Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, EBA’ya siber akına ait, “Bu atakların nereden, nasıl geldiğinin çok teknik detayları var ve onu istedim. Dünyanın çok farklı yerlerinden, çok teknik bir detay içerisinde açıklanması gereken bir konu” dedi.
Selçuk, CNN Türk’te katıldığı programında eğitimde gündeme ait soruları yanıtladı.
Bakan Selçuk, hem dışarıda hem de kendileri tarafından, okulların açılması halinde velilerin ne kadarının çocuğunu okula göndereceğine yönelik araştırmalar yapıldığını belirterek “40’lara yaklaşmıştı. Ancak Türkiye ortalaması yüzde 70’lerin üzerinde. Karadeniz ve gibisi kimi bölgelerde lokal olarak yüzde 90’ların üzerinde. Yani ilkokul 1’e gönderme oranı.”
“Okullarda hijyen konusunda tüm hazırlıklar yapıldı mı?” sorusu üzerine Selçuk, 3 bin civarında denetmenin “okulun pak belgesi” ile ilgili eğitim aldığını tabir etti. Selçuk, “Ama okulun öz kontrolünü daha çok önemsiyorum. Materyalimiz var, kim istiyorsa. Sakın eksiğim vardı, alamadım, bulamadım… Kimse ‘malzememiz yok’ demesin, desinler gönderelim. Bir okulumuzda bir sorun varsa vilayet, ilçe idaresi oraya müdahale ediyor. Eksiğimiz var mıdır? Vardır. Her vakit olabilir lakin fotoğrafa baktığımızda yüzde 99’unun, büyük bir kısmının işlediği sistemde istisnai bir şeye bakıp ‘okulların tamamı kirli’ diyemeyiz” diye konuştu.
Selçuk, “Okuma yazmayı öğrenecek çocuklar için iki gün yüz yüze eğitim kâfi olacak mı?” sorusu üzerine, şunları söyledi:
“Milli Eğitim Bakanı, Ziya öğretmen, bilim insanı olarak neyse onu söylüyorum. İki gün yetmez. Çok net söylüyorum iki gün yetmez. Keşke çabucak okulları açabilsek. Bizim sorumluluğumuz ne? Okulu açmak. Biz okulu açmak istiyoruz. Bizim asıl odaklandığımız yer burası. Okulları açtığımızda ne yapacağız? Buraya odaklandık. Ancak dünyada ve Türkiye’de fiili durum var. Bize düşen sorumluluk nedir? Bunun da gereğini yap. Tam da onu yapıyoruz.”
Çocukların okumayı öğrenmesine yönelik Selçuk, “Okumayla ilgili değerli olan şey okuduğunu manaya. Bizim üzerinde durduğumuz o. Yoksa okuma üstünde dursanız 2 aylık şeydir ve biz bunu yaparız. Veliler hiç kaygı etmesin” değerlendirmesinde bulundu.
Selçuk, pandemi nedeniyle eğitimi yarıda kalan ve 2. sınıfa geçen öğrencilerin durumuna ait bir soruya, “İlk çalışma onlarla ilgili olacak. Aslında bu çocuklarımız işin omurgasını aldılar. Ancak tekrar, alıştırma dediğimiz işlerde biraz eksik kaldılar. Artık onların bu eksiğini gidermek için de birinci sıralarda bu çocuklarımızı çabucak okula almaya çaba ediyoruz” karşılığını verdi.
“Yüz yüze eğitimde 2. sınıflar ikinci sırada mı?” sorusu üzerine Selçuk, “Şu andaki gayretimiz o. En kısa vakitte. Evvel gelenler küçük yaşlar” sözünü kullandı. Selçuk, ikinci sınıf öğrencilerinin de seyreltilmiş eğitim alacağını belirtti.
