bülbülü ağlatan, neyi inletenin de yeniden tıpkı aşk olduğunu tabir eden Erdoğan, “O aşk ki Alparslan’ı Anadolu’nun, Selahaddin Eyyubi’yi Kudüs’ün, Sultan Fatih’i İstanbul’un yollarına düşürmüştür. O aşk ki Hz. Mevlana’ya hamdım, piştim, yandım dedirtmiştir. O aşk ki İbrahim Ethem’e tacını ve tahtını terk ettirmiştir. İşte bunun için kudema, insanı insan yapan öz yaratılışındaki aşk cevheridir demiştir.” diye konuştu.
Erdoğan, aşk odunda pişirdiği şiirleri, ilahileri ve kelamlarıyla Yunus Emre’nin de aşk medeniyetinin bayraktarı olduğunu lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Yunus Emre, Ahmet Yesevi’den, Hacı Bektaş’a, bizim vilayetlere bir köprüdür. Anadolu’daki 700 yıllık varlığımızı temsil eden gönül eridir. Bir garip derviş, bir usta şair, bir büyük mürşit, bir derin mütefekkirdir. Bütün davaların ötesinde ‘benim işim sevi için’ diyebilen, bütün kinlerin, nefretlerin, ihtirasların dışında sevelim sevilelim diyen şanlı bir gönüldür. 72 millete bir göz ile bakabilmeyi öneren vicdani bir duruştur. ‘Okumaktan mana ne, kişi Hakk’ı bilmektir. Çün okudun bilmezsin, ha bir kuru emektir.’ Yunus Emre işte böylesine bir teslimiyet timsalidir. ‘Bir ben vardır bende benden içeru’ diyen gerçek benlik avcısıdır. Mal sahibi, mülk sahibi de olsan birinci sahibine götüren derin bir akıldır. Dünya dediklerini bir gölgeliğe saydığı için delik delik olmuş bir yürektir. Evet, Yunus, bizim Yunus, derviş Yunus, aşık Yunus budur.”
“O, TÜRKÇE’NİN AŞK VE MANA LİSANI OLMASINI SAĞLAMIŞTIR”
Yunus Emre’nin birebir vakitte hoş Türkçe’nin de mimarı olduğunu vurgulayan Erdoğan, “O, Türkistan’da Ahmet Yesevi ve dervişlerinin hikmetleriyle başlayan çığırı Anadolu’da daha da geliştirmiştir. O, Türkçe’nin aşk ve mana lisanı olmasını sağlamıştır. Onun bize bıraktığı en büyük miras her bir dizesinin söz kelime, her bir sözünün hece hece, her bir hecesinin harf harf saçaklanarak 700 yıllık tarihimizi bizim kılan Türkçe’mizdir.” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Rahmetli Bahattin Karakoç’un dediği üzere Türkçem kıpır kıpır, Türkçem renk, ışık, güya imbiklerden süzülüp gelir. Beyaz gül, mor sümbül, mavi sarmaşık, gönül bahçemizden süzülüp gelir. Annem damağıma sağmış süt diye, vakte nokta nokta kazılıp gelir. Dolamış lisanına babam, kut diye, her kelam mısra mısra dizilip gelir. Bugünüm, yarınım, gündüzüm, gecem, daima birebir potada ezilip gelir. Devletim, bayrağım, ülkemdir Türkçem, Türkçem gök katında yazılıp gelir. Evet, Türkçe lisanımız kimliğimizdir, asırlara sari kültürümüzün taşıyıcısıdır. Nihad Sami Banarlı’nın sözü ile sözler asırlar boyunca tek tek işlenmiş kelam mücevherleridir. Türkçemiz dertlilerin iç sızısı, şairlerin alın yazısıdır. O denli diyor Banarlı, ketebe yektübü Arabındır; kitap, katip benimdir. Bazen kalbimize akan gözyaşımız, bazen içimizde yığınlanan sabır taşımızdır. Çörek otundan güneşe kadar niyetimiz, fikrimiz, hissimiz anlayışımızdır. Türkçemiz aşkımızın da hasretimizin de matemimizin de lisanıdır. Bebeğimize ninni, atalarımızdan vecize, yiğitlenirken koçaklama, ölürken ağıttır. El açtığımızda duamız, cenge vardığımızda destanımızdır. Selenge’den Tuna’ya, Yenisey’den Ceyhun’a, Nil’den Dicle’ye şiirimiz, müziğimiz, türkümüzdür. Merhum Ali Fuat Başgil Hoca, Türkçe’mizi her sözünde asil bir milletin en az bin yıllık tarihinin biriktirdiği mana ve anılar bulunan lisan formuna girmiş ulusal ruhumuz olarak tanım eder.”
“TÜRKÇE’MİZİ DÜNYA LİSANI HALİNE GETİRMELİYİZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, lisanını kaybeden bir milletin hafızasını, benliğini ve hatta inancını kaybedeceğine dikkati çekerek, “Ana lisanlarıyla bağları zayıflayan toplumların vakitle sürüleşmesi, sömürgeleşmesi, kimliksiz hale gelmesi kaçınılmazdır. Gerek dünya tarihine, gerek Türk tarihine baktığımızda bunun sayısız örneğini görürüz. Avrupa kıtasındaki soydaş toplulukların değerli bir kısmının lisanları ile bağları kopunca nasıl Slavlaştıklarını hepimiz çok iyi biliyoruz. Birebir biçimde Afrika’da sömürgecilerin işgal ettikleri yerlerde insanların inançları ile birlikte lisanlarını de gaye aldıklarına şahit oluyoruz. Unutmayınız, vatanı evvel lisan sonra ordu bekler. Bunun için Türkçe’mize sahip çıkmalıyız. Yalnızca kendimiz sahip çıkmakla kalmamalı, Türkçe’mizi dünya lisanı haline getirmeliyiz.” görüşünü paylaştı.
