Arife Selin Gürer/ntv.com.tr
Corona virüs salgını global iktisat üzerinde adeta kara bulut oldu. Salgın; sıhhat, toplum ve iktisat üzerinde derin tesirlere neden olurken, çalışanlara sunulan sıhhat sigortaları ve yan haklar da bundan hissesini almış görünüyor.
Birçok insan bu süreçte dert hissediyor, korkuyor. Çalışanlar da salgın nedeniyle hayatlarının değerli ölçüde değiştiğini söylüyor.
İnsan kaynakları idare danışmanlığı firması Mercer Marsh Benefits’in 59 ülkede 239 sigorta şirketinin iştirakiyle düzenlenen MMB Sıhhat Trendleri: 2020 Sigorta Şirketleri Araştırması‘nın sonuçlarına nazaran, artan sıhhat hizmetlerine ulaşmada yaşanan aksaklıklar ve çalışma modellerindeki kalıcı değişiklikler sebebiyle, patron tarafından sağlanan sıhhat sigortası ve buna bağlı yan hakların maliyeti ve teminat kapsamları da büyük ölçüde etkilenecek. Sigorta şirketlerinin yüzde 68’i corona virüse bağlı teşhis, bakım ve tedaviler nedeniyle sıhhat sigortaları kapsamında ödenen tazminatlarda artış olmasını öngörürken, bu çerçevedeki maliyetlerin denetim altına alınması kritik değer taşıyor.
YAN HAKLAR GÖZDEN GEÇİRİLMELİ
Corona virüs krizi ile birlikte yaygınlaşan uzaktan çalışmanın getirdiği yeni zorlukların üstesinden gelmek ve artan maliyetlerle başa çıkmak için, şirketlerin, çalışanlarına sundukları yan hakları ve bunları sunma formüllerini tekrar gözden geçirmeleri gerekiyor.
Sigorta şirketleri de patronların çalışanlarına ruhsal sıhhat, önleyici bakım, dijital ve online hizmetler üzere artan çeşitlilikte yan haklar sunma talebiyle birlikte hizmet çeşitliliğini artırmaya çalışıyor.
Rapor, online sıhhat hizmetleri sunan sigorta şirketlerinin sayısında da bir artış olduğunu ortaya koydu.

PANDEMİDE RUH SIHHATİNİN DESTEKLENMESİNE YÖNELİK AKSİYONLAR ALINMADI
Araştırma; pandemi sırasında sıhhat hizmetlerinde talep artışına karşın, ruhsal sıhhatin desteklenmesine yönelik aksiyonların alınmadığını da gözler önüne serdi. Çalışanlara yönelik online ruhsal dayanak hizmetleri hala yaygın biçimde uygulanmıyor. Sigorta şirketlerinin yalnızca üçte biri bu hizmeti global ölçekte sunarken, yüzde 32’sinde bu hizmet kapsam dışı kalıyor.
Salgın nedeniyle değişen ömür halinin, çalışanların psikolojisini derinden etkilediğinin altını çizen Psikiyatrist Prof. Dr. Tamer Aker, ntv.com.tr’nin sorularını yanıtladı.
Prof. Dr. Aker’e nazaran, gerek konuttan gerek olağan kaidelerde çalışan insanlarda bu süreçte, belirsizlik, beklentilerin işyerinde farklılaşması, işyerindeki arkadaşlarından uzak kalma, sorumluluk duygusu, öfke, uyku, dikkat sıkıntıları üzere sebepler yüzünden dehşet ve tasa düzeyi yükseldi. Bu nedenle şirketlerin bu hususta çalışanlarına verdikleri dayanak çok değerli. Lakin pandemiyle sistem çok çabuk değişti ve şirketler hazırlıksız yakalandı. Önümüzdeki 3 aylık süreçte de insanları tekrar kuvvetli şartlar bekliyor.
“PAZAR ‘PAZAR’ OLMAKTAN ÇIKTI, PAZARTESİ SENDROMU ORTADAN KALKTI”
Prof. Dr. Tamer Aker, “Herkes çok zorlanmıştır diyemem fakat konutu iş yerine çevirememek mesai dışı yapılan toplantılar pazarın ‘pazar’ olmaktan çıkması, ‘pazartesi sendromu’nun ortadan kalkması üzere durumlarla karşılaştık. Pandeminin yarattığı sorumluluk çalışanların yükünü arttırdı. Kimi çalışanlar hem çalışıp hem sıhhatlerini korumak durumunda kaldılar bu da çok sıkıntı oldu.” dedi.
“ÇALIŞAN BAYANLAR PANDEMİDE TÜKENİYOR”
Tükenmişliğin bayan çalışanlarda daha baskın olduğunu belirten Prof. Dr. Aker şöyle devam etti
“Çalışanlar ekmek parası kazanmakla salgın ortasında seçim yapmak zorunda kaldılar ve bu durumdan cinsiyetler de etkilendi.
Bilhassa meskenden çalışan bayanlar mevcut mesleklerinin yanında konut içi iş yükü (ev işleri/çocuk/yaşlı/hasta bakımı) ile de baş etmek zorunda kaldı. Örneğin, yardımcı bayan konuta gelmez oldu, çalışan bayan büsbütün meskenine döndü mesken işleri, çocuk bakımı ona kaldı. Tam toplantıdayken kapıdan çocuk sesleri gelmeye başladı.”

Tüm bunlar olurken toplumsal münasebetler ağımızın da bozulduğunu söyleyen Prof. Dr. Tamer Aker’e nazaran, bölüm olarak bakıldığında en çok eğitim ve medya kesimi bu hususta güç bir süreç yaşıyor. Hem kamuda hem özel dalda çalışan öğretmenler, salgının ruhsal tesirleri açısından çok takviyesiz. Bunun yanında medya kesimi ve alanda çalışmak zorunda olan haberciler de problemde.

“KAPANMA DEVRİNDE ŞİRKETLERDEN TALEP ARTTI”
Şirketlerin çalışanlarına yalnızca bu süreçte değil pandemi öncesinde de sağladığı öz-bakım, bağlantı marifetleri, uyku ve dikkat meseleleriyle baş etme, çocuklarla bağlantı, cinsiyet etkenleri hususlarındaki eğitim ve takviyelerin kapanma periyodunda daha da artarak önemli kıymet kazandığını tabir eden Prof. Dr. Tamer Aker, bu dayanakların online ferdî hizmet ya da online küme çalışmaları ve yöneticilerle tedbirler hakkında yapılan toplantılar biçiminde olabileceğini belirtti.
2020 Mercer Global Yetenek Trendleri araştırması bilgilerine nazaran çalışanların yüzde 61’i patronlarının zihinsel ve fizikî sıhhat konusuna öncelik verdiğini düşünürken, üst idarenin yüzde 48’i bu mevzuyu çalışanların en büyük telaşı olarak görüyor. Buna karşın şirketlerin yalnızca yüzde 29’unun sıhhat ve refah stratejisi bulunuyor.
NTV