“KONTROLLÜ, ETAP AŞAMA, SINIF SINIF GİDELİM İSTİYORUZ”
Selçuk, kimi Avrupa ülkelerinde okulların açıldığına dikkati çekerek “Bu da bir tercih. Türkiye ile emsal şartlara sahip ülkelerin yaptığı üzere tamamını çabucak alalım istemiyoruz. Bunu Bakanlık olarak da istemiyoruz. Denetimli, etap kademe, sınıf sınıf gidelim istiyoruz. Rastgele bir risk istemiyoruz” değerlendirmesini yaptı.
“Türkiye yüz yüze eğitime geçmekte biraz gecikti mi?” sorusu üzerine Selçuk, “Türkiye’nin şu anda ‘gecikiyoruz’ denilse de denetimli gitmesi gerekir. Biz bunu yaparsak sonraki kademelerindeki simülasyonlar, mümkün senaryolar şayet çok çok daha kötüleşecekse buna hiç girmeyelim” dedi.
Bakan Selçuk, AVM, park ve kafelerin açık olduğunun belirtilerek “Gençler için seyreltilmiş eğitim modeli sokaktaki hareketlilikten daha mı riskli?” sorusu üzerine, şu değerlendirmede bulundu:
“Okullar dışarıya nazaran çok denetimli. Okul dışında öğretmen kontrolü, nezareti olmadığı, okulların içindeki kurallar silsilesi bulunmadığı için sokaktan, tatil yerlerinden okul daha inançlı bir yer. Daima disiplin içerisinde gözlenen bir yer. Bu yüzden de okulların açılıp açılmamasını bu bakış açısından da görmek lazım.”
“BİR SEÇENEK SUNMAM LAZIM”
EBA televizyonunun her çocuğun buluştuğu ortak hissede olduğunu söz eden Selçuk, birtakım meskenlerde birden fazla çocuk olması nedeniyle daima tekrarlar koyduklarını kaydetti.
Şu an kurulan EBA takviye merkezinin sayısının 9 bini geçtiğinin altını çizen Selçuk, “Bu kadar kısa müddette bu kadar süratli toparlanabilen bir öğretmen, okul, vilayet ve ilçe yöneticileri topluluğu dünyada var mı bilmiyorum. 10 günün içinde 9 bin EBA takviye merkezi açılabilir mi? Bu nasıl bir gayrettir. Yaylalar, mezralar, uzak köyler operatörlerin altyapı yapmadığı yerler var. Benim bir altyapı kurmam aslında beklenmez. Lakin o çocuklara da bir seçenek sunmam lazım” diye konuştu.
EBA dayanak merkezi sayısını 20 bine ulaştırmaya çalıştıklarını vurgulayan Selçuk, şunları kaydetti:
“Çocuğun konutunda bilgisayar olmayabilir. 1,5 milyon civarında öğrencimizin bilgisayar ve internet paketi konusunda sorunu var. 18 milyon öğrencimiz var. Aslında yüzde 90’ına, 16 milyona ulaşıyoruz zati. Bunu EBA’dan, kayıttan biliyorum. Geri kalan kısmı için de çalışıyoruz. EBA dayanak merkezleri o çocuklarım için bir fırsattır. Bizim için temel olan televizyon.
Martta, salgının başında bizim 40 bin kişilik online kapasitemiz vardı. Bugün için 1 milyon 22 bin ve daha da artacak. 40 binden 1 milyona ne yaptık? Çalıştık, çalışıyoruz. Daha fazlasını yapacağız, hiç merak etmesinler. Dünya Bankasından 160 milyon dolarlık bir proje aldık. 1,5-2 sene içerisinde Türkiye’nin eğitimde büyük bir dijital platformu tamamlanmış olacak. Bugünkü sorunlarımızı çok büyük ölçüde aşmış olacağız. Şahsileştirme yani şahsa özel eğitim gelecek. Yalnızca okul içindeki eğitimden değil, okul dışı eğitimin yeni bir paradigması gelecek. Öğretmenler için ferdi olarak, ferdî olarak şunu istiyorum dediğinde o gelecek. Öğrenci, ferdî olarak matematiğin A kurundan değil, C kurundan başlamak istiyorum zira başardım, onu diyecek. Okulda şunu almak, okul dışında bunu almak istiyorum diyecek. Okul dışında bütün dünyanın da gidişatına da bağlı olarak karma bir yaklaşım. Fakat temeli yüz yüze eğitim oluşturuyor.”
