Avrupa Birliği (AB) Dış Ilgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi ve tıpkı vakitte İran’ın Batılı ülkeler ile yapılan, nükleer mutabakat olarak bilinen Ortak Kapsamlı Hareket Planı (JCPOA) Ortak Kurul Koordinatörü olan Josep Borrell, ABD’nin İran’a yönelik BM yaptırımlarını tekrar başlatmasına ait yazılı açıklama yaptı.
ABD idaresinin BM Güvenlik Kurulunun 2231 sayılı kararıyla kaldırılan yaptırımları geri getiren mekanizmayı devreye sokmasını not ettiklerini belirten Borrell, ABD’nin Barack Obama periyodunda İran ile varılan muahededen Donald Trump idaresinde tek taraflı çekildiğini hatırlattı.
Borrell, ABD idaresinin muahededen çekildikten sonra JCPOA faaliyetlerinin hiçbirine katılmadığını belirterek “Bu nedenle ABD, JCPOA tarafı bir ülke sayılamaz ve BMGK’nın 2231 sayılı kararında geçen BM yaptırımlarının tekrar yürürlüğe sokulması sürecini başlatamaz.” tabirini kullandı.
İran ile muahedenin dünya silahsızlanma mimarisinin değerli kilometre taşlarından biri olduğunu tabir eden Borrell, muahedenin korunması ve tam uygulanması için çalışmaya devam edeceklerini, herkesin buna uygun hareket etmesi gerektiğini belirtti.
ABD MUTABAKATTAN ÇEKİLMİŞTİ
JCPOA, İran’ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması hedefiyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya ve AB ile İran ortasında 2015’te imzalanmıştı.
ABD Lideri Donald Trump’ın idareye gelmesiyle Washington mutabakattan çekilmiş ve İran’a yine yaptırım uygulamaya başlamıştı. Mutabakatın başka taraflarından Washington’ı durdurmasını isteyen lakin bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer muahedenin birtakım hususlarını, 5 Ocak’ta da mutabakattan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.
ABD, BMGK’nin İran’a 13 yıldır uyguladığı ve 18 Ekim’de sona erecek silah ambargosunu yenilemek istiyordu. Bu gayreti daha evvel başarısızlıkla sonuçlanan ABD, İran’ın nükleer muahede kapsamındaki taahhütlerini askıya almasını münasebet göstererek kurulun 2231 sayılı kararı ile kaldırılan tüm yaptırımların tekrar uygulanmasına imkan tanıyan mekanizmayı hayata geçireceği tehdidinde bulunmuştu.
NTV
