2021 yılında taban fiyat ne kadar olacak? Sorunun karşılığı geniş bir kesim tarafından merakla bekleniyor.
Emekçi, patron ve hükümet temsilcilerinden oluşan Taban Fiyat Tespit Komitesi, birinci toplantısını 4 Aralık’ta yaptı.
15 Aralık’ta yapılan ikinci toplantının akabinde Taban Fiyat Tespit Kurulu’nun üçüncü toplantısı, Türk-İş’in konut sahipliğinde çevrim içi olarak yapıldı. TÜİK, toplantıda, bekar bir çalışanın minimum geçim meblağının ağır işlerde çalışanlar için 2 bin 792 lira 10 kuruş, orta nitelikteki işlerde çalışanlar için 2 bin 507 lira 70 kuruş, hafif işlerde çalışanlar için 2 bin 339 lira 10 kuruş olarak hesaplandığını paylaştı.
Son toplantı ise Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nın mesken sahipliğinde yapılacak. Süreç aralık ayı sonuna kadar tamamlanacak ve yeni yılda uygulanacak taban fiyat belirlenecek.
Süreç devam ederken emekçi ve patron tarafları i minimum fiyat tekliflerini açıklıyor.
HAK-İŞ
HAK-İŞ Genel Lideri Mahmut Arslan, yaptığı açıklamada şunları kaydetti: “Asgari fiyatın beklentilere ve ülkemiz gerçeklerine denk düşecek bir biçimde artırılması gerekmektedir. HAK-İŞ olarak, taban fiyatın Minimum Geçim İndirimi (AGİ) hariç ve net olarak açıklanması gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıyeten, minimum fiyat belirlenirken yıl sonunda gerçekleşen enflasyon oranları dikkate alınmalı ve bu oranın üzerine iyileştirme ve refah hissesi ek edilmelidir. Minimum fiyatın üzerindeki vergi yükünün kaldırılmasını, fiyatların taban fiyata tekabül eden kısmının vergiden muaf olmasını talep etmekteyiz.”
TİSK
Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) “Asgari fiyat takviyeleri tüm işletmeleri kapsayacak formda devam etsin. Fiyat üstündeki vergi ve prim yükleri uygun düzeye çekilsin. İstihdamı korumak için istikrarlı bir taban fiyat belirlenmesi her zamankinden daha önemli” açıklamasını yaptı.
DİSK
Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 2021 yılı taban fiyat talebini net 3 bin 800 lira olarak açıkladı. DİSK Lideri Dilek Çerkezoğlu, açıklamasında minimum fiyattaki vergi yükünün de kaldırılması gerektiğini belirtti.
TÜRK-İŞ
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ise öneriyi evvel patron ve hükümetin getirmesini istedi. Yapılan açıklamada, “Makul, mantıklı, çalışanların kabul ve tebessüm edeceği bir sayı olursa buna ‘evet’ deriz” denildi.
SİYASİ PARTİLERİN TEKLİFLERİ
Siyasi parti başkanlarından de teklifler geldi. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Asgari fiyat 3 bin 100 TL olsun ve vergiden muaf olsun” dedi.
UYGUN Parti Başkanı Meral Akşener ise brüt minimum fiyatın 3 bin liraya çıkarılarak ödemenin brüt yarar üzerinden yapılmasını teklif etti.
HDP’nin önerisi 4 bin lira formunda olurken, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu partisinin minimum fiyat teklifini net 3 bin 300 lira olarak açıkladı.
TABAN FİYAT NET 2 BİN 324 LİRA
Taban fiyat, hala bekar bir emekçi için aylık brüt 2 bin 943 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 324 lira 71 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman vazifelileri için ise olağan emekçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediği için net 2 bin 501 lira 55 kuruş olarak hesaplanıyor.
Taban fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 3 bin 458 lira. Bunun 2 bin 943 lirasını brüt taban fiyat, 456 lira 17 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 58 lira 86 kuruşunu patron işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
Yıllar bazında net minimum fiyat sayıları ise şöyle:
2019: 2 bin 20 TL
2018: 1603 TL
2017: 1404 TL
2016: 1300 TL
2015: 1 Ocak-949TL, 1 Temmuz-1000 TL
2014: 1 Ocak-846 TL, 1 Temmuz-891 TL
2013: 1 Ocak-773 TL, 1 Temmuz-803 TL
NASIL BELİRLENİYOR?
Minimum fiyatı, yasa gereği 5’er personel, patron ve hükümet temsilcisi olmak üzere 15 şahıstan oluşan Minimum Fiyat Tespit Kurulu belirliyor. Komite, yeni taban fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında dört sefer toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komite, en az 10 üyenin iştirakiyle toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde liderin bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
NTV