Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, Bakanlığının 2021 bütçesi üzerindeki görüşmelerde, milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Ulaştırma bölümünün karbon emisyonunu sıfırlamayı hedeflediklerini lisana getiren Karaismailoğlu, bölünmüş yollar sayesinde yıllık 3 milyon 882 bin ton daha az karbon emisyonu oluştuğunu anımsattı.
Karaismailoğlu, ulaşım ve altyapı siyaseti kapsamında çevreci planlama yaptıklarına dikkati çekerek, fosil yakıt tüketmeyen elektrikli raylı sistemlere, yeni jenerasyon yakıt siyasetlerine sahip araçlara, elektrikli araçlar ile kent içi yürüme ve mikro taşınabilir araçların kullanımının artırılmasına yük verileceğinin altını çizdi.
YHT sınırlarıyla 2020’de yıllık 480 bin ton, 2023’te de YHT sınır uzunluğunun 3 bin 102 kilometreye ulaşmasıyla 1,2 milyon ton daha az karbon emisyonu sağlanmasının hedeflendiğini lisana getiren Karaismailoğlu, yalnızca kara yollarında son 18 yılda 71 milyon 2 bin 264 fidan dikimi yapıldığını anlattı.
Karaismailoğlu, ulaştırma ve lojistik master planı çalışmaları kapsamında demir yolunun hissesini birinci etapta yüzde 10’a çıkarmayı hedeflediklerini tabir ederek, bunun yanı sıra nakliyat maliyetlerinin düşürülmesi için de çalıştıklarını söyledi.
Demir yollarını ülke geneline yaymak için çalıştıklarını anlatan Karaismailoğlu, elektrifikasyon ve sinyalizasyon çalışmalarına sürat verdiklerini, yeni çekilen araçları yerli ve ulusal olarak ürettiklerini kaydetti.
İstanbul’da 251 kilometre imali devam eden metro sınırı bulunduğunu vurgulayan Karaismailoğlu, Ulaşım Master Planı çerçevesinde yapılan kelam konusu sınırların, İstanbul’u örümcek ağı üzere donattığını söyledi.
Bugün için İstanbul’da 1 yıl sonra, 10 yıl sonra, 50 yıl sonra ne yapılacağının muhakkak olduğunu anlatan Karaismailoğlu, “İstanbul için bir şeyler yapmak isteyenler, belediyenin raflarındaki belgeleri aşağı indirmeleri yeterlidir” diye konuştu.
Karaismailoğlu, Haydarpaşa Garı’nın kullanılmaması hasebiyle gelen şikayeti anımsatarak, şöyle devam etti:
“Haydarpaşa Garı, eski Türkiye’de kaldı. Yeni Türkiye’de Marmaray var. Marmaray’a Sirkeci’den Kadıköy’e, Ayrılıkçeşme’ye 5 dakikada gidebiliyorsunuz. Ayrılıkçeşme’den Kadıköy Kartal sınırına binip Pendik Tavşantepe’ye kadar gidebiliyorsunuz. Pendik Tavşantepe’den önümüzdeki yıl Sabiha Gökçen Havalimanı’na kadar ulaşabileceksiniz. Hardarpaşa Garı’nda arkeolojik hafriyatlar, Heyet kontrolünde devam ediyor. Arkeolojik kazıların bitmesiyle burayı İstanbul’un hizmetine müze olarak sunacağız.”
Karaismailoğlu, bölgede Kazlıçeşme-Sirkeci ortasında düşük kapasiteli toplu taşıma aracıyla bu çizginin kullanımını vatandaşın kullanımına açılacağını söyledi.
“YİD MODELİYLE YAPILAN PROJELER DAHA KISA MÜDDETTE BİTİRİLİYOR“
Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle alakalı tenkitlere değinen Karaismailoğlu, YİD modeliyle özel bölüm dinamizmi, kamu tecrübesi ve milletlerarası finans kuruluşlarının mali dayanağını bir ortaya getirerek risk paylaşımı yapıldığını kaydetti.
