Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), global iktisadın bu yıl yüzde 5,3 genişleyerek yaklaşık 50 yılın en süratli büyümesini gerçekleştireceğini bildirdi.
UNCTAD, “2021 Ticaret ve Kalkınma Raporu”nu yayımladı.
Raporda, 2020’de yeni tip corona virüs (Covid-19) nedeniyle başlayan kamu teşviklerinin devam etmesi ve gelişmiş ekonomilerde, hala tamamlanmamış olsa da, başarılı olan aşılama nedeniyle global iktisadın bu yıl toparlanacağı belirtilerek, global büyümenin, yaklaşık 50 yılın en süratli büyüme oranı olan yüzde 5,3’e ulaşacağı kaydedildi.
UNCTAD’ın raporunda, global iktisatta toparlanmanın “düzensiz” olduğuna vurgu yapılarak, gelişmiş ekonomilerde, düşük gelirlilerin hayatta kalma uğraşı verirken, yüksek gelirlilerin daha da zenginleştiğine vurgu yapıldı.
Rapora nazaran, 2025 yılına kadar gelişmekte olan ülkeler Covid-19 pandemisi nedeniyle 12 trilyon dolar daha fakir olacak.
Raporda, “Mali imkanlarda kısıtlamalar, mali özerklik eksikliği ve aşılara erişim sorunu, birçok gelişmekte olan ekonomiyi durdururken, gelişmiş ekonomilerle olan uçurumu genişletiyor ayrıyeten bir diğer ‘kayıp 10 yıla girme’ tehdidinde bulunuyor.” değerlendirmesine yer verildi
UNCTAD, 2022’de global büyümenin yavaşlayarak yüzde 3,6’ya düşmesini ve global gelirin salgın öncesinin hala yüzde 3,7’nin altında kalmasını bekliyor.
COVID-19 KRİZDEN DAHA ÇOK ZİYAN VERDİ
Raporda, kümülatif global gelir kaybının 2020-2022’de yaklaşık 13 trilyon dolar olmasının beklendiğine yer verilerek, “Dünya genelinde, bilhassa gelişmekte olan bölgelerde, Covid-19 krizinin iktisada verdiği ziyan, global finansal krizden (2008-2009) daha büyük olmuştur. Bu ziyan bilhassa Afrika ve Güney Asya’da daha bariz yaşanmıştır.” yorumunda bulunuldu.
Global üretimin sırf 2030 yılına kadar 2016-2019 devri trendine tekrar döneceğine işaret edilen raporda, bunun da gelir artışında yaşanan sorunu derinleştirebileceğine vurgu yapıldı.
UNCTAD raporunda, arz ve talep kaynaklı süreksiz fiyat artışlarının gelişmiş ekonomilerde toparlanmayı sürdürmek için gereken siyasetleri bilakis çevirmek için mazeret olabileceğine dikkat çekildi.
Büyük merkez bankalarının 10 yıl boyunca ucuz para siyasetlerine karşın, enflasyon amacına ulaşılamadığı hatırlatılan raporda, “Gelişmiş ekonomilerdeki mevcut güçlü toparlanmaya karşın, fiyatlarda kalıcı bir artış belirtisi yok.” denildi.
Raporda, global mal ve hizmet ticaretinin geçen yıl yüzde 5,6 düştükten sonra, bu yıl gerçek olarak yüzde 9,5 büyümesinin beklendiği söz edilerek, mal ve ticarette toparlanmanın son derece istikrarsız olduğu ve bunun yol açtığı meselelerin gelecek yıllarda ticaret performansı üzerinde baskı oluşturmaya devam edeceği vurgulandı.
“TOPARLANMA EŞİTLİKTEN YOK OLACAK”
UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, mevzuya ait değerlendirmesinde, ekonomilerde hem mahallî hem de memleketler arası artan uçurumların ekonomik büyümeden daha az insanın yararlandığına işaret ettiğini belirterek, “Çok taraflılığı yansıtan daha cesaretli siyasetler olmadan, pandemi sonrası toparlanma eşitlikten mahrum olacak ve vaktimizin sıkıntılarını çözemeyecektir.” tabirini kullandı.
UNCTAD, Türkiye iktisadının bu yıl yüzde 3,9, gelecek yıl ise yüzde 3,6 büyümesini bekliyor.
Raporda, Türk iktisadına ait; Covid-19 hadiselerinin yine artması ve buna bağlı olarak kısıtlamaların getirilmesinin yılın ikinci çeyreğinde ekonomik toparlanmayı engellediği belirtilerek, “hükümetin işletmelere bütçe takviyesi sağlama cevabı ile birlikte, dış talebin artması, ihracatta toparlanma ve ülkenin sanayi bölümünün sürdürülebilir dayanıklılığı, yılın ikinci yarısında ekonomik faaliyetleri artırmaya yardımcı olacak” sözüne yer verildi.
NTV
