Yeni tip corona virüsün birinci tespit edildiği ülke olan Çin’de geliştirilen aşıların sonuncu onaylarının alınması ve dağıtımı için bekleyiş için sürüyor. Çin Dışişleri Bakanı Wang Li, Birleşmiş Milletlerin corona virüse ait toplantısında Perşembe günü yaptığı konuşmada, aşıyı geliştiren şirketlerin kesin testleri tamamlamak için süreci hızlandırdığını söyledi.
Çin’de aşı geliştiren şirketlerden biri olan Sinopharm olarak bilinen Çin Ulusal Farmakoloji Kümesi tarafından Kasım ayında yapılan açıklamada, aşının Çin’de kullanılması için kesin onay müracaatında bulunulduğu belirtildi.
Çarşamba günü aşı geliştirme tesislerini ziyaret eden Çin Başbakan Yardımcısı Sun Chunlan, “Geniş çaplı üretim için hazırlıklı olmalıyız” derken, ülkedeki sıhhat yetkilileri Çin’in bu yılın sonuna kadar 610 milyon doz ve gelecek yıl da 1 milyar doz aşı üretme kapasitesine sahip olduğunu belirtiyor.
1 milyar 400 milyon civarında nüfusu bulunan Çin’de hükümet kaç kişinin aşılanacağına dair planlarını şimdi açıklamasa da Başbakan Yardımcısı Sun, hudut bölgelerinde çalışan işçi ile yüksek risk kümesindeki şahısların bu ay için aşılanmasının planlandığını söyledi.
Lakin, Çinli şirketlerin aşının dağıtımının nasıl olacağını şimdi belirsizliğini koruyor. Çinli şirketlerin, ülke içinde dağıtımın yanı sıra aşıyı öbür ülkelere de göndermesi öngörülüyor.
KLASİK TEKNİKLER KULLANILDI
Çin’deki şirketler aşı geliştirmede, Batı ülkelerindeki şirketlere kıyasla daha klâsik teknik kullanıyorlar. Biontech ve Pfizer tarafından geliştirilen aşının eksi 70 derecede saklanması gerekirken, Çinli şirketlerin ürettiği aşının depolanmasında 2 ile 8 derece ortasındaki sıcaklık kâfi geliyor. Fakat, Çinli şirketlerin, aşının ne kadar tesirli olduğunu ve beklenen yan tesirlerini de açıkça ortaya koyması gerektiği belirtiliyor.
Sinovac ve Sinopharm tarafından üretilen aşılara acil kullanım için Temmuz ayında müsaade verilmiş, bunun akabinde her iki şirket de dar kapsamlı aşılama çalışmaları yürütmüştü.
Buna nazaran, Sinopharm tarafından üretilen aşı acil onay alarak, yaklaşık 1 milyon kişi aşılandı. Bunun ilgili açıklama Kasım ayında Komünist Parti Sekreteri tarafından yapıldı.
Sinopharm, ortalarında Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Ürdün, Peru ve Arjantin’in bulunduğu 10 ülkede yaklaşık 60 bin istekli denek üzerinde aşının klinik çalışmalarını yaptı. Şirketin, Çin’de yılda yaklaşık 200 milyon doz aşı üretecek iki tesisi bulunuyor.
TÜRKİYE’DE DE AŞI DENEME ÇALIŞMALARI
Çin’de aşı geliştiren ve Türkiye’ye de aşı göndereceği açıklanan Sinovac tarafından Eylül ayında yapılan açıklamada ise 3 bin çalışanın aşılandığını duyurdu. Sinovac, Pekin belediyesi için çalışan binlerce bireye de aşı tedarik edildiğini açıkladı.
Üçüncü faz çalışmaları yürüten Sinovac Türkiye, Brezilya ve Endonezya’da istekli denekler üzerinde corona virüse karşı geliştirdiği aşıyı denedi. Sinovac’ın geliştirdiği aşıya ait çalışmaların sonuçları bundan kısa bir mühlet evvel Bilimsel çalışmaların yayımlandığı The Lancet mecmuasında yayımlandı. Buna nazaran, Sinovac’ın geliştirdiği aşı bağışıklık kazandırmasına karşın, Covid-19 geçirdikten sonra iyileşenlerin bedeninde üretilen antikorlara kıyasla daha az antikor üretilmesini sağlıyor. Sinovac, gelecek Şubat yahut Mart ayına kadar yüzlerce milyon doz aşı üretme kapasitesine sahip olduğunu belirtiyor. Türkiye de Sinovac’tan 50 milyon doz aşı ısmarlamıştı.
Çin’de CanSino tarafından üretilen aşı ise Rusya, Pakistan, Meksika ve birtakım Güney Amerika ülkelerinde denendi. Çin’de acil durum olarak askerlere yapılan aşı, insan hücrelerinin bağışıklık kazanması için ziyan vermeyecek ölçüde adenovirüs kullanılarak geliştirildi.
Çin’de aşı geliştiren bir başka şirket olan Anhui Zhifei Longcom Biyolojik Farmakoloji ise aşıya ait son testleri yürütüyor.
NTV