Kayseri’de satın aldığı ikinci el arabanın, iki farklı aracın kaynakla ortadan birleştirilerek oluşturulduğunu ekspertiz raporu ile öğrenen kişi, hukuk uğraşı başlattı.
Yaşanan bu olay ekspertizin değerini bir kez daha ortaya çıkardı. Pekala araç alacak vatandaşlar nelere dikkat etmeli? Ekspertizlerde en çok rastlanan hileler neler? Ekspertiz sonrasında ortaya çıkan sıkıntılarla ilgili izlenmesi gereken yollar neler? Tüm soruların cavaplarını kesimin uzmanlarına sorduk.
“SON DEVİRDE SIKLIKLA KARŞILAŞIYORUZ”
Hasarlı araçların yüksek tamir maliyetleri sebebiyle birleştirme üzere usullerin kullanıldığını belirten TÜV SÜD D-Expert Genel Müdür Yardımcısı Ozan Ayözger, “Birleştirilen araçlarla son periyotta şubelerimizde sıklıkla karşılaşıyoruz. Ekspertiz süreçlerimizde bulunan araç iç direklerinin, marşbiyellerinin ve alt taban sacının denetimi esnasında araca uygulanan süreci rahatlıkla tespit edebiliyoruz” dedi.
Eksik yahut yanlış bilgi verilerek sorun yaşayan alıcılarla sık karşılaştıklarını belirten Ayözger, “Bu durum genelde araçların hasar geçmişleri ile alakalı oluyor. Örnek verecek olursak; boyasız olarak satışa sunulan bir araçta bir ya da birkaç kesimde boya çıkma durumu yahut satıcı tarafından boyalı olarak bildirilen modüllerin değişmiş olduğunun tespit edilmesi üzere durumlarla hayli sık karşılaşıyoruz. Araca talip olan şahsa araç sahibi tarafından verilen bilgilerle, bizim denetimlerimiz sırasındaki tespitlerimiz ortasında büyük farklar oluşabiliyor” değerlendirmesinde bulundu.
“EN KÜÇÜK YANLIŞ MÜDAHALE ÖLÜMCÜL OLABİLİR”
Açılan airbagler üzere kesimlerin değiştirilmeyip tamiratı yapılması halinde tespitinin zorlaştığını söyleyen Ayözger, şunları anlattı:
“Araçların karıştığı önemli kazalarda airbagler açılıp emniyet kemerleri etkin gergi moduna geçiyor. İlgili araç, yetkili bir tamirat servisi tarafından orjinal yedek modüller ile onarıldığında rastgele bir sorun yaşanmıyor. Kesimler eğitimli uzmanlarca orjinalleriyle değiştirildiği için aracın servis geçmişi ve ayrıntılı tramer dökümünü incelediğiniz takdirde burada hangi modüllerin değiştiği görülebiliyor. Lakin bu modüllerin değiştirilmeyip tamir yoluna gidilmesi durumunda tespit biraz daha zorlaşıyor.
Ön torpido ve direksiyon kısmı çok titizlikle incelendiğinde tamiratların tespiti kısmen de olsa mümkün oluyor. Airbag denetiminin sökme takma süreci yapmadan tamamlanması mümkün olmuyor. Bu bahiste yetkili servisler dışında yapılacak en küçük yanlış müdahalenin ölümcül sonuçlara neden olacağını bilmemiz sebebiyle OBD taraması esnasında ve görsel denetimlerimizde kuşku edilen bir bulguya rastlamamız durumunda müşterilerimize bilgi vererek yetkili servis denetimi yapılmasını öneriyoruz” dedi.
KİLOMETRE DÜŞÜRME HALA TEPEDE
En çok karşılaşılan hadiselerin başında kesim değişimi ve kilometre düşürme bahisleri olduğunu belirten Ayözger, “İkinci el araç satış bedelini direkt etkileyen boyanan yahut değişen modül konusunun bertaraf edilmesi emeliyle, kaza yapan araca tıpkı renkte çıkma modüllerin takılarak alıcıya orjinal argümanıyla satılmaya çalışılması en sık karşılaştığımız hadiselerin başında yer alıyor.
Kilometre düşürme maalesef hala en çok başvurulan sistemlerin başında yer alıyor. Ekspertiz esnasında tespit edilemeyeceği düşünülerek, ekspertiz öncesinde araca katkı yapılarak motor arızalarının gizlenmeye çalışması ve önemli probleme sebep olabilecek durumların küçük tamiratlar yapılarak aracın satılmaya çalışılması da karşılaştığımız başka kıymetli bahisler olarak öne çıkıyor” dedi.
