Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, ormanların iklim değişikliğine karşı korunması maksadıyla 2021-2030 yıllarını kapsayan ve uygulamaya geçirilme kademesinde olan, “Ormancılıkta İklim Değişikliğine Ahenk Stratejik Planı” hazırladı.
Planda sektörel bazda ahenk konusunda stratejiler ve hareketleri içeren birinci ahenk çalışması olduğu, dokuz strateji ve 51 faaliyetle ormanların iklime daha sağlam hale getirilmesinin amaçlandığı kaydedildi. Türkiye’deki orman alanlarının ülke topraklarının yüzde 29’unu kapladığı, iklim değişikliği ile uğraşta kıymetli katkı sağlayan kilit ekonomik kesimin ormancılık olduğu vurgulanan planda, sonuncu maksatlar şöyle sıralandı:
EVVEL DURUM TESPİTİ
Kurağa sağlam ağaç çeşitlerinin tespit edilmesi, bu tiplerin kurak ve yarı kurak alanlara dikilmesi ve orman alanlarının durum tespitinin yapılması.
Sürdürülebilirlik prensipleri çerçevesinde ve üst havza idare prensiplerine dayalı olarak su kaynaklarının korunması ve idaresi için hayati ehemmiyet taşıyan orman toprakları ve ormancılık faaliyetlerinin planlanması ve uygulanması.
Orman, mera, tarım ve yerleşim yerleri üzere arazi kullanımları ve değişikliklerinin iklim değişikliği üzerindeki olumsuz tesirlerinin sonlandırılması.
Arazi kullanımı ve ormancılık açısından iklim değişikliğiyle gayrete yönelik yasal ve kurumsal yapının güçlendirilmesi.
İklim değişikliğine ahenk yaklaşımının ekosistem hizmetleri, biyolojik çeşitlilik ve ormancılık siyasetlerine entegre edilmesi.
TÜRKİYE RİSKLİ ÜLKE
Planda, Türkiye’nin büyük kısmının kurak yaz subtropikal Akdeniz iklim neslinde yer aldığı belirtilerek, “bu nedenle Türkiye hem mevcut hem de gelecekteki iklim değişikliği ve değişkenlik açısından orta-yüksek riskli ülkeler ortasında yer almakta” denildi. Türkiye’deki sıcaklıklarda 10 yılda bir artış anomalisi yaşandığı aktarılan planda şunlar kaydedildi:
YANGIN DÖNEMİ UZADI
“Türkiye’deki iklim değişikliğinin tesirleri şimdiden hissedilmektedir. Hava ve iklime bağlı yangın, sel üzere çok olaylar ve afetlerin neden olduğu toplumsal ve ekonomik kayıplar Türkiye’deki kıymetli alansal ve yıllar ortası değişkenlikle birlikte artmaktadır. Çok hava olayları nedeniyle ormanlarda yıkımların görülmesi beklenmektedir. Sıcaklığın artışı ve yağış rejiminin değişmesiyle orman yangını, patojenler üzere doğal ziyanların sıklığı ve ölçüsü artmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü’nün orman yangınlarına ait kayıtları incelendiğinde, her 10 yılda ortalama yangın sayısı artmaktadır. Türkiye’de iklim değişikliği nedeniyle orman yangını dönemi da uzamıştır.”
“DURUM DAHA DA KÖTÜLEŞECEK”
Yaz kuraklıklarının mühlet uzunluğu ve şiddetinin artmasının ormanları olumsuz etkilediği belirtilen planda, “kuraklık ağaçları güçsüzleştirmekte ve ormanı orman yangınlarına yahut böcek salgınlarına karşı savunmasız hale getirebilmektedir. İklim değişikliğinin ormanların; ormansızlaşma, bozulma, yanma ve hava kirliliği nedeniyle halihazırda karşılaştığı meseleleri daha da kötüleşeceği öngörülmektedir” denildi.
İZLEME ALANLARI VE ERKEN İHTAR SİSTEMİ OLUŞTURULMALI
Ormanların dirençli hale getirilmesi için kuraklığa sağlam ağaç fidanları dikildiği lisana getirilen planda, 2021-2023 devrine ait kimi aksiyonlar şöyle sıralandı: “Sıcak değişimine kuraklığa ve öteki iklim olaylarına dirençli ağaç tiplerini belirleme, yeni cins test programı geliştirme, modellerin ve haritaların geliştirilmesi de dahil olmak üzere çeşitlerin göçü açısından iklim projeksiyonları üzerinde tahliller yapma, Bütünleşik Ekosistem Araştırma İzleme Alanlarının oluşturulması, yangın üzere ziyanların toplumsal ve ekonomik tarafları üzerine araştırmaların teşvik edilmesi, ormanların yangınlara dirençli hale getirilmesi, erken ikaz sistemleri ile ilgili araştırmaların ve projelerin teşvik edilmesi.”
NTV