“RİSKİ ÇOK AZALTIYORUZ”
“Destekleme ve yetiştirme kurslarına giden 8. ve 12. sınıfların yüz yüze eğitime gitmeme” nedenlerine ait bir soru üzerine Selçuk, şunları söyledi:
“Bilim Konseyinin raporları bulaş riskinin en yüksek olduğu kümesi lise olarak görüyor. Hasebiyle bizim en yüksek kümeden başlamamız biraz riskli. Ancak bu çocuklarımızın derdini azaltmak, gereksinimlerini karşılamak için ne yapıyoruz? 1 milyon civarında öğrencimiz destekleme yetiştirme kurslarına geliyor ve yüz yüze eğitim alıyor. Küçük kümeler halinde geliyorlar. Riski çok azaltıyoruz. Meslek liselerimizin atölye uygulamaları var. Onlar da birinci gelecek konulardan bir tanesi. Özel eğitimde çocuklarımız var. Onları en erken düşünüyoruz. Sınıfları çok tenha. Araç gereçleri var özel çalıştıkları.”
“EMİN OLDUĞUMUZ KÜMELERI PEYDERPEY AÇACAĞIZ”
Bakan Selçuk, okulun velileri stabil hale getiren bir fonksiyonu olduğuna işaret ederek okulun seyahat ve toplumsal hareketliliği azalttığını söyledi. Selçuk, “Böyle baktığımızda tüm öğrencilerin gelmesinin avantajları da var, yalnızca dezavantaj olarak bakmamak lazım. Bu riski azalttıkça emin olduğumuz kümeleri peyderpey açacağız. 8. ve 12. sınıflara daha çok esnek davranıyoruz” halinde konuştu.
Çocukların tabletle çok vakit geçirmesiyle ilgili bir soruya Selçuk, “Daha evvel ders dışı etkinlikler manasında tabletle bir iştigal kelam konusuydu. Ancak artık dersle ilgili olduğu için ‘aman yavrum al tabletine’ dönüştük. Kullanım gayesi değişti, bu onunla ilgili. Lakin bunda da orta yolu izlemek, abartmamak lazım” cevabını verdi.
“TEKİL, LOKAL OLARAK HER VAKIT SORUN OLUR”
Bakanlığın EBA ile ilgili “siber saldırı” açıklaması anımsatılarak “Bu saldırıyı kim yaptı?” sorusu üzerine Selçuk, şunları söyledi:
“İşin açıkçası salgın periyodunda uzaktan eğitimin yapılması konusunu da öğreniyoruz. Yani veli, Ulusal Eğitim Bakanlığı ve Sıhhat Bakanlığı öğreniyor mu? Öğreniyor. Bizim de bilmediğimiz şeyler, eksiğimiz, yaşadığımız problemler var. Bunu halletmeye çalışıyoruz. Dünyada muhakkak başlı birinci 40 ülkeyi sayın ve baktığınızda 5, 6 tanesi bu bahiste hakikaten bir yol almış. Türkiye de var bunun içinde. Artık biz bunu yapmasak, bu sorun olarak konuşulmayacak mıydı? Yapmasaydık, ‘televizyon var’ deyip çekilseydik. Hayır yapacağız. Sorun da çıkabilir. Biz buna ‘çökme’ de demiyoruz. Bugün çalışıyor mu, dün çalışıyor muydu? Evet bir düşünce var mıydı yok. Tekil, lokal olarak her vakit sorun olur, ileride de olur. Hiçbir sorun olmayacak diye bir garanti ben veremem.
Efendim Twitter’da şöyle bir şey oldu, saatlerce kapalı kaldı, ulaşılamadı, şu oldu…Olur mu? Olur. Pekala EBA’dan da olur mu? Olur. Bundan sonra olur mu? Tekrar olur. Ancak bunun olmaması için uğraşımız. Bu atakların nereden nasıl geldiğinin çok teknik detayları var ve ben onu istedim.”