Ayözger, ekspertiz hizmeti alacak vatandaşların kurumsal, muteber ve TS 13805 hizmet yeri yeterlilik evrakı olan bir işletme tercih etmelerini tavsiyesinde bulundu.
EKSPERTİZ SONRASI SIKINTILAR İÇİN HANGİ YOLLAR İZLENMELİ?
Ekspertiz sonrası yaşanacak mağduriyetlerle ilgili de bilgi veren Ayözger, “Ekspertiz hizmeti aracın mevcut durumunun tespitini içerir ve anlık sonuçlar ortaya koyar. Ekspertiz esnasında bulunmayan ve sonradan ortaya çıkan arızalar için ekspertiz firmaları garanti veremez. Ekspertiz esnasında tespit edilemeyen ve araçta mevcut olan arıza ve hasarlar konusunda tüketicilerin karşılarında muhatap bulabilmeleri gerekliliği yadsınamaz bir gerçektir. Bahis hakkında ayrıntılı inceleme yapıp ekspertiz merkezi kaynaklı bir mağduriyetin tespit edilmesi halinde bunun yükümlülüklerinin ekspertiz merkezi tarafından yerine getirilmesi gerekir. Tüketicilerin mağduriyetlerinin devam etmesi halinde tüketici mahkeme heyetlerine başvurmalarını önerebilirim. Müşterilerimize sunduğumuz 3 ay, 6 ay ve 12 aylık Garanti Eserlerimiz ile ekspertiz hizmeti sonrasında oluşabilecek arızaları garanti altına alıyoruz” açıklamasını yaptı.
Pilot Garage Oto Ekspertiz Genel Koordinatörü Cihan Emre de, iki farklı aracın birleştirilmesi üzere durumların son vakitlerde çok sık görüldüğünü belirtti.
Emre, “Son vakitlerde çokça rastladığımız ve tüketicinin alım yaparken çok dikkatli olması gereken bir durum. İkinci el araba piyasasında fiyatların artması ve ikinci el aracın bir yatırım emtiası olarak görülmesi, birçok yasa dışı durumu da maalesef beraberinde getiriyor. Haliyle ikinci el dalında kıymetli roller üstlenen bizim üzere firmalara da hususla alakalı büyük sorumluluklar düşüyor. İkinci el araç almadan evvel ekspertize gelmek bir gereklilik” dedi.
“KAYNAK İZLERİ KESİNLİKLE KALIR”
‘Birleştirilmiş araçtaki en değerli gösterge kaynak izleridir’ diyen Emre, “Birleştirilmiş araçlarda farklı iki araç birbirine kaynak yapılarak birleştirilir. Süreç ne kadar eksiksiz olsa da kaynak izleri kesinlikle belirli olmaktadır. Bilhassa farklı renklerden monte edilen araçlarda sonradan yapılan boya sebebiyle mikron farklılıkları tespit edilmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
Bunun üzere diğer karşılaştıkları araçlar da olduğunu belirten Emre, “İstanbul’da şubemize gelen lüks marka bir araç nitekim bizi çok şaşırtmıştı. Araç bir kaza sonucu perte çıkartılmış ve karoserin her modülü süreç ve değişim görmüş. Ancak o denli bir işçilikle yapılmış ki anlamak için saatlerce aracı incelemek gerekti. Küçük bir vida değişimi sebebiyle durumdan şüphelenen takımımız buradan yola çıkarak aracın tüm geçmişine ulaşmayı başardı. Bizim için hakikaten farklı bir tecrübeydi” dedi.
KM DÜŞÜRME VE HAVA YASTIĞI
Araç fiyatlarının artmasıyla yeni hilelerin ortaya çıktığını lakin kilometre düşürmenin ve hava yastıklarının hala en çok rastlanan hileler olduğunu belirten Cihan Emre, ikinci el araç alacak vatandaşların katiyen ekspertiz yaptırmaları gerektiğini, ekspertiz firmaları ortasında ise çok kapsamlı denetim yapan, TSE dokümanlı kuruluşların tercih edilmesinin değerli olduğunu belirtti.
Emre, şimdiye kadar karşılaştıkları en değişik olayın hava yastığı patlamış bir aracın airbag kutusuna bebek zıbını doldurmaları olduğunu söyledi.
NTV
