Yeşilçam’da rol aldığı sinemalarda canlandırdığı iyi kalpli karakterler ve gülümseyen yüzüyle hafızalara kazınan usta oyuncu Nubar Terziyan, vefatının 27. yılında anılıyor.
Asıl ismi Nubar Alyanakziya olan Ermeni asıllı sanatçı, 16 Mart 1909’da İstanbul’da dünyaya geldi. Aslen Kumkapılı olan Terziyan, hayatının büyük bir kısmını Büyükdere’de geçirdi.
Birinci ve orta öğretimini Kumkapı’da tamamlayan sanatçı, şimdi 10 yaşındayken annesini kaybedince, babasıyla Bakırköy’e yerleşti.
Akabinde Bakırköy Bezezyan Lisesi’nde eğitimine devam eden Terziyan, okuldayken gerçekleştirilen temsillerin aranılan ismi haline geldi.
Terziyan, hayalini kurduğu Darülbedayi’ye çeşitli nedenlerle giremese de arkadaşlarıyla kurduğu Gençler Temaşa Heyeti’nde yarı amatör olarak oyunculuk mesleğine başladı. Usta oyuncu, kurucuları ortasında yer aldığı Temaşa Heyeti’nin çalışmalarında, tiyatronun her alanında emek verdi. Oyunculuğun yanı sıra kimi vakit dekor ve kostümleri hazırladı kimi vakit da gişede bilet satışı yaptı.
Sanatçı, bir yandan tiyatro yaparken, babasının manifaturacı dükkanına da yardımcı oluyordu.
20’li yaşlara geldiğinde sivil polis olmayı hayal eden usta sanatçı, çocukluğundan itibaren denize tutkuluydu ve yaz, kış demeden yüzmeye gidiyordu.
BEYAZPERDEYE AGOP KARAKTERİYLE ADIM ATTI
Nubar Terziyan, birinci gençlik yıllarında Hamlet, Otello, Samson Dalila, Çarşılı Artin Ağa, Suzan İmber ve Namus İçin isimli oyunlarda rol aldı. Katerin Hanım ile 1936’da hayatını birleştiren sanatkarın, 33 yıl süren evliliğinden Berç Alyanakziya isimli oğlu dünyaya geldi.
Oyunculuğu hayatının hiçbir devrinde geri plana atmayan sanatçı, 1948’de Atlas Sinema’dan oyunculuk teklifi aldı ve Türk edebiyatının usta kalemlerinden Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın “Efsuncu Baba” romanından uyarlanan birebir isimli sinemada “Agop” karakterini canlandırarak beyaz perdeyle tanıştı.
“Sütçü dede”, “tonton baba” ve “vicdanlı doktor” karakterleriyle de hatırlanan usta sanatçı, sinemaya adım attıktan sonra “Terziyan” soyadını kullanmaya başladı. Bu değişikliğin sebeplerinden biri birtakım kaynaklara nazaran, devrin meşhur oyuncularından İhsan Alyanak ile karıştırılmamak içinse de öteki bir neden, oğlu Berç Alyanakziya’nın tabirine nazaran, periyodun kıymetli direktörlerinden Arşavir Alyanak idi.
KİMLİĞİNİ SAKLAMADI
Hayatı boyunca Ermeni olduğunu saklamayan ve sinemada kendi ismini kullanan az Yeşilçam oyuncularından biri olan Terziyan, yaptığı bir açıklamada, “Ben bu topraklarda Türk bayrağı altında doğdum. Tekrar bu topraklar üzerinde öleceğim…” tabirlerini kullanmıştı.
Yardımcı rollerin aranılan ismi olan sanatçı, “Rol ufak da olsa seyircinin gözünde büyütürüm ben” kelamlarıyla her rolün hakkını vereceğini lisana getirmiş, “Doğduğum memlekette kendimi sizlere sevdirdim. Paradan fazla sempatinizi kazandım” tabirleriyle de mütevazi bir karaktere sahip olduğunu göstermişti.
Unutulmayan sanatçı Terziyan, oyunculuğa ait verdiği bir söyleşide şunları lisana getirmişti:
“Seyirciye kendimi sevdirmek için rolleri ben seçerdim. Esasen simam tatlıdır diye bana daima tatlı rolleri verirlerdi. Siz beni dışarıda görürseniz, ‘Bu adam hırsızlık yapar, birisine kötülük yapar.’ diye düşünür müsünüz? 64 yıldır çalışıyorum sinemalarda. Herkes bana ‘iyi adam’, ‘tatlı adam’ diyor. Hiç kötüyü oynamadım, seyircimin beni sinemalarda berbat adam olarak görmesini, o denli hatırlamasını istemedim.”
AYHAN IŞIK, TERZİYAN’A “BABA” DİYORDU
Birçok sinemada birlikte rol aldığı Ayhan Işık ve Yılmaz Güney’i oğlu üzere seven sanatkara, öteki birçok oyuncu üzere, Işık da “baba” diye hitap ediyordu.
Usta oyuncu, bir röportajında, hayatı boyunca en sevdiği rolün, Başkan Somer, Nedret Güvenç ve Yeşim Salkım’ın babası Dursun Salkım ile 1972’de rol aldığı “Denizden Gelen Kız” sinemasındaki “balıkçı reisi” karakteri olduğunu belirtmişti.