Karaismailoğlu, YİD modeliyle yapılan projelerin daha kısa müddette bitirildiğinin altını çizerek, şunları söyledi:
“Yatırımın gerçekleştirilmesi ve işletme evrelerinde özel dalın süratli karar alma ve ileri teknolojiyi kullanma yeteneği kullanılmaktadır. Projelerin kısa müddette hayata geçirilmesiyle vakit tasarrufu, sürüş konforu, trafik güvenliği ve istihdam üzere sosyo ekonomik tesirlerle rekabet gücünün artırılması sağlanmaktadır.
Garanti ödemelerinin, tüm dünyada olduğu üzere projelerin hayata geçirilmesi için finansal dayanak düzeneği olan hizmet bedeli ödemesi olarak kıymetlendirilmesi gerekmektedir. Bu projeler, işletme bitiminde her türlü bakımı yapılmış olarak kamuya devranı yapılacağından, projenin kalan ekonomik ömrü boyunca elde edilecek gelirlerin, bütçeye dahil olması da en değerli avantaj olarak görülecektir.”
Aydın-Denizli Otoyolu’nun imal maliyetlerinin büsbütün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı uzmanları tarafından yapıldığını anlatan Karaismailoğlu, bu otoyolun yatırım maliyetinin 699 milyon euro olduğunu aktardı.
Kelam konusu otoyolun 3 yıl imal, 17 yıl bakım işletme maliyetinin 561 milyon euro olduğunu lisana getiren Karaismailoğlu, şöyle devam etti:
“Finans maliyeti 17 yılda 482 milyon eurodur. Yenileme ve ağır bakım maliyeti de 69 milyon eurodur. Bunların üretim, işletme ve finans maliyeti toplam 1 milyar 813 milyon liralık yatırım maliyeti ortaya çıkıyor. Bu işletme maliyetleri de kara yollarının emsal yaptığı işlerdeki işletme maliyetlerinden alınmıştır. Yeniden buradaki finans maliyeti de Dünya Bankasının en düşük kredilerinden hesaplanmıştır. 1 milyar 813 milyon euro maliyeti olan bir işin ihale bedeli de 1 milyar 549 milyon eurodur. Burası 3 yıl imal 17 yıl işletme sonrasında büsbütün kamuya devredilecektir.”
“YAPTIĞIMIZ İŞLERDE VERİLEMEYECEK HİÇBİR HESABIMIZ YOK”
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün de 2027’de büsbütün devlete kalacağı bilgisini veren Karaismailoğlu, burada bakım işletme maliyetlerinin hiçbirine karışmadıklarını, garanti araç masraflarının büsbütün finansal modelin bir modülü olduğunu kaydetti.
Karaismailoğlu, Avrasya Tüneli’nden şu andaki pandemi devrinde bile 45 bin araç geçtiğini belirterek, şunları söyledi:
“Hatta bunun 70 bini geçtiği günler olmuştur. Olağan garanti verilen sayı 68 bindir. Biz, bu fizibiliteleri hazırladığımızda, bunlar daha işletmelerin birinci yılları, bu birinci yıllarda tabi ki garantilerin tamamını karşılayamayacaklar. Bunlar ortalama garantilerdir.
Kesinlikle bunlar vakti geldiğinde tamamlanacaktır ancak bu üzere projeler, 5 yıllık yahut 10 yıllık projeler değil, yüzyıl, ikiyüz yıl memleketimize hizmet edecek projelerdir. İstanbul-İzmir Otoyolu, Orhangazi Köprüsü, 40 bin araç garantisi vermişiz, şu anda 36 bin araç geçiyor buradan. Tekrar birinci, ikinci ve üçüncü kesimde garantilerin üstüne çıkmışız. 4’üncü kesimde yalnızca yakın bir trafik var. Buradaki trafikleri ciddiye alalım. Biz bu İstanbul-İzmir Otoyolu’nu yapmasaydık, 8,5 saatte gidilen yol ,11-12 saatlere çıkacaktı. Tenkitlerinize açığız, tabi ki sizin görüşlerinize muhtaçlığımız var.
