Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi ve İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Illetleri ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Talim Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk, soruları yanıtladı.
“GRİP SALGINI BAŞLAMADAN VAKALARI AZALTMAMIZ GEREKİYOR”
Kasım ayından itibaren mevsimsel grip devrine girileceğini belirten Prof. Dr. Öztürk, iki marazın bir arada görülmesinin sıhhat sistemini çok olumsuz etkileyeceğini kaydetti.
Covid-19’dan korunmanın bu açıdan da çok kıymetli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Recep Öztürk, “Yaşlılar ve kronik illeti olanlarda grip de ölümcül olabiliyor. Covid vakalarını o devrana kadar manalı formda azaltmalıyız ki, sıhhat sistemimiz hastalarımıza bugün olduğu üzere nitelikli ve yığılma olmadan kaliteli bir hizmet verebilsin. İkisi de birbirine benzeyen öldürücü iki hastalık. Astımlılar var, teneffüs yolu rahatsızlığı olanlar var, bunların marazları Kasım sonu alevlenmeye başlıyor ve Aralık-Ocak-Şubat-Mart ve Nisan periyotlarında bu tip hastaların hastaneye müracaatlarında ağır bir artış yaşanıyor. Sıhhat sistemi bunlara nitelikli bir hizmet verebilecek kapasitede lakin bunun üzerine Covid de eklenirse, o devir bugüne kadar görmediğimiz yığılmalar, Garp devletlerinden şahit olduğumuz hastaların hastane koridorlarında yatmak zorunda kaldığı sahneler, ağır bakım imkanlarının ehliyetsiz hale gelmesi üzere riskler bizim için de beğenilen olur. Sıhhat işçisi de fedakârca aylardır çalışıyor, konutlarına aylarca gitmeyenler var. Maske kullanmamayı bir özgürlükler meydanı olarak göremeyiz o nedenle. Hastalanmayarak ve gayrısına marazı bulaştırmayarak vatandaşlık vazifemizi yapmamız gerekiyor. Aksi taktirde en gelişmiş devletlerin sıhhat sistemleri bile bu yükü kaldıramaz. Erişkin aşılama da bu bahiste çok çok değerli. Bu yığılmaları önlemek açısından Pnömokok aşılarını olmalı risk kümesi kimseler. Onun mevsimi yok. Ekimin birinci haftalarında da grip aşılarını yaptırmalılar” diye konuştu.
“SINAVLARI ERTELEMEK COVID-19 AÇISINDAN RİSKLERİ AZALTMAYACAK”
ÖSYM’nin yayımladığı takvime nazaran, 2020 Üniversite Kurumlarına Giriş Testleri (YKS), 27-28 Haziran’da gerçekleştirilecek. Yaklaşık 2,5 milyon kişinin gireceği YKS ile ilgili de açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Recep Öztürk, zatî korunma ve hijyen kurallarına riayet edildiği sürece Covid-19 açısından ekstra bir risk bulunmadığını açıkladı. Öztürk, “Sınavların ertelenmesi talepleri konuşuldu. Hayatın pekçok meydanında yeni olağana geçilen bugünlerde eğitimde de bu geçişin yapılmasının önünde bir mani yok. Testleri ertelemek Covid-19 açısından riskleri azaltmayacak. Riski azaltacak olan şey, zatî tedbirler ve maske-mesafe kurallarına uymaktan geçiyor” dedi.
“ERTELEDİĞİNİZDE COVID TABLOSUNUN DAHA GÜZEL OLACAĞININ GARANTİSİ YOK”
Devlet tarafından tüm tedbirlerin en üst seviyede alındığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şöyle devam etti: “Temmuz ya da Ağustos’ta Covid-19 açısından çok daha iyi bir konumda olma garantimiz yok. Dünyada da bu türlü. Son günlerde en yüksek vaka sayılarına ulaştı pekçok devlet. Vaka sayısından bizim çok geçmişimizde olan devletler, önümüze geçti şu an. Teste giriş kuralları Bilim Heyeti ve Halk Sıhhati üyelerimiz tarafından net olarak belirlendi. Devlet diyor ki, sende bir hastalık belirtisi varsa bunu bana bildirirsen yahut ben tespit edersem, bu evlatlarımızın imtihana girmesine de pürüz olmam lakin onları münferit bir alanda imtihana alırım. Sınıfa maskeli giren her öğrenci arasında bir en az 2 metrelik arayı temin etme garantisini veriyor. Test binası kapılarında görüyoruz, yığılmalar oluyor. Bunların önüne geçmek talebelerimiz ve ailelerimizin elinde. Şu anda imtihana girecekler lise çağındaki evlatlarımız, her biri yetişkin sayılır artık. Sıhhat Bakanımız da mahsusen ricada bulundu, imtihan yerlerinde bir yığılma olmaması için. Sınıflarda da ferdî kurallara tutarlı davranılırsa riski sıfıra yaklaştırırız. Evlat endokrin bilirkişileri da kronik marazlar açısından evlatların testlere girecek olmasının, günlük hayatlarındaki rutinden farklı olarak ekstra bir tehlike yaratmadığının altını çiziyor. Ailelerimiz ve evlatlarımızı mekansız kaygılara sevk etmek gereksiz. Onlardan tek beklentimiz, mektep önlerinde yığılmalara yol açmamaları, uzaklık kurallarına uymaları.”
Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Recep Öztürk “SALGIN DÜNYADA DA BİTMİŞ DEĞİL”
Brezilya, Amerika üzere memleketlerde vaka sayılarının pik yaptığını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, “Tablo dünyada bu halde ilerlerken salgın bitiyor diyemeyiz. Amerika’dan sonra Brezilya, 1 milyonun üzerinde vakayla devam ediyor. Hindistan, Rusya dışında, bizden çok daha az nüfusa sahip Peru, Şili üzere devletler dünya sıralamasında vaka sayısı açısından bizim çok önümüze geçtiler. Dünyada günlük 120-180 bin seviyesinde vakalar görüldüğünü ve pek çok devlette yüksek sayıda ölümlerin devam ettiğinin altını net olarak çizmek gerekli. Kaldı ki mevsimsel grip dönemi gelecek Kasım ayına yanlışsız. Binaenaleyh ferdî tedbirlere sıkı bir biçimde devam etmemiz gerekiyor” diye konuştu.
“KURALLARA UYULSAYDI VAKA SAYISI 500’ÜN ALTINA İNECEKTİ”
Bu illette bulaşan virüs sayısının ne kadar yüksekse marazın o kadar ağır seyrettiğine işaret eden Prof. Dr. Öztürk, laflarını şöyle sürdürdü:
“Eğer biz muhafaza önlemlerimizi uygulamazsak bu riski artırmış oluruz. Akıllıcası marazının ciddiyetini pek çok kişi kavramıştı. Fakat dünyada da vakalar biraz azalınca, yeni olağana geçilmesini de biz yanlış anladık ve gördük ki fiziki uzaklığın, şahsî korunmanın ihlal edilmesiyle birlikte bu acilen yansıdı sayılara. Günlük vaka sayısında yüzde 50’lik artışla 1600’lü rakamlara ulaştık tekrar. Şayet hiç ara vermeden yeni olağana geçiş sürecinde de kurallara tam olarak uysaydık bugün rakamlar çok daha aşağılarda olacaktı muhtemelen. Projeksiyonlar, 500’ün altına ineceğimizi gösteriyordu. Toplulukta bir yanlış beklenti var, virüs mutasyon geçirecek ve ortadan kalkacak. Mutasyon, olumsuz cephede de olabilir ve çok daha ağır, önemli hastalık yapma gücüne de kavuşabilir. Şu anda virüsle ilgili bu türlü bir haber şimdi yok. Hastalık biraz daha hafif seyrediyor zira bir biçimde daha çok korunuyoruz. Bir kişinin bile maskeli olması bulaşma riskini azaltıyor. Hele karşılıklı iki kişi de maskeli ise, el temasıyla bulaş olmadığı takdirde, risk çok daha azalıyor.”
“SEL YA DA SİVRİSİNEKLE HASTALIK BULAŞMAZ”
Virüsün bulaşma yolunun teneffüs yolları ile olduğunu ve damlacık yoluyla gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Recep Öztürk, geçtiğimiz günlerde meydana gelen sel felaketlerinin Covid-19 salgınına direkt bir tesirinin olmayacağını da söyledi. Prof. Dr. Öztürk, “Sellerin bu türlü bir riski yok. Gelgelelim bu güç durumu yaşayan aileler maske ve toplumsal aralık konusunda gereğince dikkatli davranmayabilir. Fakat o vakit bulaştırma riski artar. Yoksa sel ya da çamur sularından Covid-19 yayılımının artması laf konusu değil” dedi.
Sivrisinekler yoluyla da Covid-19 bulaşamayacağını vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, “Sivrisineklerle bu marazın bulaşması mümkün değil. Zira bu, havadan bulaşan bir virüs. Vektörün sokması ya da ısırmasıyla bir bulaş laf konusu değil şu an” tabirlerini kullandı.
NTV