Yeni tip corona virüs (Covid-19) ile çabada misyon yapan sıhhat çalışanları en riskli kümeler içinde yer alıyor. Covid-19 pandemisinde Türkiye’de hadise sayısı 400 bine yaklaştı, 40 binden fazla sıhhat çalışanına da corona virüs tanısı konuldu, yarısı tabip 100’den fazla sıhhat vazifelisi ömrünü yitirdi.
Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Dekanı ve Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan yaptığı açıklamada, hastalığın Türkiye’de ve dünyada hala faal olarak kendini gösterdiğini söyledi.
Son aylarda hadise oranlarındaki artışa da dikkati çeken İlhan, bilhassa kronik hastalığı bulunanların, 65 yaş ve üstündekilerin ve sıhhat çalışanlarının risk kümesinde yer aldığını lisana getirdi. İlhan, kış mevsimiyle birlikte üst teneffüs yolu hastalıkların da artmasıyla birlikte sıhhat çalışanlarının iş yükünün daha da artacağının altını çizdi.
“100’DEN FAZLA SIHHAT VAZİFELİSİ HAYATINI KAYBETTİ”
İlhan, Türkiye’de resmi bilgilere nazaran birinci olayın 11 Martta tespit edildiğini anımsatarak, “Türkiye’de corona virüs tanısı konulan kişi sayısı 400 bine yaklaştı. Salgının başından bu yana 40 binden fazla sıhhat çalışanı enfekte oldu, yarısı tabip 100’den fazla sıhhat vazifelisi hayatını kaybetti. Bir öbür deyişle Türkiye’de şu an için corona virüs tanısı alan yaklaşık her 10 şahıstan biri sıhhat çalışanı.” bilgisini verdi.
Tüm dünyada corona virüsten en çok etkilenen kısmın sıhhat çalışanları olduğuna dikkati çeken İlhan, sıhhat çalışanlarının yükünün de günden güne arttığını tabir etti. İlhan, artışa rağmen tabibinden hemşiresine, sıhhat teknisyeninden hasta bakıcısına kadar tüm sıhhat işçisinin canla başla vazifelerinin başında olduğunu belirterek kelamlarına şöyle devam etti:
“Artık müsaade de kullanılamıyor, sıhhat çalışanlarının birden fazla uzun müddettir sevdiklerini göremeden çalışıyor lakin bu süreç dahi sıhhat çalışanlarının motivasyonunu azaltmıyor. Gerek filyasyonda alanda birebir çalışan gerekse hastanede misyon yapan, ambulanslarda hizmet veren sıhhat çalışanlarımızın tümü, corona virüsle uğraşta cansiperhane çalışıyor. Enfeksiyon nedeniyle izolasyonda ya da karantinada kalırken hatta tatil bile yapılamazken gelinen noktada vatandaşların da sıhhat çalışanlarını desteklemelerini istiyoruz.”
“TEDBİRLERE UYULMADIĞINDA SIHHAT ÇALIŞANLARININ YÜKÜ ARTIYOR”
İlhan, vatandaşların sıhhat çalışanlarının yükünü lakin ve fakat maske-mesafe-hijyen başta olmak üzere tüm önlemlere büsbütün uyarak azaltabilecekleri değerlendirmesinde bulunarak, şunları söyledi:
“Maske-mesafe-hijyen kuralıyla birlikte, bilhassa kış mevsiminin gelmesiyle birlikte kapalı yerlerde geçirilen vaktin mümkün olduğunca azaltılması da olmazsa olmaz önlemler içinde yer almalı. Bu doğrultuda, kalabalıktan kaçınılmalı ve pak havanın sağlanması için bulunulan yer sık sık hatta daimi bir biçimde havalandırılmalı.
Kış mevsiminde camlar kapalı tutuluyor lakin olabildiğince hane içinde dahi bu sağlanmaya çalışılmalı. Konutta aile bireyleri farklı köşelerde oturmalı. Vatandaşlar önlem kurallarına dikkat etmediğinde hastalık sıklığı artacağından sıhhat çalışanlarının da yükü artıyor. Sıhhat çalışanları Covid-19 müspet epey, nöbetleşe çalışılsa da yorulacaktır. Esasen şu an da sıhhat çalışanlarından corona virüs geçirenler dahi tedavi gördükten sonra iyileşir iyileşmez canla başla misyonlarının başına geçiyor.”
Prof. Dr. İlhan, sıhhat çalışanların yükünün azaltılabilmesi için salgında bulaş zincirinin kırılması gerektiğini ve bunun için de hastalığın tedavisi kadar temaslı tespiti ve takibinin de o kadar kıymetli olduğunun altını çizerek, “Bulaş zincirini kırmanın yolu, temas zincirini engellemektir. Temaslının bulunarak izole edilmesiyle virüsün yayılması engellenecektir.” dedi.
“PCR TARAMASININ RUTİN OLARAK SIHHAT ÇALIŞANLARINA YAPILMASI UYGUN DEĞİL”
Sıhhat çalışanlarının mevcut risk faktörlerinin azaltılabilmesi için Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) tavsiyesiyle isteyenlere grip aşısı yapıldığını anlatan İlhan, şu an grip açısından risk sıralamasında birinci sıranın en riskli kümeler olan kronik hastalığı bulunanlar ve 65 yaş üstündekiler olduğunu, bunu sıhhat çalışanlarının takip ettiğini hatırlattı.
Mustafa Necmi İlhan, koronavirüs aşı uygulamasına başlandığında da yeniden risk sıralamasına nazaran bir planlama yapılacağını aktararak, “PCR taramasının rutin olarak sıhhat çalışanlarına yapılması pratik değil. Zati riski bulunan sıhhat çalışanlarına PCR yapılıyor.” diye konuştu.
NTV