2017 yılında Kazakistan’ın kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in Latin alfabesine geçme teşebbüslerinin sonucunda kurulan Kazakistan Ulusal Alfabe Komitesi, Başbakan Askar Mamin başkanlığında toplandı.
Toplantıda, 2023 – 2031 yılları ortasında ülkede kademeli olarak kullanılmaya başlanması planlanan 31 harflik yeni Kazak alfabesinin tanıtımı yapıldı.
“BİR SES-BİR HARF”
Ahmet Baytursunov Lisan Bilimi Enstitüsü tarafından geliştirilen alfabe’nin “bir ses-bir harf” unsuruna nazaran hazırlandığı belirtiliyor.
Latin harflerine uyarlanan yeni Kazak alfabesinde, 9’u ünlü 31 temel harf bulunuyor. Fakat alfabede yer almayan X, W üzere harfler ise yabancı kökenli sözlerde kullanılacak.
“İVME KAZANDIRACAK”
Başbakan Mamin, toplantıda yaptığı konuşmada “Alfabenin geliştirilmiş nüshası, Kazak lisanının yaygınlaşmasına yeni bir ivme kazandıracak ve çağdaşlaşmasına katkıda bulunacaktır” sözünü kullandı.
Kelam konusu alfabeyi geliştirme sürecinde 40’tan fazla nüshanın incelendiği ve eğitim kurumlarında yeni alfabe ile yazma ve okumaya ait anket çalışmaları gerçekleştirildiği belirtiliyor.
Kazakistan Hükümeti, Ocak 2015’te Kiril alfabesinin kullanıldığı Kazakça’nın 2025 yılına kadar kademeli olarak Latin alfabesine geçirileceğini duyurmuştu. Kazakça ve Rusça lisanları dışında Özbekçe, Ukraynaca, Uygurca, Kırgızca ve Tatarca Kazakistan’da konuşulan lisanlar ortasında.
Kazakistan’da 1929-1940 yılları ortasında Latin alfabesi kullanılmış daha sonra ise tekrar Kiril alfabesi kullanılmaya başlanmıştı. 1940’tan itibaren Kiril alfabesini kullanan Kazakistan, 2017’de kademeli olarak Latin alfabesine geçme kararı almıştı.
NTV uygulamasını indirin, gelişmelerden haberdar olun
NTV