Engin Yeşil/ntv.com.tr
Yaz aylarının geride kalmasıyla corona virüs olay sayısı dünya genelinde tırmanışa geçti. Türkiye’de dün açıklanan son bilgilere nazaran; 3 bin 819 şahsa hastalık tanısı konuldu, 103 kişi hayatını kaybetti.
Birçok ülke salgının birinci devrindeki tedbirlere geri dönerken aşı çalışmaları da yakından takip ediliyor. Bu çalışmalardan iyi haberler gelse de uzmanlar, aşının insanlara ulaştırılıncaya kadar tedbirlerin devam etmesi gerektiği görüşünde.
Bu tedbirlerin başında elbet maske geliyor. Maske toplumun geneli tarafından sahiplenilse de bu kurala uymayan çok sayıda vatandaş sokaklarda tehlike saçmaya devam ediyor.
Yapılan bir araştırma Türkiye’de her 10 şahıstan 4’ünün gün uzunluğu tıpkı maskeyi kullandığını ortaya koydu. Mevzuyla ilgili açıklama yapan Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Doç. Dr. Afşin Kayıpmaz, “kirlenmemek ve ıslanmamak” kaidesiyle cerrahi maskelerin işe gidip gelen bir kişinin bir günlük kullanımı için kâfi olacağını söyledi.
Kayıpmaz, “Gün içerisinde çıkarılan maskeler küçük buzdolabı poşetleri gibisi poşetler içerisinde saklanıp sonrasında tekrar kullanılabilir. Günlerce tıpkı maskeyi kullanmak uygun değildir” diye konuştu.
ÇİFT MASKE DAHA MI TESİRLİ?
Maskeye olan talebin merdivenaltı üretimi artırdığına dikkat çeken Kayıpmaz, “Bu üretimlerde de maliyeti düşürmek ve daha fazla kar elde etmek niyetiyle maskeler standart dışında üretilebiliyor” ihtarında bulundu.
Sıhhat Bakanlığı Eser Takip Sistemi (UTS) kaydı olan, Türk Standartları Enstitüsü’nün standartlarına uygun olarak üretilmiş maskelerin tercih edilmesi gerektiğine işaret eden Kayıpmaz, şunları kaydetti:
“Çünkü bu maskelerde “melt blown” ismi verilen bir orta katman bulunmaktadır. Bu katman da alt ve üstteki iki katmanla birlikte ağız ve burundan çıkacak parçacıkları süzme kabiliyetine sahiptir. Burun bölgesinde telin olması maskenin burundan düşmemesini sağlayacaktır. İki maske kullanılmasında da bir sakınca yoktur lakin az evvel söylediğim kriterleri karşılayan tek katlı maskeyi uygun olarak kullandığınızda, bu sizi fiziki uzaklık kuralıyla birlikte hastalıktan yüzde 90’ın üstünde koruyacaktır. Çift kat maske takıp burnunu açıkta bırakanları görüyorum. Bu biçimde çift maske de taksanız sizi ve etrafınızdaki öbür insanları korumayacaktır. “
“NEMLENDİĞİNDE DEĞİŞTİRİLMELİ”
Fransa merkezli Batı Avrupa’nın en eski tüketici hakları muhafaza derneği “UFC-Que Choisir”, cerrahi maskelerin 60 derece sıcaklıkla yıkanması durumunda 10 kez kullanabileceğini tez etti. Bu argümana ait değerlendirmelerde bulunan Dr. Kayıpmaz, “Cerrahi maskeler yapısı gereği nemlendiğinde süzme kabiliyetini kaybeder. Bu nedenle bu maskeleri nemlendiğinde, yere düştüğünde, kirlendiğinde kesinlikle yenisiyle değiştirmeliyiz” diye konuştu.
Bu noktada yıkanabilir maskelerin tercih edilebileceğini lisana getiren Kayıpmaz, “Burada da tekrar TSE’nin standartlarını karşılayan, en az 5 kere yıkamaya güçlü maskeler tercih edilmelidir. Bu maskeler de konuta dönüşte kesinlikle yıkanmalıdır. Dünyanın birçok gelişmiş ülkesinde şu anda temizlenince süzme özelliğini kaybetmeyen ve bu sayede tekrar kullanılabilir hale gelen maskelerin üretimi noktasında çalışmalar da yürütülmektedir” sözlerini kullandı.
“AŞI KISA VADEDE AKTİF BİR ARAÇ DEĞİL”
Kayıpmaz devam eden aşı çalışmalarına da değindi. Son günlerde arka arda duyurulan gelişmelerin son derece ümit verici olduğunu kaydeden Kayıpmaz, şunları söyledi:
“Bununla birlikte aşılar, kısa vadede hastalığın yayılımını önlemede faal bir araç olarak görülmemelidir. Aşılar elbette ruhsatlanıp yaygın kullanıma girdikten sonra önümüzdeki yıl içerisinde bizim hastalıkla çabamızda kıymetli rol oynayacaktır. Aşılar için gerekli tüm etaplar tamamlanıp müsaadeler alınıncaya ve aşılar dünyada risk kümeleri başta olmak üzere insanların birçoklarına ulaştırılıncaya kadar önlemlere uymaya devam etmek durumundayız.”
Kayıpmaz, aşı faal olarak kullanılmaya başlayıncaya kadar en ucuz ve kolay iki tekniğin maske ve uzaklık olduğunu da kelamlarına ekledi.
NTV