Sinemada geçirdiği 46 yılda, ortalarında Çalıkuşu, Ankara Ekspresi, Düşman Yolları Kesti, Kanun Namına ve Bodrum Hakimi‘nin de bulunduğu 500 kadar sinemada rol alan sanatçı, oyunculuk eğitimi almamasına karşın birçok vakit rol aldığı sinemalarda ve oyunlarda doğaçlama tekniğini kullandı.
Yeşilçam emektarı Terziyan, Agatha Christie’nin yazdığı Doğu Ekspresinde Cinayet romanından 1974’te tıpkı isimle sinemaya uyarlanan sinemada de figüran olarak yer aldı.
En son Yavuz Turgul’un yönettiği, Şener Şen’in başrolde oynadığı 1990 üretimi Aşk Sinemalarının Unutulmaz Direktörü sinemasında rol alan sanatçı, 1993’te düzenlenen 5. Ankara Sinema Şenliği’nde “Emek Ödülü”ne paha görüldü.
Terziyan, öldükten sonra vefasızlığa uğrayan sanatkarlara ait bir yazısında şunları aktarmıştı:
“Aziz okuyucularım, mesleğimiz nankör meslektir. Hayattayken bizleri alkışlarsınız ancak öldükten sonra bizleri unutup mezarımızın yanından geçerken bir dua, bir Fatiha okumazsınız. Bunları yazmaktaki niyetim şu, kabristana her gidişimde, bizden önce orada yerleşen arkadaşların otlarla kaplanmış, kime ilişkin olduğu aşikâr olmayan mezarları görünce içim burkuluyor. Bugün gidiş sırası biz yaşlılarınsa, yarın öbür gün sıra hepimizin. Çünkü bu dünya fanidir.”
İstanbul’da 14 Ocak 1994’te 85 yaşındayen hayatını kaybeden sanatkarın cenazesi Kumkapı’da bulunan Meryem Ana Kilisesi’nden kaldırılarak Balıklı Ermeni Mezarlığı’ndaki aile kabristanına defnedildi.
ANILARI ‘NE İDİM, NE OLDUM’ İSİMLİ KİTAPTA TOPLANDI
Sanatkarın oğlu Berç Alyanakziya, verdiği bir röportajda, babasıyla ilgili şunları kaydetmişti:
“O kısacık uzunluğu ile büyük işler yapmayı ve herkesin yardımına koşmayı seven bir insandı. Yanakları kırmızıydı. Kimileri takılır yanaklarının kırmızı olduğuna inanmazdı. Kırmızı gözüksün diye boya sürüyor der, ıslak mendillerle yanaklarını boya sanıp silmeye uğraşırlardı. Bakarlar ki gerçekten çıkmıyor, ‘Yahu Nubar abi, senin yanakların gerçek al yanakmış’ derlerdi. Babam da takılırdı ‘Ne sandınız ya, bu yanakları hanımlarda bile bulamazsınız’ kaygısı. Babam beşerlerle iç içe yaşamayı seven biriydi. Yürümeyi sevdiği için bizi de yürütürdü. Yürü de ayakların açılsın sıkıntısı. Otobüsleri çok severdi babam. ‘Neden otomobile değil de otobüse biniyorsun’ dediğimde ‘Beni beşerler yüceltti, onlarsız olamam artık evlat’ sıkıntısı.
Sinemaya geçiş devri de aslında tam bir tesadüf. Babam Şehzadebaşı’nda bulunan küçücük tuhafiye dükkanında çalışırdı. Karşısında yüzlerce sinemaya imza atan devrin ünlü manzara direktörü Mike Rafaelyan’ı buldu. Rafaelyan babama bir sinemada rol almasını teklif etti ve babamı direktör Aydın Arakon’la tanıştırdı. Arakon ‘Efsuncu Baba’ isimli sinemada babamın rol almasını istemiş. Babam böylece 1940’lı yılların ortalarında sinemaya adımını attı. Kim ne kadar inanır bilmem lakin o kimsenin kalbini kırmak istemeyen, kardeşliğe dostluğa ehemmiyet veren, seven ve sevilen biriydi. ‘Burada biriz evlat, niçin birbirimizi sevmeyelim’ diyen bir insandı benim babam.”
Usta oyuncunun, 1985’te Jamanak gazetesi için kaleme aldığı anılar, vefatının akabinde İrtibat Yayınları tarafından basılan Ne İdim, Ne Oldum isimli kitapta bir ortaya getirildi.
Terziyan’ın rol aldığı sinemalardan kimileri şöyle:
Aşkım Günahımdır, Ayrılık Saati, Bekar Odası, Cici Gelin, İkili Tabancalı Damat, Hırçın Bayan, Kara Duvaklı Gelin, Kardeş Hengamesi, Kelepçeli Melek, Ölümsüz Bayan, Sefiller, Sinekli Bakkal, Yarın Çok Geç Olacak, Zehirli Çiçek, Babam Katil Değildi, Vur Buyruğu, Efkarlıyım Ağabeyler, Affet Sevgilim, Akşam Güneşi, Avare Kız ve Ayrılık Müziği.
NTV