“Nereden geldiği öğrenildi mi?” sorusuna Selçuk, “Tabii öğrenildi” karşılığını verdi.
Selçuk, şunları söz etti:
“Dünyanın çok farklı yerlerinden, çok teknik bir detay içerisinde açıklanması gereken bir husus. Değerli olan bizim kendimizi müdafaaya çalışmamız ve ilgili kuruluşlarla da görüşmeler, toplantılar yaptık önlemlerimizi daha da artırmak manasında. Çocuklarımızın bilgilerinin inançlı bir halde tutulması ve bizim sistemimizin kesintiye uğramaması için. Elbette birçok bölgede bazen internet yavaşlayabilir yahut diğer meseleler olabilir. Bekleme vakti diyelim 3 saniye olmaz da 10, 15 saniye olur bazen. Bu birinci sınıfların başladığı, yeni uygulamanın birinci başladığı salı günü birden teğe yüz binlerce kişi tıpkı anda girdi. Yoksa tedrici olarak makul saat aralıklarında muhakkak sınıfların girmesini olağan kendi programımıza nazaran bekliyoruz. Lakin bu programın dışında da bir yüklenme oldu. Olağan bir taraftan ataklar, DDoS ataklar vesaire. Hepsi bir ortaya geldi ve bu türlü bir şey oldu. Kısa müddette öğlenden sonra bunu çözmüştük.”
Diğer bir soruya da Selçuk, “EBA’da bir sorun oluştu. Buna niçin sevinilir, bundan niçin keyifli olunur? Onu da anlamıyorum. Alanım psikoloji lakin anlamıyorum. Biz bunu çözeriz merak etmeyin, birkaç saat içinde kalmaz. İleride bir sorun olur mu? Olabilir lakin biz bunu çözeriz, bunun peşindeyiz, geliştirmeye çalışıyoruz. İnternet mimarisi açısından dünyanın çeşitli ülkelerindeki uzmanların farklı teklifleri de oluyor. Onları da yaptıkça iş daha kolaylaşacak” biçiminde konuştu.
Uzaktan eğitimle ilgili “Sistem 18 milyon insanın girmesine müsait değil” ya da “Neden gerekli altyapı 6 aydır oluşturulmadı” üzere tenkitlerin olduğunun hatırlatılması ve bununla ilgili görüşlerinin sorulması üzerine Selçuk, bunun çabucak yapılabilen bir şey olmadığını, tüm ülkedeki server altyapısı ile ilgili bir uzmanlık alanı olduğunu söyledi. Selçuk, bu hususta Türkiye’nin bant genişliğinin değerli olduğuna işaret ederek şunları kaydetti:
“Bunun ötesinde operatörlerle ilgili bir mevzu var. Bizim birtakım datalarımız, bir cloud (bulut) sisteminden ötürü diğer ülkelerden dolanarak geliyor yani öteki ülkelerle de ilgili. Zira Türkiye’de Amazon üzere bir bulut sistemi yok. Bundan ötürü da kimi sirkülasyonlar da kelam konusu. O dolaşımların mimarisinin yine yapılandırılması kelam konusu fakat bu hususun uzmanı olmayan bireylerin yaptığı yorumlar, beni yalnızca gülümsetiyor.”
Uzaktan eğitimdeki başarısı açısından Türkiye’nin dünyada kaçıncı sırada olduğunun sorulması üzerine Selçuk, bunun televizyon, canlı ders kapasitesi, öğretmen eğitimi, verilen hizmetler, HES sistemi ile salgının denetim edilmesi üzere birçok farklı parametresi olduğunu, tüm bunlar değerlendirildiğinde Türkiye’nin dünyada en az birinci 10’un içinde olduğunu söyledi.
