Çanakkale Muharebeleri sırasında 3. Kolordu’nun “silah tamirhanesi” olarak kullanılan 200 yıllık Bigalı Kalesi ile Çanakkale Boğazı’nın girişini savunmak gayesiyle 360 yıl evvel Osmanlı Padişahı 4. Mehmet periyodunda yaptırılan Seddülbahir Kalesi‘ndeki onarım çalışmaları devam ediyor.
Padişah 4. Mehmet’in annesi Hatice Turhan Sultan tarafından 1659 yılında boğazın girişini savunmak hedefiyle yaptırılan Seddülbahir Kalesi, dünya harp tarihine geçen Çanakkale Muharebeleri sırasında 12 top ile savunmaya katıldı. İngiliz ve Fransız gemilerinin şimdi bir savaş durumu olmamasına karşın boğazın girişini koruyan tabyaları 3 Kasım 1914’te bombalamasının akabinde birinci şehitlerin verildiği kalede, 2015 yılının haziran ayında başlayan onarım çalışmaları büyük ölçüde tamamlandı.
KALEDE ZİYAN GÖRMÜŞ YERLER YENİLENİYOR
1807 yılında 3. Selim vaktinde üretimine başlanan ve 1822’de 2. Mahmut periyodunda inşası tamamlanan Bigalı Kalesi’nde ise onarım çalışmaları kapsamında, vakitle hasar gören duvarlar yenilenirken, yerde de paklık çalışması yapılıyor. Kale içindeki yapıların yıkılmış yahut ziyan görmüş kısımları da aslına uygun olarak yenileniyor.
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Lideri İsmail Kaşdemir, bölgenin çok müstesna topraklar olduğunu söyledi.
Yıllar evvel büyük uğraşlara sahne olan alanı tekrar ihya etmek için ağır mesai harcadıklarını anlatan Kaşdemir, şöyle devam etti:
“Çanakkale tarihi alanındaki gazi kalelerimizin hepsi bir onarım ve tekrar ayağa kaldırma çalışmasına tabi tutulmuşlardı. Ecdadımızdan bize yadigar kalan ne varsa, tarihi alan içinde bizim bunları ele alıp tekrar ihya ederek, ziyaretçilerimize açık hale getirmek üzere bir sorumluluğumuz var. Çanakkale’nin kaleleri de bu manada çok meşhurdur. Bunlar gazi kalelerdir. Uzun yıllardan beri de kentimizin muhafızlığını yapmaktadırlar. Bilhassa Çanakkale Savaşları’nda çabucak hemen hepsi muharip olmuş, savaşa katılarak gazi olmuş, anıları çok yüksek olan kaleler.”
“KALE MÜZE KONSEPTİ BEĞENİLDİ”
İsmail Kaşdemir, bu manada başta Kilitbahir Kalesi olmak üzere Seddülbahir ve Bigalı kalelerini onarım sürecine tabi tuttuklarını belirterek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kilitbahir Kalesi’ndeki süreç tamamlandı. Şu anda ‘kale müze’ konseptinde çok beğenilen ve ilgi gören bir kale haline geldi. Seddülbahir Kalesi’nde de onarım sürecini tamamladık. Bütçemiz el verdiği sürece Kilitbahir Kalesi’nde olduğu üzere kale müze konseptinde ziyarete açmak istiyoruz. Maksadımız önümüzdeki yıl iç teşhir ve tanzimini yapmak.”
Bigalı Kalesi’nin de gelecek yıl teşhir ve tanzimi tamamlanıp kale müze konseptinde tarihi alanın değerli ziyaret alanlarından biri haline getirileceğini aktaran Kaşdemir, “Bigalı Kalesi’ni savaş sırasındaki kullanımına uygun formda, silah tamirhanesi olarak pahalandırmak istiyoruz. Yani o periyot bir silah tamirhanesinde neler yaşanmışsa, ziyaretçilerin oradaki havayı ve atmosferi teneffüs ederek anlamlandırmasını istiyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Kaşdemir, bölgedeki tüm kaleleri hem restore ettiklerini hem de içini doldurduklarını hatırlatarak, “Yani yaşayan müze, yaşayan kale konseptinde inşallah gelen tüm ziyaretçilerimiz, konuklarımız görme imkanı bulacak” dedi.
NTV
