Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geçen ayki PPK toplantısında siyaset faizini 200 baz puanlık artışla yüzde 15’ten yüzde 17’ye çıkarmıştı.
Karar metninde, gelecek devirde nakdî duruşun sıkılığının, enflasyonu etkileyen tüm ögeler dikkate alınarak, enflasyonda kalıcı düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar kararlılıkla sürdürüleceği söz edilmişti.
Ekonomistler, yarın gerçekleştirilecek toplantıda siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının sabit bırakılacağını iddia ediyor.
TCMB’nin mali duruştaki sıkılığı piyasaya göstermesi ve kredibilitesini güçlendirmesi ismine ölçülü faiz artırımının da göz gerisi edilmemesi gerektiğini söyleyen ekonomistler, karar metninde enflasyon ve dolarizasyona ait verilecek bildirilerin yakından takip edileceğini lisana getirdi.
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, aralık enflasyonunun yıllık yüzde 14,6 ile beklentilerin üzerinde gerçekleştiğini, enflasyonun bu düzeyi ile gerçekleşen enflasyona nazaran hesaplanan siyaset gerçek faizinin yüzde 2,1 ve beklenen enflasyona nazaran hesaplanan gerçek faizin yüzde 5,6 düzeyinde bulunduğunu söyledi.
Misal gelişmekte olan ülkeler için son durumda yüzde 0,5 civarı olan ortalama gerçek faizin bariz üzerine çıkılmasının, yabancı yatırımcı girişi açısından gerekli olan koşulların sağlandığını manasına geleceğini belirten Bürümcekçi, “Nitekim, son haftalarda portföy ve swap girişlerinin süreklilik kazandığını izlemekteyiz.
Buna karşılık, hane halkı dolarizasyonunun faizlerin yeni düzeyine karşın devam etmesi şimdi faizlerde arzulanan istikrarın sağlanamadığını göstermektedir. Bu bağlamda, ocak ayı faiz karar açısından TCMB’nin yakın devir enflasyon patikasını nasıl öngördüğü de kritik olacak. Lakin bunu en erken 28 Ocak’ta yayınlanacak Enflasyon Raporu’nda görebileceğiz” sözlerini kullandı.
Bu ayki karara ait anketlerin medyan beklentiyi, enflasyonun önümüzdeki periyotta yüzde 15 civarını fazla aşmayacağı öngörüsü ile TCMB’nin siyaset faizini bir müddet bu düzeyde tutacağı istikametinde gösterdiğini lisana getiren Bürümcekçi, “Gerek hane halkı dolarizasyonunun devam etmesi gerekse enflasyonda üst istikametli sürprizlerin devam edebileceğini düşündüğümden TCMB’nin ölçülü bir faiz artışı (en fazla 100 baz puan) ile artırım sürecini sonlandırmasının mevcut istikrarlar açısından daha yanlışsız olacağını düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
“HALEN DEVAM EDEN DOLARİZASYON KRİTİK MEVZULARDAN BİRİNİ OLUŞTURUYOR”
Tacirler Yatırım Araştırma Müdürü Hasret Bayraktar Gökşen de kurum kestiriminin piyasa medyan kestirimine paralel, siyaset faizinde rastgele bir değişim olmaması yolunda olduğunu söyledi.
PPK’nın birinci olarak kasım ayında 475 baz puan faiz artırımı sonrasında geçen ay beklentinin üzerinde 200 baz puan faiz artırımı gerçekleştirdiğini hatırlatan Gökşen, “Ocak ayı toplantısında rastgele bir faiz değişikliği beklemiyor olmamıza karşın, bir faiz artırımı ihtimalini de büsbütün göz gerisi etmiyoruz.
Sürpriz olarak nitelendirilebilecek bir faiz artırımı kararı gelmesi durumunda, bir sonraki hafta yayınlanacak olan çeyrek periyotlu TCMB Enflasyon Raporu’nda, enflasyon iddia patikasının çok daha yüksek bir seviyeyi takip edilmesinin beklendiği anlaşılabilir” sözlerini kullandı.
Gökşen, yıllık enflasyonun nisan ayında en yüksek düzeyine ulaşacağını ve yaklaşık yüzde 15,5 düzeylerini görebileceğini ve bilhassa birikimli kur tesiri ve yüksek besin fiyatları tesirinin devam edebileceğini belirtti.