Bunları da kıymetlendirmemiz gerekiyor ancak her şeye bu kadar çalışan arkadaşımız var. Ardımızda 400 bin kişinin sorumluluğu var. Biraz da moral motivasyon istiyor bu arkadaşlar. Yaptığımız işlerde verilemeyecek hiçbir hesabımız yok. Tekrar burada arkadaşlarımız, Sayıştay sorgularından bahsediyor. Sayıştay bir bulgudur. Bu bulgular, bize gelecek. Biz, bunların hepsine karşılığımızı vereceğiz. O vakit bunları konuşuruz. Yalnızca bir belge incelenmiş ve bir bulgu bulunmuş. Buradaki süreç de devam etmektedir.”
Karaismailoğlu, 18 yılda toplam 910 milyar liralık yatırım yapıldığını lisana getirerek, bunun yalnızca yüzde 18’inin Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle yapıldığını lisana getirerek, “Yüzyıla sığamayacak işleri, 18 yılda nasıl yapacaktık? Yalnızca yüzde 18’ini KÖİ modeliyle yaptık. Başkalarını de öz bütçeden yaptık. Para olsaydı hepsini öz bütçeden yapardık. Tüm projelerimizi, Bolu Dağı’ndaki proje üzere yabancı firmaları mı bekleyecektik?” tabirlerini kullandı.
Projelerin 5 firmaya verildiğine ait tenkitlere de Bakan Karaismailoğlu, şu yanıtı verdi:
“Burada 5 tane firma diye söylüyorsunuz, binin üzerinde firma bakanlığımızla iş yapmaktadır. Bu binin üzerindeki firmaların içinde muhalefet partilerinin milletvekillerinin sahip olduğu müteahhitlik firmaları da var. Bizim burada en büyük müteahhitlerimizden birisi de eski CHP milletvekili. 5 firma diyerek, milletimizin başını bulaştırmanın manası yok. Bunlar ülkemize paha katan büyük projeler. Bunun sorumluluğunu hissediyoruz.”
“DÜNYANIN EN KIYMETLİ İNTERMODEL LOJİSTİK MERKEZİ OLACAKTIR”
Karaismailoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde, Bakanlığının 2021 bütçesi üzerindeki görüşmelerde, milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Diyarbakır’dan geçen demir yolu çizgisiyle ilgili bir soruya yanıt veren Karaismailoğlu, “Yapılan çalışma, şeffaf bir ihata uygulamasıdır. Yayaların itinasız emniyetsiz bir formda geçişi engellenerek, muhtaçlık olan noktalarda yaya üst geçidi yapılarak denetimli bir formda yayaların geçinin sağlanması amaçlanmıştır” diye konuştu.
Proje başladığında kentte bahisle ilgili bir düşünce olduğunu duyduklarını grubuyla birlikte çabucak kente giderek vatandaşlarla istişarelerde bulunduklarını belirten Karaismailoğlu, “Ekibimizle birlikte kente gittik. Bunun yayaların güvenliği için olduğunu anlattık. Gerekli yerlerde yaya geçişleri yaparak sorunun çözülmesi için adım atılmıştır” sözlerini kullandı.
Öte yandan 229 kilometrelik Halkalı-Kapıkule sınırındaki çalışmaların da başladığını belirten Karaismailoğlu, kelam konusu projeye ait, “Bu hatta 200 kilometre/saat sürate uygun çift çizgili, elektrikli ve sinyalli olarak hem yük hem de yolcu nakliyeciliği yapılabilecek yolcu ve tren çizgisi inşa edilmesine başlanmıştır. Projenin birinci etabındaki bölümünde imal çalışmaları devam etmekte olup yüzde 20,5 fiziki ilerleme sağlanmıştır” bilgisini verdi.
“İKİ YIL İÇERİSİNDE ÇUKUROVA BÖLGESİ’NDE HAVALİMANINI HİZMETE ALACAĞIZ”
Çukurova Havalimanı’nın da yap-işlet-devret yöntemiyle yarın ihale edileceğini söz eden Karaismailoğlu, “Yarın teklifler alınacaktır. İnşallah iki yıl içerisinde de Çukurova bölgesinde havalimanını hizmete alacağız” diye konuştu.
