Batı Akdeniz Ziraî Araştırmalar Enstitüsü (BATEM), Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile Besin Tarım ve Hayvancılık Vilayet Müdürlüğü iş birliğinde, 2013 yılında ‘Değişik Tropik Meyve Çeşitlerinin Antalya Şartlarına Adaptasyonu Üzerinde Araştırmalar’ başlıklı proje hazırlandı. Proje kapsamında 2014 yılında ABD’nin Florida eyaletinden deneme emelli ‘passiflora- çarkıfelek’, ‘litchi’, ‘pitaya- ejder meyvesi’, ‘longan’, ‘guava’ ve ‘mango’ fidanları getirtildi.
Projenin akabinde tescil alan çarkıfelek ve ejder meyvesinin üretimi yasallaşınca tropik meyve üretimine süratli geçiş sağlandı. BATEM, şimdilerde ise birinci defa 1934 yılında araştırmasını yaptığı, lakin teknik donanımların ve teknolojilerin eksikliği nedeniyle sonuca ulaştıramadığı ‘kahve’ üretimi için harekete geçti.
TROPİK MEYVEDEN SONRA SIRA KAHVEDE
BATEM Müdürü Abdullah Ünlü, Antalya’da kahve üretimi üzerine yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Abdullah Ünlü, “1934 yılında yapılan araştırmalar o periyodun alt yapısı ve teknolojileri uygun olmadığı için sonuca ulaştırılamamış. Daha sonra çalışmaların Alanya ve Gazipaşa bölgesine kaydırılması düşünülmüş. Şimdilerde Alanya’da küçük çaplı kahve üreticisi çiftçiler var. Kahve üretimi üzerine çalışmaya başladık. Pandemiden ötürü çalışma yapacağımız kahve çeşitlerini Antalya’ya getiremediğimiz için projeyi bir mühlet erteledik. En kısa müddette çalışmamızı tamamlayıp, Antalya’ya ve çiftçilerimize kahveyi kazandırmayı hedefliyoruz” dedi.
ANTALYA’DA ÖRTÜ ALTI, ALANYA VE GAZİPAŞA’DA AÇIK ARAZİ
Tropik meyve üretiminin Alanya ve Gazipaşa’da açık alanda, Antalya’da ise örtü altında devam ettiğini kelamlarına ekleyen Ünlü, “Son yıllarda iklim değişiklikleri tüm dünyayı olduğu üzere ülkemizi ve Antalya’yı çok etkiliyor. 7 tıpta, 11 çeşit olarak çalışma yaptığımız tropik meyvelerden passiflora- çarkıfelek, pitaya- ejder meyvesini tescilleterek üretimine başladık. Geçen yıl da bir mango, bir longan ve iki litchi çeşidine tescil aldık. Bu yıl yeni tescil alan tropik meyvelerin üretimlerine başlanacak” diye konuştu.
PASSİFLORA VE PİTAYA TESCİLLENİNCE ÜRETİMİ ARTTI
Getirilen fidanlarla, evvelden köy statüsündeki Gazipaşa’nın Macar, Çobanlar ve Yakacık mahallelerindeki çiftçilerin yerlerinde deneme bahçeleri kuruldu. Elde edilen başarılı sonuçlar üzerine ‘ejder meyvesi’ de denilen pitaya ve mango üzere kimi cinsler bilhassa çiftçiler tarafından benimsendi ve ekim alanları süratle artmaya başladı. Ayrıyeten BATEM tarafından, passiflora ve pitaya tescil edilerek üretimi hızlandırıldı.
PİTAYA 15-25 LİRA
Tanesi 15 ila 25 lira ortasında alıcı bulan pitaya, meyvesinin mor ve beyaz olmasının yanı sıra, tadıyla büyük ilgi çekiyor. Bir meyvenin yükü ise 450 gramdan başlayıp 1 kiloya kadar çıkıyor. İthal mangolara nazaran çok daha lezzetli olan yerli mangonun kilogramı da 35 ila 45 TL ortasında değişiyor.
Kardeş meyveler olarak anılan ‘litchi’ olgunlaştığında rengi kırmızıya, ‘longan’ ise yeşile dönüyor. İkisinin de içi beyaz ve birbirine çok benziyor. Fakat litchi tadı ve görünümüyle longandan daha ön plana çıkıyor. Kilogramı ise üreticiden 65 ila 75 TL ortasında alıcı buluyor. Kimi marketlerde 3- 4 adedi 25 TL’ye satılıyor. Manzara ve tat olarak litchiye benzeyen longan ise ekim ayında meyve veriyor.
NTV