Bu çerçevede, mevcut siyaset faizinin hala manalı bir müspet gerçek faiz verdiğinin altını çizen Gökşen, şöyle devam etti:
“Enflasyon bekleyişlerindeki yüksek düzey devam ediyor olsa da, son periyotta ek bir kötüleşme kaydedilmedi. TCMB tarafından geçen hafta açıklanan beklenti anketi sonuçlarına nazaran 12 ve 24 aylık ileriye yönelik yıllık enflasyon iddiaları yüzde 10,84 ve yüzde 9,24 düzeylerinden yüzde 10,53 ve yüzde 9,14’e revize edildi. Mevcut eşit ağırlıklandırılmış sepet/TL pahası bir evvelki aya nazaran gerçek olarak bedel kazanımına işaret ediyor. Hesaplamalarımıza nazaran bir evvelki ay 62,34 olan endeks bedelinin 65 düzeylerine gelebileceğini iddia ediyoruz.
Finansal şartlar endeksinde ek sıkılaşmaya ait sinyaller takip ediliyor. 2020’nin 4. çeyreğinde yüksek faiz düzeylerine karşın, finansal şartların kıymetli bir sıkılaşma kaydetmediği ve iç talep şartlarının canlı kalmaya devam etiğini takip etmiştik. Yeni yılla bir arada finansal şartların sıkılaşmaya başladığı izleniyor. Bu durumda PPK atılan para siyaseti adımlarının nakdî transfer düzeneği üzerindeki gecikmeli tesirlerini takip etmeyi tercih edebilir.”
Gökşen, hala devam eden dolarizasyonun kritik hususlardan birini oluşturduğunu vurguladı.
TL mevduat faizlerindeki yükselişe karşın yerleşiklerin uzun döviz konumlarını artırmayı sürdürdüklerinin takip edildiğini söyleyen Gökşen, “Buna ek olarak yılın birinci yarısında beklentimizin üzerinde seyredebilecek bir yıllık enflasyon, ölçülü faiz artırımı beklentisini besleyen ögeler olarak öne çıkıyor. Tekrar TL tarafında daha güçlü bir seyir olmasına karşın, oynaklığının hala yüksek seyretmeye devam ettiğini görüyoruz. Bu fotoğraf siyaset faizinin sabit kalacağına ait iddiamız üzerinde risk oluşturan bir öbür faktörü işaret ediyor.” görüşlerini paylaştı.
“FAİZ ARTIRIMDAN BU YANA ENFLASYON DİNAMİKLERİNDE VE BEKLENTİLERİNDE DİLEK ETTİĞİMİZ DÜZGÜNLEŞME HALA YAKALANAMADI”
Econs Kurucu Ortağı ve ekonomist Ferhat Yükseltürk ise TCMB’nin son aldığı 200 baz puanlık faiz artırımdan bu yana enflasyon dinamiklerinde ve beklentilerinde maalesef dilek edilen iyileşmenin hala yakalanamadığını belirtti.
Bilhassa yurt dışı piyasalarda artan emtia fiyatları ve son periyotta süratle yükselen nakliye maliyetlerinin üretici fiyatları üzerinde üst taraflı baskıyı artırdığını söz eden Yükseltürk, kelam konusu global ortamın TCMB’nin sıkı duruşunu müdafaayı gerekli kıldığını söyledi.
Yükseltürk, yurt içi talep tarafında ise bilhassa salgın periyodunda 2. dalganın tesiriyle yavaşlama emareleri kendini gösterirken, sanayi tarafında ise işlerin kısmen istikrarlı olduğunu lisana getirdi.
Enflasyon beklentileri tarafında ise hala TCMB’nin son Enflasyon Raporu’nda belirtilen 2021 yıl sonu enflasyon beklentisi olan yüzde 9,4’ün hayli üzerinde yüzde 11 düzeylerinde olduğunu hatırlatan Yükseltürk, “Nitekim ekim ayında yayınlanan güç, ithal fiyatları ve besin fiyatları varsayımlarına baktığımızda bu üç alanda da 2021 için riskler üst taraflı. Son olarak, yurt içi yerleşiklerin mevcuttaki artan faiz oranında dahi TL’ye ilgilerinin hala döviz ve altına kıyasla düşük kaldığını görüyoruz ki bu durum TL üzerindeki riskleri artırırken para siyasetinin aktifliğini de kısıtlamaya devam ediyor.
Son toplantıdan bu yana yaşanan tüm gelişmelere ve artan üst istikametli riskleri dikkate aldığımda, TCMB’nin kararlı duruşunu piyasaya göstermesi ve kredibilitesini güçlendirmesi ismine 50 baz puanlık bir ihtiyati faiz artırımı yapabileceğini düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve ekonomist Hasret Derici Şengül de “Politika faizinde değişiklik beklemiyorum, iyi bir gerçek faiz veriyoruz şu anda. Enflasyon beklentilerinde çok hafif bir iyileşme de gördük. O yüzden TCMB, bekleyip görmeyi tercih edecektir” sözlerini kullandı.
NTV
