Yağışların mevsim normalinin altında olması ve baraj sularının azalmasıyla Türkiye, son yılların en büyük kuraklık problemiyle karşı karşıya. Geçen yılın bilgilerine nazaran Türkiye’de bir senede tüketilen su ölçüsü 60 milyar metreküp. Hem ferdî hem de sektörel alanda kullanılan su ölçüsü, verimsiz tüketim nedeniyle artıyor.
Bir kişinin, bir günde dolaylı yollardan 7 bin litre su tükettiğine dikkat çeken uzmanlar, vatandaşları su tasarrufunun yanı sıra birçok mevzuda tasarruf etmeleri için uyarırken bir yılda harcanan su ölçüsünün yarıya düşürülmesi için üreticilere çeşitli alternatifler sunuyor.
“TÜRKİYE SU TÜKETİMİNDE 14’ÜNCÜ SIRADA”
En çok tarım ve hayvancılık kesiminde su kullanıldığını söyleyen Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Güç Sistemleri Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Canan Acar, “Dünyada tüketim, geçen yılın sayılarıyla ilgili 4 trilyon metreküpün üzerinde. Türkiye’de bu sayı 60 milyar metreküp. Geçen yılın bilgileriyle Türkiye, su tüketiminde dünyada 14’üncü sırada. Sektörel dağılıma baktığımızda dünyada tarım ve hayvancılık dalında kullanılan su yüzde 70 oranında. Akabinde sanayi ve sonrasında evsel, binalarda tükettiğimiz sular geliyor. Türkiye’de de tarım ve hayvancılık kesimi en büyük tüketici ve kullanım oranı yüzde 75’e yakın. Fakat farklı bir biçimde, dünyada 2’nci sırada sanayi yer alırken Türkiye’de evsel su tüketimi 2’nci sırada. O da yüzde 15 civarında. Burada bakılması gereken bölüm tarım ve hayvancılık” dedi.
“SALMA SULAMA METODU ÇOK VERİMSİZ”
Türkiye özeline bakıldığında 60 milyar metreküpün yüzde 75’inin salma sulama tekniği ile tarım ve hayvancılıkta kullanıldığını lisana getiren Doç. Dr. Acar, “Bu formül, en verimsiz ve en çok su tüketilen sistem. En verimli sulama formülü ise, mikro damla sulama formülü. Bu teknikle ise su tüketiminde yüzde 80 oranında tasarruf sağlanıyor. Kolay bir hesapla, yalnızca salma sulama metodunu bırakıp mikro damla sulama tekniğine geçilerek 30 milyar metreküp kadar su tasarrufu sağlanabilir. Yani tarımda 1 yılda tüketilen su, 2 senede tüketilebilir. Bu en kolay tabirle, su kaynakları için 2 kat fazla vakit kazandırır” diye konuştu.
Doç. Dr. Canan Acar, kelamlarına şöyle devam etti:
“Türkiye’de günlük hanesel su tüketimi, yüzde 15. Yani toplam 60 milyar metreküpün 9 milyar metreküpünü tüketiyoruz. Şöyle çarpıcı bir gerçek var, suyun büyük bir kısmı bize ulaşmadan kayıp kaçak yoluyla gidiyor. Bu noktada, bu ölçüsü da hesaplayabiliriz. Resmi kurumlar tarafından açıklanan bilgilere nazaran geçen yılın tüketimi üzerinden, borulardaki kaçak kayıpların sıfırlanmasıyla 8 milyar metreküp tasarruf edilebilir. Yani hem ziraî sulama sisteminin değişmesi hem de kayıp kaçakların azaltılması toplam 38 milyar metreküp demek. Bizim kullandığımız su ölçüsünün büyük bir kısmı verimsiz kullanma nedeniyle kaybediyor. Münasebetiyle biz suyu tüketmiyoruz, kaybediyoruz.”
“BİR KİŞİ GÜNDE 7 BİN LİTRE SU TÜKETİYOR”
Bir kişinin, besinden dokumacılığa kadar kullandığı birçok eserin üretim kademesinde litrelerce su kullanıldığını ve buna bağlı olarak dolaylı yollardan da litrelerce su tükettiğini vurgulayan Doç. Dr. Acar, “Bir kişi, günlük 7 bin litre civarında su tüketiyor. Bu direkt tüketilen su ölçüsü değil. Su, dolaylı yoldan da tüketilebiliyor. Yediğimiz içtiğimiz besinler, yaptığımız alışverişler ve ambalajlara kadar her eserin üretiminde su kullanılıyor. En büyük su tüketicisi kesim, besin kesimi. Kolay bir karşılaştırma yapacak olursak hayvansal besinler diyebiliriz. Zira hayvansal eserlerin de direkt ve dolaylı tesiri var. Hem o hayvanın tükettiği su hem de hayvanın beslenirken tükettiği su var. Örneğin 1 kilogram etin üretim etabında 15 bin litrenin üzerinde su gerekiyor. Bu çok verimsiz ve pek çok bahiste soru işareti olan bir durum” tabirlerini kullandı.
Doç. Dr. Acar, konutta kullanılan birtakım eserlerin su tüketimine tesir ettiğini belirterek, “Kendi konutumuzu de su kullanımı açısından verimli bir hale getirebiliriz. Konfor ve sağlıktan ödün vermeden daha düşük debili musluklara geçilebilir. Düşük debili musluklar, yüzde 50-70 ortası tasarruf sağlar. Sifon suyu ölçüsü ayarlanabilir. Kimi sistemlerde çift evre vardır. Kolay bir su şişesi ile su ölçüsü belirlenebilir. Hanesel olarak baktığımızda sifon kullanımı ile yüzde 20 oranında su tüketildiğini görüyoruz. Sifonda su tasarrufunu yüzde 80’e kadar arttırabilecek sistemler var” diye konuştu.
NTV