Kabızlık, başka ismiyle konstipasyon, bağırsak hareketlerinin yavaş olması sebebiyle haftada üç yahut daha az sayıda dışkılama durumuna verilen isimdir.
Dışkılama güçlüğü, dışkının tam boşalamaması, ağrılı dışkılama ve şişkinlik üzere olumsuz durumlara yol açan kabızlık, bağırsak bozuklukları arasında yaygın olarak ortaya çıkmaktadır. Kabızlık bazen tıkayıcı tipte bazen de bağırsak hareketlerinde yavaşlama olarak görülebilmektedir.
Ömür koşulları ve beslenme formları; bayan, erkek, bebek, çocuk ve yetişkinlerde kabızlık rahatsızlığının görülmesine sebep olabilmektedir.
Şişkinliğe yol açarak rahatsızlık veren ve hayat kalitesini olumsuz etkileyen bu duruma iyi gelen besinlerin yanı sıra ilaçlar da bulunmaktadır. İleri raddede kabızlık görülen durumlarda ise ilaç kullanmak gerekebilir.
Uzun vadeli kabızlık durumlarının altında önemli sıhhat meseleleri yatıyor olabilir. Kabızlıkla birlikte karın ağrısı, kilo kaybı, makattan kan gelmesi üzere belirtileri varsa, kolonoskopi ve laboratuvar testleri ile bu sıkıntıya yol açan neden araştırılmalıdır.
KABIZLIK NEDEN OLUR?
Kabızlığın nedeni birçok devir tam olarak bulunamaz. Kabızlığa yol açan en yaygın sebepler arasında ehil likit alınmaması, lifli besinleri yeteri kadar tüketmemek ve hareketsiz hayat şekli sayılabilir.
Sair kimi kabızlık nedenleri;
-Bağırsak hareketlerinde yavaşlamaya neden olan çeşitli metabolik, sindirim sistemi illetleri.
-Crohn ve divertikülit üzere iltihapla seyreden bağırsak marazları.
-Bağırsaklarda tıkanıklığa yol açan polipler ya da kitlesel oluşumlar.
-Hormonal istikrar değişiklikleri.
-Bazı ilaçların (Lityum, antipsikotikler, birtakım antidepresanlar, kimi epilepsi ilaçları, demir ilacı) yan tesiri olarak görülebilir.
-Hamilelikte kabızlık daha sık görülebilmektedir. Bunun nedeni gebelikte salgılanan hormonların tesiridir. Yeniden gebeliğin son periyotlarında büyüyen rahmin bağırsağın rektum ismi verilen son kısmına ağırlık yapması bir gayrı kabızlık nedenidir.
KABIZLIĞA NE DÜZGÜN GELİR? KABIZLIK NASIL MAKBUL?
-Bol bol su ve likit besinler tüketilmelidir.
-Daha çok hareket edilmelidir.
-Lif yüklü zerzevat, meyve, bakliyat ve tahıllarla beslenilmelidir.
-Lokmalar iyice çiğnendikten sonra yutulmalıdır.
-Fazla kafein tüketiminden kaçınılmalıdır.
-Fazla süt ve süt eserleri tüketilmemelidir.
-Tuvalet nizamı oluşturulmalı ve tuvalet muhtaçlığı ertelenmemelidir.
KABIZLIĞA GÜZEL GELEN YİYECEKLER NELERDİR?
-Sabahları aç karna kuru kayısı, incir, mürdüm eriği yemek.
-Su tüketimini arttırmak, nizamlı su içmeye itina göstermek.
-Özellikle yoğurda katılarak yenen keten tohumu kabızlığa iyi gelir.
-Kırmızı et bağırsakları daha çok zorladığı için onun noktasına beyaz et yahut balık eti tüketmek bağırsakları rahatlatacaktır.
-Baklagiller, pancar, pırasa, enginar, ıspanak, lahana, kızılcık, kereviz, keten tohumu, fasülye, bezelye ve mercimek üzere lif bakımından varlıklı azıkların tüketilmesi.
-Yine elma, üzüm, avokado, erik üzere lif bakımından varlıklı meyveler.
-Zeytin, zeytinyağı, kekik.
Kabızlığa iyi gelen bu yiyecekleri uzun müddet tüketmek ve çoka kaçmak, bağırsağın bağışıklık kazanmasına ve alışılagelmiş koşullarda dışkılayamamasına sebep olabilmektedir.
BEBEKLERDE KABIZLIĞA NE UYGUN GELİR?
Bebeğe ılık suda banyo yaptırmak, kaslarının gevşemesine yardımcı olacak ve onu rahatlatacaktır. Banyo esnasında ılık suyun içinde 5-10 dakika oturtmak daha tesirli olacaktır.
Rahatça dışkılayabilmesi için bebeğin poposuna vazelin yahut gliserin sürülebilmektedir.
Dört aylığı geçen bebeklerde kabızlık görülüyorsa öğünlerinin yanında erik, elma, armut ve şeftali suyu verilebilmektedir.
Bebeğe egzersiz ve yaptırmak da kabızlık çeken bebeği rahatlatmak için uygulanabilmektedir.
Bebeği rahatlatmak için uygulanabilecek bir vesair yol ise masajdır. El ile bebeğin karnına yarım ay hareketleri ile masaj yapılarak bağırsak hareketleri hızlandırılabilmektedir.
NTV