Şimdiye kadar, Brezilya’nın Amazon ormanlarında yaşayan yerlilerden olan Yanomami topluluğunda Covid-19 nedeniyle 32 çocuk hayatını kaybetti ve bu durum pandeminin savunmasız yerli topluluklar üzerindeki orantısız tesirine dair kaygıları artırdı.
“DEVLETTEN TAKVİYE ALAMIYORUZ”
Yerli sıhhat kurulu Condisi-YY’nin lideri Júnior Hekurari Yanomami, hususa ait yaptığı açıklamada, “Bir aydan kısa bir müddet içinde bu kadar çok çocuğun ölmesi çok kaygı verici. Yanomamilere verilen sonlu sıhhat dayanağı çoktan çöktü. Devletten dayanak alamıyoruz” tabirlerini kullandı. Hayatını yitiren çocukların yalnızca uçakla ulaşılabilen Venezuela sonuna yakın Waphuta ve Kataroa bölgelerindeki ücra topluluklarda yaşadığı tabir edildi.
Halk sıhhati uzmanları, hali hazırda kızamık, çiçek hastalığı ve grip üzere bulaşıcı hastalıkların yerli toplulukları yok ettiği bir bölgede, Covid-19’un yerli kümelerdeki zararın yıkıcı sonuçları olabileceği konusunda uyardı. Yakın vakitte yapılan bir araştırma Yanomami halkının Amazonlarda Portekiz büyüklüğünde bir alana yayıldığı hudutlu sıhhat hizmetleri ve ulaşım zorlukları nedeniyle virüsün yayılmasına karşı bilhassa savunmasız olduğunu gösterdi.
DÜNYADAKİ DURUMUN TERSİNE ÇOCUKLAR COVİD-19 KARŞI DAHA SAVUNMASIZ
Öte yandan, dünyada görülen durumun bilakis Yanomi topluluğunda bilhassa gençlerin ve çocukların yaşlılara kıyasla Covid-19’a karşı savunmasız olduğu görülüyor. Brezilya’daki uzmanlar, virüsün yerli çocuklar üzerinde çok daha agresif bir tesire sahip olduğuna inandıklarını söyledi.
Hükümete bağlı çalışan Fiocruz Araştırma Ekibi’nden epidemiyolog, Andrey Cardoso, “Covid mevt oranı, beş yaş altı yerli halkta genel nüfustaki birebir yaş kümesine nazaran çok daha yüksek. Yerli çocukların, yüksek oranda anemi, yetersiz beslenme, ishal ve ishal nedeniyle esasen makus sıhhate sahip olduğunu biliyorduk. Lakin, şu anda Amozon bölgesindeki acil durum hizmetlerinde çok bir yoğunluk yaşanıyor ve bu bizi virüsün Amazon çocuklarını daha fazla etkilediğinedair endişelendiriyor” açıklamasını yaptı.
MUTASYONUN TESİRİNDEN TELAŞ DUYULUYOR
Başka taraftan, Brezilya’da ortaya çıkan yeni tip corona virüs mutasyonun Amazonlarda dolaştığına dair kuşkular de artıyor. Hutukara Yanomami Derneği yöneticisi Maurício Ye’kwana ise, “Yanomami çocukları virüse karşı açıkça daha savunmasız, zira pek birçok yetersiz beslenme ve sıtma üzere hastalıklardan muzdarip ve birtakım bölgelerde hiç sıhhat çalışanı bulunmuyor Roraima eyaletinde bir mutasyonun esasen dolaşmakta olduğunu bildiğimiz için bu ikinci dalga daha korkutucu” dedi.
Bununla birlikte Brezilya Sıhhat Bakanlığı, Yanomami bölgesindeki hadiseleri soruşturmak için bir heyet gönderdiğini söyledi. Fakat yerli başkanlar ve aktivistler, Bolsonaro hükümetinin 200’den az sıhhat çalışanına bağımlı 28 bin Yanomami ve Ye’kwana halkını ihmal etmekle suçluyor. Ayrıcai pandemi sırasında virüsü izole topluluklara taşıyan kaçak altın madencilerin de bölgede arttığı belirtildi.
BOLSONARO’YA TENKİT
Altın madencilerinin sayısı Jair Bolsonaro’nun 2019’da vazifeye gelmesinden bu yana etraf siyasetlerinin sistematik olarak ortadan kaldırılmasıyla birlikte yine arttı. Bu durum ise bölgeye birçok bulaşıcı hastalığın taşınmasına neden oldu.
GERÇEK OLAY SAYISI 10 BİNİN ÜZERİNDE
Başka taraftan, datalar şimdiye kadar Yanomami topluluğunda bin 600’den fazla kişinin Covid-19’a yakalandığını gösteriyor. Lakin, Yanomami ve Ye’kwana ağının üyesi antropolog Ana Maria Machado, test oranlarının çok düşük olduğunu belirterek, “Büyük yerlerde yaşadıklarını göz önünde bulundurarak Yanomamiler ortasında 10 binden fazla hadisenin meydana geldiğini kestirim ediyoruz. Meskenlerde kalabalık aileler yaşıyor, mutfak eşyaları paylaşıyor, ayrıyeten alkollü temizleme solüsyonuna yahut sabuna erişim yok” açıklamasını yaptı.
AVRUPA’YA SARI KAR YAĞDI
NTV