Karayolları Genel Müdürlüğünce hazırlanan karayolları güzergah çalışmalarına başlanırken mahallî idareler dahil olmak üzere ilgili tüm kurum ve kuruluşların görüşlerinin alındığını belirten Karaismailoğlu, “Tamamlanan hastanelerin kontakları Sıhhat Bakanlığı ile yapılan protokol kapsamında gerçekleştirilmektedir. Örneğin, Adana, Bursa, Eskişehir, Başakşehir ve Kocaeli Kent Hastaneleri kontakları bu kapsamda sağlanmıştır. İzmir Kent Hastanesi ilişkisinin da çalışmaları devam etmektedir. Gaziantep Kent Hastanesi’nde ise ihale süreci devam etmektedir” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE’NİN 50-100 YILLIK MUKADDERATINI BELİRLEYECEK ATILIMLAR YAPIYORUZ”
Lojistik alanında, ülkenin önemli bir coğrafik avantaja sahip olduğunu belirten Karaismailoğlu, şunları kaydetti:
“Biz Türkiye’nin yalnızca 5-10 yılını değil, değişen dünyanın ekonomik hareketlerine uygun bir halde, 50-100 yıllık mukadderatını belirleyecek atılımları yapıyoruz. Bu manada bilhassa dünyada güçlenen kuzey-güney ekonomik koridorları ve büyüyen doğu-batı aksında orta koridor ülkemiz için çok kıymetli. Dünyadaki yük akışının yüzde 90’ı deniz yoluyla gerçekleştirilmektedir.
2020 yılında 12 milyon ton yük hareketi varken, 2030’da 25 milyon ton, 2050’de 95 milyon ton, 2100’de 150 milyon ton yük hareketinin olacağı lojistik master plan kapsamında hesaplanmıştır. Bu açıdan Asya, Avrupa ve Afrika ortasındaki koridorlarda, Ege, Karadeniz ve Hazar çok daha fazla değer arz etmektedir. Doğu-Batı aksında kara ilişkisi ile kuzey-güney aksında deniz ilişkisiyle Türkiye bu açıdan çok stratejik bir pozisyonda bulunmaktadır.”
Bakan Karaismailoğlu, stratejik projelere değinerek, “Kanal İstanbul bir İstanbul projesi değil, Türkiye projesidir. İstanbul Havalimanı, kara yolu, demir yolu teması, lojistik merkezleri ve buradan geçecek bir su yolu olacak Kanal İstanbul’la birlikte, dünyanın en kıymetli intermodel lojistik merkezi olacaktır. Bu sayede kendi iktisadını yaratan bir bölge olarak, sanatın, bilimin, ömrün ve iktisadın yeni kalbi olacaktır. Bu açıdan Kanal İstanbul Projesi bir dünya projesidir. Çalışmalarımız aralıksız sürüyor” değerlendirmesinde bulundu.
“YERLİ VE ULUSAL TEKNOLOJİLERİN GELİŞTİRİLMESİNİ ÖNEMSİYORUZ”
Ankara-İzmir YHT’nin üstyapı işlerinin tesisi için ihale yapıldığını belirten Karaismailoğlu, “Sözleşme imza etabına gelinmiş olup, kredi kontratı çalışmaları devam etmektedir. Bu süreçlerden sonra imal çalışmalarına başlanacaktır. Projede Ankara-Afyon ile Salihli-İzmir ortası 30 ay, Afyon-Salihli ortası ise 42 ay içerisinde tamamlanması hedeflenmemektedir” dedi.
Bakan Karaismailoğlu, yerli ve ulusal eserlerin geliştirilmesi, bu eserlerin haberleşme altyapılarında kullanımının artırılmasına kıymet verdiklerini söyledi. Karaismailoğlu, yapılan çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi:
“İmtiyaz ve kullanım hakkı yetkilendirmeleri kapsamında Ar-Ge ve belli oranlarda yerli eser kullanımına yönelik operatörlere yükümlülükler getirdik. 2018-2019 yatırım periyodu prestijiyle yerlilik oranı yüzde 23’ü geçmiştir. Yerli ve ulusal baz istasyonu ULAK’a 2017’de yerli malı dokümanı alınarak taşınabilir şebekelerde 750’den fazla alanda kullanılmaya başlandı. Ayrıyeten ticari şebekelerimizde 583 alanda kullanılmaya başlanmıştır.”