Yaklaşık 12 milyon kilometrekarelik bir coğrafyada 250 milyonu tek millet, tek yürek, tek bilek yapan Türkçe’nin dünyada en çok konuşulan 5’inci büyük lisan olduğuna işaret eden Erdoğan, “Bugün 35 farklı ülkede ya ana lisan ya ikinci lisan veya yabancı lisan olarak Türkçe ile anlaşılabiliyor. Vatanları, bayrakları, devletleri farklı olan yüzlerce milyon insanı tıpkı gönül paydasında buluşturan Türkçe’dir.” diye konuştu.
“YABANCI LİSANA VERİLEN EHEMMİYET MAALESEF TÜRKÇE’MİZİ GÖLGEDE BIRAKIYOR”
Bugün Türkçe’de bir çoraklaşma sürecinin yaşandığına vurgu yapan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Yabancı lisana verilen ehemmiyet maalesef Türkçe’mizi gölgede bırakıyor. Hatta kimi yerlerde yabancı lisanla eğitim Türkçe eğitimin önüne geçiyor. Üniversitelerde öğrencilerimiz bırakınız Yunus’ları, Fuzuli’leri, Emrah’ları, Reşat Nuri’leri, Refik Halit’leri, Peyami Safa yahut Tanpınar’ları bile okumadan hatta ismini duymadan diploma alabiliyor. Bunun yanında gazetecilerimizden akademisyenlerimize kadar okumuş yazmış insanlarımızın bir kısmı Türkçe’ye gereğince itina göstermiyor. Bilhassa toplumsal medya lisanı gençlerimiz ortasında geçerli bir yazı lisanına, bağlantı lisanına dönüşüyor. Anlamsız kısaltmalar, ortalara serpiştirilen yabancı sözler, bozuk cümleler, saçma sözler günden güne sıradan hale geliyor. Tabelalarda, yazışmalarda ve konuşmalarda şahit olduğumuz yabancı söz kullanma hastalığı artık geleceğimizi tehdit eder bir boyuta ulaşmıştır. İşte Kızılay Meydanı’ndan şöyle aşağı gerçek inin bütün dükkanların tabelaları adeta bizim lisanımızı tehdit ediyor. İstanbul’un da o denli her yerde o denli. Lisanımızı kısırlaştıran, kuşaklar ortasındaki bağlantısı yok eden, Türkçe’den çok nevzuhur bir kuş lisanını andıran bu çürümeye dur demek mecburiyetindeyiz.”
Erdoğan, lisanın bağlantı aracı olmasının yanında en büyük zenginlik olduğunu belirterek, “İnsan sahip olduğu sözler kadar kendini gerçekleştirir. Yüz söz ile konuşan birisi ile bin söz ile düşünen birisi birebir değildir. Bin söz ile ömrünü tüketene göre on bin söz ile yaşayan kişi hayattan on kat daha fazla lezzet alır, hayatın manasını on kat daha fazla kavrar, insanlığa 10 kat daha fazla katkı verir.” tabirlerini kullandı.
“KELİMELERİN, KAVRAMLARIN SÖZLERİN DEĞERİ EN YETERLİ BİÇİMDE ANLATILMALI”
Ulusal bir seferberlik ruhuyla çalışarak gençlere kelamın, lisanın, her biri asırlık deneyimlerin taşıyıcısı olan sözlerin, kavramların, tabirlerin değerinin en iyi halde anlatılması gerektiğini vurgulayan Erdoğan, “Kültür emperyalizmine karşı kuracağımız en güçlü savunma çizgisi öncelikle lisanımızı korumaktır.” dedi.
Kendi anadilini en gerçek ve hoş halde konuşamayan bir toplumun diğerlerine da katkı sağlayamayacağını belirten Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Türkçe’yi müdafaadan ne ulusal kimliğimize sahip çıkabiliriz ne Türk dünyası ile olan bağlarımızı güçlü tutabiliriz ne de global amaçlarımıza ulaşabiliriz. Lisanımız güç kaybettiği sürece siyasi hudutlarımızın da ortak kültür ve medeniyetimizin de haritalarda sırf bir çizgiden ibaret kalmasına mani olmayız. Geleceğimize yapacağımız en kıymetli yatırımlarından biri, yabancı kavramların istilası karşısında hoş Türkçe’mizi korumak, geliştirmek, zenginleştirmek olacaktır.”
Erdoğan, bu bahiste ailelere, öğretmenlere, münevverlere, Türk lisanı ile ilgili çalışma yapan kurum ve sivil toplum kuruluşlarına değerli misyonlar düştüğünün altını çizdi.
Yunus Emre’nin “Dil, hikmetin yoludur.” kelamlarını hatırlatan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Yitik kaybedildiği yerde bulunur’ diyerek hikmet arayışımızı Türkçe’mizden başlatmalı, daima birlikte ‘Dünya lisanı Türkçe’ demeliyiz. Bunun için Yunus Emre’nin 700’üncü vefat yılına istinaden ‘Dünya Lisanı Türkçe’ ismiyle bir seferberlik ilan ediyoruz. Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Siyasetleri Şuramız tarafından hazırlanan 224 aktifliği 2021 yılı içerisinde 18 farklı bakanlık, kurum, sivil toplum kuruluşu marifetiyle hayata geçireceğiz.”
Bu çalışmalara gereken her türlü takviyenin verileceğine inandığını lisana getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2021 Yunus Emre ve Türkçe Yılı”nın hayırlara vesile olmasını diledi.
NTV