Selçuk, HES sistemi ile salgının nasıl denetim edildiğine ait şu bilgileri paylaştı:
“Bir öğrencimizin ailesinde, etrafında rastgele bir temaslı ya da müspet varsa biz onu derhal alıyoruz, okul müdürünün cep telefonuna geliyor. Diyelim ki servis sürücüsünde ya da onun etrafında var, çocuğun servise bindiği öteki çocukta var, o da geliyor. Bir çocuk yüz yüze eğitime geldi ve okul müdürünün telefonuna bir çocuğumuzla ilgili bilgi geldi. Bu bilgi geldiğinde, okulun bir Kovid konseyi var, bu şura derhal harekete geçiyor ve öğrencimizi okullarda hazırladığımız özel bir odaya alıyorlar. Bu odada çocuğumuz öğretmen nezaretinde bekliyor ve ailesine ve ilgili sıhhat kuruluşuna haber veriyoruz, onlar da geliyor. Ondan sonra o sınıfla ilgili temaslılık her neyse o sınıf 14 gün uzaktan eğitime davet ediliyor.”
“ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE KIZILAY’IN BİR ÇALIŞMASI OLACAK”
Uzaktan eğitim görecek muhtaçlık sahibi öğrenciler için başlatılan “Askıda Tablet ve TV” üzere kampanyalarla ilgili görüşlerinin sorulması üzerine Selçuk, Türk milletinin rastgele bir afet durumunda ya da gereksinim halinde çabucak organize olduğunu, bunun da çok hoş bir haslet olduğunu söyledi. Bunları takdirle izlediklerini lakin asıl görevin Ulusal Eğitim Bakanlığının olduğuna işaret eden Selçuk, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Toplumun bu çeşit bir dayanağı olursa ne olur? Çok sayıda okul yapan, bağış yapan hayırseverimiz var ve salgından evvel de vardı. Bizim okullarımızın değerli bir takviyesini hayırseverler yapmıştır. Hasebiyle bu bizim zati bir geleneğin içinde sürdürdüğümüz bir şey. Artık de çeşitli belediyelerimiz, dün mesela Gaziantep Belediyesi 60 bin tabletten kelam etti, Konya Belediyesi 10 bin tabletten kelam etti. Önümüzdeki günlerde Kızılay’ın bir çalışması olacak. Oraya da halkımızın iştirakiyle ilgili süreç elbette kim isterse istekli olursa yapabilir.”
“İZLEMEZLERSE IMTIHANLARDA SORUN YAŞARLAR”
Bakan Selçuk, Eğitim Sen Uzaktan Eğitim Çalıştayı Sonuç Raporu’na nazaran, uzaktan eğitim sürecindeki öğrencilerin yüzde 70’ten fazlasının yalnızca dinleyici pozisyonunda kaldığının görüldüğü, bununla ilgili yorumunun sorulması üzerine Selçuk, bunun yüz yüze eğitimde de tıpkı olduğunu, birtakım çocukların daha atak davranırken, kimilerinin yalnızca dersi dinlediğini, online için de tıpkı durumun kelam konusu olduğunu söyledi.
Bakan Selçuk, uzaktan eğitim sürecinde imtihan sisteminin ayrıntılarını da paylaştı. Imtihanların yüz yüze olacağını, öğrencilerin aşikâr saatlerde okulda imtihana gireceğini anlatan Selçuk, “Okullarda yöneticilerimiz bu imtihanları nasıl yapıyorsa o denli yapacaklar yani merkezi bir imtihan yapmayacağız. Bu çok kısa müddet içinde, çabucak önümüzdeki hafta içerisinde aşikâr olur” dedi.
Geçen devir öğrencilerin birinci kere bu türlü bir durumla karşılaştığını, bu yüzden öğrencilere “Haydi sınava” demenin hakikat olmadığını düşündüklerini aktaran Selçuk, “Ama bu rahatlığın tıpkı halde devam etmesini de gerçek bulmuyoruz. Çocuklarımıza şunu rahatlıkla söyleyebilirim, okullarında imtihan olacakları ve müfredattan sorumlu oldukları için, ‘İzlemesem de olur’, ‘Boş versem de olur’ demeleri halinde bu imtihanlarda nitekim sorun yaşarlar. EBA Televizyonu’nu kaçırmasınlar'” diye konuştu.