Siber güvenlikte yerli ve ulusal teknolojilerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının ulusal siber güvenlik stratejisi ve hareket planına girdiğini aktaran Karaismailoğlu, bu cins yerli ve ulusal teknolojilerin geliştirilerek kullanılmasını önemsediklerini bu tarafta çalışmalar sürdürdüklerini söz etti.
Karaismailoğlu, taşınabilir kapsama projesiyle nufüsu 500 binin altında olan kırsalda yer alan ve operatörlerin coğrafik ve ekonomik zorluklar nedeniyle yatırım yapamadığı 61 yerleşim yerine taşınabilir haberleşme altyapısını kurduklarını, önümüzdeki devirde emsal durumdaki yerlerin tespit edilerek altyapı kurulumlarının tamamlanıp hizmete sunulacağını kaydetti.
Bilimsel usullerle dünya çapında bilgi toplayan bir firmanın Eylül 2020 raporuna nazaran, Türkiye’nin taşınabilir geniş bantta küresel sıralamada 54. sırada yer aldığını bildiren Karaismailoğlu, taşınabilir internet suratında 2019 Ağustos’tan bu güne yüzde 25,8’lik bir artış görüldüğünü söyledi.
Karaismailoğlu, Giresun’da meydana gelen sel felaketinde anında ve yerinde müdahale ettiklerini kısa bir müddette ilgili bakanlıklarla koordineli çalışmayla afet sürecini yönettiklerini, kısa müddette çamuru kaldırıp asfalt attıklarını hatırlattı.
“SALGIN DEVRİNDE 4 MİLYON 160 BİN İNTERNET HEYETİMİ YAPTIK”
Türkiye’de salgın periyodunda 4 milyon 160 bin internet konseyimi yapıldığını aktaran Karaismailoğlu, “Bunun 950 bini nakil sürecidir. Alanda heyeti 20 milyon 250 bin port bulunmaktadır. Bunların 13 milyon 200 bininde müşteri olup başkaları boştur. Konuta kadar fiber hizmetinde mevcut müşteri sayısının 2,5 katından fazlasına hizmet verecek altyapı mevcuttur” diye konuştu.
Karaismailoğlu, Konya metrosu çalışmasını Bakanlar Şurası kararıyla üstelendiklerini anımsatarak, etüt çalışmalarının tamamlandığını Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Belediyesi raylı sisteminin üretimi ve metro araçlarının alımı için dış finansmanlı olacak halde ihale gerçekleştiğini, kredi mutabakatının ikmali ve onayı sonrası bu yıl sonuna kadar çalışmalara başlanmasının öngörüldüğünü bildirdi.
Bakanlık olarak yaklaşık 400 bin işçiyle canla başla çalıştıklarını lisana getiren Bakan Karaismailoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“83 milyon vatandaşımıza hizmet etmeye çalışıyoruz. Tek sıkıntımız var vatanımıza milletimize hizmet etmek. Yalnızca tek beklentimiz var vatandaşımızın duasını almak ve yaptığımız yatırımları vatandaşımız kullandığı vakit keyifli olmasıdır. Ülkemiz, milletimiz çok pahalı projeleri, dünyanın en gelişmiş teknolojilerini hak ediyor. Biz de bunları vatandaşımıza sunma doğrultusunda canla başla, 400 binlik bir takımla memleketimizin en ücra köşesindeki arkadaşımızla birlikte alın terini dökmeye hazırız.”
Bu ortada, Bakan Karaismailoğlu’nun Sayıştay bulgularına ait değerlendirmelerine, CHP’li milletvekilleri reaksiyon gösterdi. CHP Genel Lider Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, Bakan Karaismailoğlu’nun Sayıştay bulgularına ait açıklamalarına yönelik “Sayıştay bulguları, yönetime sorularak rapora yazılıyor. Sayıştay, raporundaki bulguları TBMM ismine yaptığı kontrol sonucunda muharrir. TBMM de millet iradesini temsil eder. Siz bunların hiç birisine karşılık vermediniz. 100 milyar liraya yakın bir harcamanız var” tenkidinde bulundu.
Kurulda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yanı sıra Karayolları Genel Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu ile Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün bütçeleri kabul edildi.
NTV