Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) datalarına nazaran dünya genelinde her yıl, sigara içmeyen 1 milyondan fazla kişi, 20’den fazla farklı kanser tipi ve öteki birçok rahatsızlık açısından değerli bir risk faktörü oluşturan sigaranın dumanı ile ilişkili hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor.
Sigaranın ziyanları konusunda toplumsal farkındalık oluşturmak ve tütünle gayret etmek emeliyle, 1987 yılından bu yana 9 Şubat tarihi, DSÖ’nün teşebbüsüyle “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak anılıyor.
DSÖ datalarına nazaran, tütün mamulleri, tüketicilerinin yarısından fazlasının hayatını kaybetmesine yol açıyor.
GELİR SEVİYESİ ETKİLİYOR
Dünyada 1 milyarın üzerinde kişi sigara içiyor ve bu şahısların yüzde 80’i az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor.
Türkiye’de ise 15 milyondan fazla kişi sigara tüketiyor ve her sene ortalama 100 bin kişi tütün kullanımına bağlı hastalıklar sebebiyle hayatını kaybediyor.
Sigaraya bağlı ölümlerin birçok, çoklukla ağır tütün sanayisi müdahalesinin ve pazarlamasının maksadı olan düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geliyor.
Yapılan birtakım araştırmalarda, tütün kullanıcılarının sigarayı bırakmak için yardıma muhtaçlığı olduğu belirtiliyor. Bulgular, çok az sayıda sigara tüketicisinin tütün kullanımının getirdiği sıhhat risklerini anladığını gösteriyor.
Bununla birlikte sigara içenlerin birçok, tütünün tehlikelerinin farkına vardığında sigarayı bırakmak istiyor lakin bu bahiste gerekli takviyenin alınamadığı durumlarda sigarayı bırakmak isteyenlerin sırf yüzde 4’ü başarılı oluyor.
İÇMEYENLER İÇİN DE ÖLÜMCÜL
Dünyada her yıl 8 milyondan fazla kişi tütün eseri kullanımına bağlı hastalıklar sebebiyle hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin 7 milyondan fazlası direkt tütün kullanımına bağlı iken, 1 milyondan fazla kişi ise tütün eseri kullanmadığı halde sigara dumanına maruz kalmaktan kaynaklanan hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor.
Bu durum birebir vakitte çocuklar için de önemli tehlike oluşturuyor. Dünyadaki çocukların yarısı sigara dumanının kirlettiği havayı soluyor ve buna bağlı olarak her sene 65 bin çocuk, sigara dumanına bağlı hastalıklardan dolayı hayatını kaybediyor. Gebelerin sigara içmesi, bebekler için ömür uzunluğu meşakkatini çekeceği sıhhat meselelerine sebebiyet veriyor.
Tütün, bağımlılık yapması sebebiyle hane halkı gelirini de önemli manada olumsuz etkiliyor ve sıhhati kötüleştirdiği üzere fakirleşmeye da kapı aralıyor.
Tütüne olan talebi azaltmak için sigarayı bırakmayı teşvik eden “dumansız” yasalar, fotoğraflı sıhhat ihtarları, tütün tüketimine ait reklam ve promosyon yasakları ve tütün tüketimine ait getirilecek vergiler üzere temel tedbirler ön plana çıkıyor.
Tütün fiyatlarında yüzde 10’luk bir artışın, yüksek gelirli ülkelerde yüzde 4, düşük ve orta gelirli ülkelerde yüzde 5 civarı tüketimi azaltacağı varsayım ediliyor.
En çok sigara tüketen ülkeler listesinde başı, yüzde 47,4 ile Kiribati çekiyor.
Bu ülkeyi, Karadağ (yüzde 46), Yunanistan (yüzde 43,7), Doğu Timor (yüzde 42,2), Rusya (yüzde 40,9) ve Nauru (yüzde 40) ile takip ediyor.
NTV
