Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), haziran ayı sıcaklık ve yağış değerlendirmesi raporlarının akabinde, bu defa haziran ayı ve son bir yıllık periyoda ilişkin kuraklık durumunu gösteren haritaları yayımladı.
MGM, Standart Yağış İndeksi (SPI – Standardized Precipitation Index) ve Olağanın Yüzdesi Metodu (PNI – Percent of Olağan Index) formunda iki farklı metotla meteorolojik kuraklık haritalarını hazırlıyor.
ANADOLU’DA YAĞIŞLAR YÜZDE 98 DÜŞTÜ
Meteoroloji’nin temmuz ayının birinci haftasında yayımlanan sıcaklık ve yağış değerlendirmesine ait raporlarda ise Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki yağışların yüzde 98’e varan düşüşler gösterdiği ortaya konuldu. Sıcaklıkların giderek arttığı, yağışların da azaldığı bu süreçte meteorolojik kuraklık boyutları da süratle yükseliyor.
ÜLKENİN NEREDEYSE YARISI HARİKULÂDE KURAK
İki farklı metoda nazaran ölçümler yapılarak hazırlanan 2021Haziran Ayı Meteorolojik Kuraklık Durumu haritalarında SPI metodu sonuçlarına nazaran Doğu Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri olmak üzere ülkenin doğusu, güney Ege ve Aksaray ‘harikulâde kurak‘ gösterildi.
En son geçen Mayıs’ta yayımlanan haritalara nazaran, ülke genelindeki ‘olağanüstü kurak’ bölgelerin önemli seviyede arttığı gözlendi.
Iğdır ve güneyi, Trabzon etrafı, İç Anadolu’nun doğu kısımları, İzmir’in güneyinden itibaren Muğla, Antalya, Karaman, Konya, Adana, Hatay civarları ise ‘çok şiddetli kurak‘, ‘şiddetli kurak‘ ve ‘orta kurak‘ olarak nitelendirilirken bu bölgelere yakın birtakım bölgeler de ‘hafif kurak‘ olarak haritada yer alıyor.
Isparta, Burdur, Manisa, Kütahya, Uşak, Afyonkarahisar, Karadeniz’in batı iç bölümleri olağan, Samsun’dan Marmara Bölgesi’ne hakikat olan bölge vilayetleri ise hafif, orta, çok ve çok nemli gösterildi.
SON ÜÇ AYLIK BİLGİLER KORKUTUCU
PNI metoduna nazaran hazırlanan haritada da meteorolojik kuraklığın boyutları göz önüne seriliyor. Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri, Akdeniz’in büyük kısmı, Kuzey Ege ve Denizli’nin bir kısmı Haziran ayında ‘şiddetli kurak’ olarak yer alıyor.
Son üç aylık haritada ise ‘şiddetli kurak’ bölgeler, Doğu Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri, Akdeniz, Kuzey Ege ve İç Anadolu’nun güney kısımları ‘şiddetli kurak’ tehlikesi yaşıyor.
“SON YÜZYILDA GÖRÜLMEDİ”
Haritalara nazaran fevkalâde şiddetli kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya olunduğunu belirten Türkiye Tabiatını Müdafaa Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Tabip Erol Kesici, “Birçok bilim insanı değerlendirmesinde, son yüzyıl içerisinde, bilhassa geçen yıldan itibaren hava sıcaklıklarının giderek artması, yağışların çok kararsızlığının, bugüne kadar görülmediği belirtiyor. Bu artık acil durum ve mutlak suretle tedbirler alınması gerekiyor” dedi.
DOĞAL GÖLLER YÜKSELEMİYOR
Ocak ayındaki değerlendirmelerde, bugünkü tehlikeye işaret ettiğini hatırlatan Tabip Kesici, “Önümüzdeki bahar ve yaz aylarında ülkemizin çok şiddetli kuraklıkla karşı karşıya kalabileceğini söylemiştik. Bugünkü sonuçlara baktığımızda, ülkemizin önemli kısmında meteorolojik açıdan inanılmaz kuraklık yaşandığını görüyoruz. Bu sonucun en değerli göstergelerinden biri de doğal göller, su kaynaklarının düzeylerinin bir türlü yükselmemesi” diye konuştu.
SU KAYNAKLARINDAKİ KİRLİLİK ÇOK KIYMETLİ ETKEN
Kararsız yağışlarla göller ve yer altında suyun depo edilememesi nedenleriyle su birikmediğini ve ülkeyi hidrolojik kuraklığa sürüklediğini kaydeden Kesici, hidrolojik kuraklığın da meteorolojik kuraklığı artırdığını söyledi. Su ve nem olmazsa yağışın da olmayacağını kaydeden Kesici, “Bilhassa tatlı su kaynaklarımızın çok kirlenmesi de çok kıymetli bir etken” dedi.
“ACİLEN YABANÎ ZİRAÎ SULAMADAN VAZGEÇİLMELİ”
Türkiye’nin su zengini bir ülke olmadığını vurgulayan Kesici, şu ikazlarda bulundu:
“Su kıtlığı yaşamaktayız. Su havzaları yanlış kullanılıyor ve bu mevzuda maalesef gerekli tedbirler hala alınmadı. Doğal istikrarı bozulan su kaynakları toplumsal, ekonomik birçok probleme neden olacak. Bugün ülkemizde kullanılan suyun yüzde 75’in üstündeki kısmı tarımda ve yabanî teknikler kullanılmakta ve bunun yalnızca yüzde 1-2’si damla sulama yollarından oluşuyor”
“SU KESİNTİLERİNİ DAHA SIK YAŞAYACAĞIZ”
İnsanların son aylarda, özellikle üreticiler tarafından uygun olmayan şartlarda giderek sondajla kuyu açımının hızlandığına dikkat çeken Kesici, “Kuraklık haberlerindeki yoğunluk nedeniyle beşerler artık susuzluk krizine girdikleri için tahlili burada aramaya başladılar. Yer altı sularımız da giderek azaldığı için plansız ve yasal olmayan kuyu açımlarına müsaade verilmemeli. Önümüzdeki süreçte su kesintisi olaylarını çok daha sık yaşacağız” dedi.
TARIM ESERLERİ İÇİN TÜKETİLEN SU ÖLÇÜSÜ
Hem tüketim hem de su kullanımında her alanda önemli tasarruf tedbirleri alınması ve insanların israftan kaçınması ihtarında bulunan Kesici, kimi tarım eserlerinin üretimi için kullanılan su ölçülerini ise şöyle sıraladı:
“1 kilogram domates için 184 litre su, 1 kilogram havuç için 133 litre su, 1 portakal (100 gram) için 50 litre su, 1 elma (100 gram) için 70 litre su, 1 kilogram kırmızı et için 15 bin 455 litre su (813 damacana), 1 hamburger (150 gram biftek) için 2 bin 325 litre su, 1 kilogram kahve için 21 bin litre su, 1 fincan kahve (7 gram) için 140 litre su.”
NTV