Birtakım özel okullarda, belirlenen öğrenciler dışındakilere yüz yüze eğitim verilmesinin, kesilen cezanın ödenmesine de razı olunmasının sorulması üzerine Selçuk, “Eğer rastgele bir okul, diyelim ki ilkokul 3-4-5-6-7 bu sınıflarla ilgili yüz yüze günlük bir eğitim yapıyorsa muhakkak bir cezai müeyyide kelam konusu” dedi.
Selçuk, bu türlü bir duruma asla onay vermeyeceklerini, bunun ülke için alınan ortak bir karar olduğunu vurgulayarak birtakım okulların bu çeşit bir sürece tevessül etmesinin izleme alanları içinde olduğunu söz etti. Bunun maddi bir cezası olduğu aktaran Selçuk, hangi kuralın ihlal edildiğine bağlı olarak, okulun kapanmasına kadar giden bir sürecin de olabileceğini kaydetti.
“ÇOCUK ÜZERİNDEN REKABET KELAM KONUSU OLAMAZ”
Kimi okullarda uzun müddetli ders işlenmesi konusunda bir rekabetin olduğu, bununla ilgili bir düzenleme yapılıp yapılmayacağının sorulması üzerine Selçuk, bunun çocuğa ziyan veren bir şey olduğunu, çocuk üzerinden rekabetin kelam konusu olamayacağını vurguladı.
Selçuk, “Bunun bir yaptırımı var mı ve kontrole tabi olacak mı?” sorusuna, “Eğitimle ilgili bir mevzuya ceza üzerinden bakmıyoruz fakat bu kurumsal bir şey ve bunun bir yaptırımı var. Çocuklarımıza ziyan veren bir durumda bizim duyarsız kalmamız kelam konusu olmamalı” karşılığını verdi.
“Meslek liselerinde yüz yüze takvimle ilgili neler açıklayabilirsiniz. Şayet her şey yolunda giderse, Bilim Heyeti, Sıhhat Bakanlığı, Kabine Toplantısı tamam derse 2’nci sınıflarla birlikte meslek liselerine yüz yüze eğitimde öncelik mi verilecek” sorusu üzerine Selçuk, atölye derslerinin bir an evvel başlamasını arzuladıklarını söyledi.
Bakan Selçuk, atölyelerin az sayıda öğrencinin bulunduğu geniş yerler olduğuna işaret ederek denetimi sağlayabileceklerini, bununla ilgili raporları da Sıhhat Bakanlığı ile paylaştıklarını aktardı.
Eğitim Şurası’nın neden toplanmadığı sorusu üzerine Selçuk, “Bu yıl için o denli bir kararımız alınmıştı, hazırlığımız da tamamdı. Sonra dedik ki salgınla birlikte ‘Acaba dijital mi yapsak?’, sonra ‘Bu birkaç aya geçecek bekleyelim’ fakat bu birkaç aya geçmedi, ‘2021’in içinde nasıl yapılabilir’e döndük yani bu daima önümüzde, masamızda” tabirlerini kullandı.
ÖĞRETMEN ATAMALARI
Selçuk, öğretmen atamaları ile ilgili de bilgiler paylaştı. İmkanlar ölçüsünde daha fazla öğretmeni nasıl alabileceklerini düşündüklerini vurgulayan Selçuk, eylül ayında 40 bin atamanın da yapıldığını hatırlattı.
Açılan #60binatama etiketinin sorulması üzerine Selçuk, 2020’de yeni bir atama yapılmayacağını, 2021 için de çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
31 Ağustos-18 Eylül telafi eğitimiyle ilgili fiyatların ödenip ödenmeyeceği sorusunda ise Selçuk, “Nasıl bir yanlış anlaşılma oldu bilmiyorum fakat mutlaka ödenecek çok çok rahat olsunlar” karşılığını verdi.
Öğretmenlerin çok sıkıntı kaidelerde çalıştığına işaret eden Selçuk, onların uğraşlarını görmezden gelerek bu türlü bir sorunun ortaya çıkmasına asla müsaade etmeyeceklerini bildirdi.
NTV
