Corona virüsün tesirleri sadece enfekte olunan periyotta değil, güzelleştikten sonra da görülebiliyor. Post-Covid (Covid sonrası) ya da Long-Covid (Uzun Covid) ismi verilen bu durum salgının son periyodunda ön plana çıkan başlıklar ortasında yer alıyor.
Hastalığı atlatan birtakım şahıslarda haftalar ve hatta aylar sonra dahi semptomlar görülebiliyor.
Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) derlediği datalara nazaran Covid olumlu olan her on bireyden birinde semptomlar, 12 hafta yahut daha uzun bir müddet gözleniyor. Bunlar ortasında esas öksürük, nefes darlığı, baş, göğüs ve kas ağrıları, koku alamama, yorgunluk, depresyon ve cilt sıkıntıları yer alıyor. Uzun Covid hastalığı hafif atlatanlarda da görülebiliyor.
“YÜRÜRKEN NEFES NEFESE KALMAYA BAŞLADIM”
DW Türkçe’nin haberine nazaran İstanbul’da yaşayan 56 yaşındaki Aret Mıgırdiçoğlu corona virüs sonrası semptom gösteren çok sayıda beşerden biri. Mıgırdiçoğlu virüse Mart ayının sonunda yakalandı. Teşhisten birkaç gün sonra öksürüklerinin artması üzerine hastaneye başvurdu ve yaklaşık bir hafta servis kısmında yattı. Hafif bir hastalık sürecinin akabinde test sonucu negatif çıkınca meskenine döndü.
Lakin asıl şikayetleri bu noktada başladı. Mıgırdiçoğlu birinci olarak yorgunluğun baş gösterdiğini belirtiyor:
“Normalde iş çıkışlarında 1 saat yürürdüm, rastgele bir sorun olmazdı. Lakin corona virüsten sonra 40-45 dakika yürümeye çalıştığımda nefes nefese kalmaya başladım. Merdiven çıkarken yorulduğumu fark ettim.”
“ZONA TEŞHİSİ KONDU”
Mıgırdiçoğlu’nun şikayetleri bununla hudutlu kalmadı. Hastalığı atlattıktan yaklaşık bir ay sonra, Mayıs ayında sırt bölgesinde kırmızılıklara rastladı. Acil servise gittiğinde bir cilt hastalığı olan zona teşhisi kondu. Akabinde iki üç gün boyunca çok şiddetli ağrılar yaşadı:
“Cildiye randevusu aldım ve gittiğimde ‘Beni yatırın’ dedim. Olacak üzere bir ağrı değildi. Bir hafta on gün içerisinde manzara olarak tedaviye karşılık verdim lakin içeride ağrılarım devam ediyordu.”
Aret Mıgırdiçoğlu daha sonra sırasıyla dahiliye, nöroloji ve algoloji, yani ağrı uzmanlarına göründü. Çeşitli ilaçlar aldı ve toplam iki ayı aşkın bir müddet konutunda dinlenmek zorunda kaldı.
Hekimlerin kendi sıhhat durumu hakkında farklı görüşlere sahip olduğunu kaydeden Mıgırdiçoğlu, kimi uzmanların yaşadıklarını, semptomları nedeniyle corona virüsle ilişkilendirdiğini, kimilerinin ise virüsten bağımsız olduğunu söylediğini belirtiyor. Artık ise durumu daha iyi.
“COVİD SONRASI ENFEKSİYON HASTALIKLARI GÖRÜLEBİLİR”
Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Kümesi üyesi Dr. Levent Akyıldız, hastalık sonrasında beden direnci azaldığı için zona üzere enfeksiyon hastalıklarının görülebileceğini kaydetti.
Gözlediği hastalar ortasında uyku bozukluğu, baş dönmesi, gerilim üzere semptomlara rastlasa da en çok öksürük ve nefes darlığı şikayetleriyle gelindiğini aktaran Dr. Akyıldız, benzeri biçimde güçlü semptomlara grip sonrasında fazla rastlanmadığını tabir etti.
“NORMAL HAYATA DÖNEBİLMEK ÖNEMLİ”
Akyıldız corona virüs sonrası semptom yaşayanlarla ilgili şu bilgileri aktardı:
“Hastalığın değerli bir kısmında hastalıkla ilgili gerilim hali çok hükümran oluyor. Kişinin gündelik hayatını etkileyecek seviyede kaygılanmalar gözleyebiliyoruz. Bu telaş hali bir çeşit kendini doğrulayan kehanet üzere kişinin solunumsal iş yükünü, gündelik yaşama algısını kıymetli ölçüde değiştiren bir perspektif değişikliğine yol açıyor”
Akyıldız bu nedenle bireylerin rutin hayatlarına geri dönmesi tarafında tavsiyelerde bulunuyor:
“Olağan ömür şekline yakın bir işleyişi gündelik hayata hükümran kılabilmek çok değerli. Yürüyüş, antrenman değerli şeyler. Bol sıvı tüketmek, uyku ve istirahatleri düzenlemek, kademeli bir olağanlaşma geçişi için yapılabilecek şeyler.”
“YOLUN BAŞINDAYIZ”
DSÖ de, Dr. Levent Akyıldız da corona virüs sonrası semptomlarla ilgili şimdi yolun başında olunduğuna dikkat çekiyor. İlgili açıklamalarda hususla ilgili araştırmaların sürdüğüne, bugün vahim gözüken semptomların gelecekte gerileyebileceğine ya da bugün ortaya çıkmayan bir semptoma gelecekte rastlanabileceğine vurgu yapılıyor.
Türkiye’de geçtiğimiz aylarda kimi hastanelerde Uzun Covid poliklinikleri açıldı. Hastalar bu polikliniklere şikayetlerini bildirdikten sonra ilgili branşlara yönlendiriliyor.
NTV
