Havaların soğumasıyla birlikte az yakılan ya da hiç yakılmayan ferdi ısınma sistemleri komşuları karşı karşıya getirebiliyor. Hürriyet gazetesinden Oya Armutçu’nun bugünkü yazısında gelen iki soruya karşılık uzmanlar cevap verdi. Armutçu’ya gelen iki soru şunlar:
Z.T.: Oturduğum meskenin altı dükkân. Fotoğrafçı faaliyet gösteriyor. Dükkân işyeri sahibine ilişkin. Kış aylarında işyerinin kombisini hiç yakmıyor ya da gündüzleri çok düşük ayarda birkaç saat yakıyor. Hafta sonları ise hiç yakmıyor. Orada çalışan elemanlar kalın montlarla misyon yapıyor. Biz alttan gelen soğuk nedeniyle ne kadar çok yaksak da ısınamıyoruz. Ayaklarımız donuyor. Bu dükkânın muhakkak bir ısının üzerinde tutulması sağlanabilir mi? Yasal yaptırımı nedir?
“ALT KAT KOMŞUM KOMBİYİ AÇMIYOR”
D.E.: Alt kat komşum kombisini hiç çalıştırmıyor. Üst ve yan daire de şu anda boş. Biz 600-700 TL doğalgaz faturası ödüyoruz. Elektrikli ısıtıcıyı çalıştırıyoruz. Tekrar de ısınamıyoruz. Pandemi var. Hasta olmaktan korkuyoruz. Sıhhat Bakanlığı ya da vilayet hıfzısıhha heyetleri bu bahiste bir karar alamaz mı? Hukuken bir şey yapmak mümkün mü?
MERKEZİ ISINMA DENETLENİYOR
Soruların karşılıklarından evvel kısa bir not: Merkezi ısıtmalı bina ve siteler tarafından kaloriferlerin hangi tarihten itibaren ve hangi saatlerde, dış ortam sıcaklığı kaç derecenin altına düştüğünde yakılacağı mahalli etraf heyetlerince karar altına alınıp valilik ve belediyelerce ilan ediliyor. Kontrolü de yapılıyor. Lakin soba, kat kaloriferi ve kombi ile ferdi ısıtılan binalarda ise “isteğe bağlı” olarak yakılıyor. Armutçu gelen soruların cevaplarını tüketici hukuku alanında uzman Avukat Buğcan Çankaya’dan aldı.
KOMŞULUK HUKUKUNA KARŞIT HAREKETTEN KAÇINILMALI
“Okurumuzun sorusu, ikamet etmekte olduğu konutun altında bulunan dükkân vasıflı ve kullanımlı taşınmazda, havaların soğumasıyla birlikte, kalorifer sistemlerinin hiç yahut kâfi oranda çalıştırılmaması nedeniyle, kendi mülkiyetindeki konutta ısınma sorunu yaşanması ve bu bağlamda tüzel haklarının neler olduğunu sormasından ibarettir.
Yargıtay kararlarında, komşuluk hukukuna alışılmamış ve katlanma sonlarını aşan aksiyonlardan tüm komşuların kaçınması gerektiği belirtilmektedir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 18. unsurunda, ‘Kat malikleri, gerek bağımsız kısımlarını, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kurallarına uymak, bilhassa birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve idare planı kararlarına uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler’ düzenlemesi bulunmaktadır.
HÂKİM MÜDAHALESİ İSTENEBİLİR
Şayet tıpkı binayı paylaşan malik yahut kiracılar, mevsimsel mecburilik olmasına karşın kişisel ısıtma sistemlerini hiç yahut kâfi oranda çalıştırmıyor ise, bu hareketten ziyan gören komşular, haklarının çiğnendiğinden bahisle uğradıkları maddi ziyanı talep edebilecekleri üzere zikredilen kanunun 33. unsuru kapsamında, ana gayrimenkulün bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesinden, hâkimin müdahalesini isteyebileceklerdir.
VİLAYET HIFZISIHHA ŞURASINA BAŞVURUN
Dünya genelinde süregelen pandeminin yarattığı sıhhat riskleri ile ilgili olarak, her geçen gün yönetimler tarafından önlemler ve tedbirler alınmaktadır. Bu bağlamda vilayet genel hıfzısıhha heyetleri tarafından, insan sıhhatinin korunması istikametindeki tedbirlerle ilgili kararlar verilmektedir. Bir taşınmazda ikamet eden kişinin, tıpkı taşınmazda diğer bir bağımsız kısmı kullanan kişinin hareketleri nedeniyle ziyana uğradığını düşünmesi ve bu zararın direkt insan sıhhatine tesir etmesi halinde, örnek olayımızdaki okurumuzun da mevzuyu vilayet genel hıfzısıhha konseyine ve bu kararların uygulanması istikametinde yetkili olan mahalli yönetimlere müracaat yapması yerinde olacaktır.
ANKARA’DA HUDUT 15 DERECE
Ankara vilayetinde, vilayet genel hıfzıssıhha Şuraları tarafından halk sıhhatinin korunabilmesi gayesiyle, dış ortam sıcaklığının 15 santigrat derecenin altına düştüğü ardışık günlerde ve merkezi ısıtmalı bina ve sitelerde oturanlardan rastgele birisinin talebi halinde, ısıtma sisteminin çalıştırılmasına karar verilmiştir. (Emsal : AİUHK 02.10.2013 tarih ve 1593 sayılı kararı) Bu kararın da destek tutulması, ihtilafın çözülmesinde faydalı olacaktır.
MERKEZİ ISINMAYA GEÇİLEBİLİR
KMK’nın 42. hususuyla kat maliklerinden birisinin isteği üzerine, ısıtma sistemi değişikliğinin yapılabilmesi için kat maliklerinin sayı ve arsa hissesi çoğunluğunca karar alınması kâfi görülmüştür. Bu haliyle, ferdi ısıtma sistemleri, merkezi sisteme çevrilmek suretiyle de okurlarımızın meselesine tahlil bulunabilir.”
Özetlersek: Ferdi ısıtma sistemi olan apartmanlarda ısınma sorunu yaşayan okurlarım, avukat Çankaya’nın belirttiği üzere öncelikle “komşuluk hukuku” içinde tahlil aramalı. Yöneticiye başvurup bağımsız kısımları aşikâr bir ısıda tutmak istikametinde karar alınması tahlil olarak düşünülebilir. Sorun buna karşın çözülmezse, mahalli etraf heyeti kararları ışığında ilçe belediyenize şikâyeti deneyin. Son deva ise hâkimin müdahalesini istemek.
NTV