İngiliz ve Fransız bilim insanları tarafından yapılanin büyük bir araştırmaya nazaran, her gece tertipli olarak altı saat yahut daha az uyuyan orta yaşlılarda, yedi saat uyuyanlara nazaran demans gelişme mümkünlüğü daha yüksek.
Araştırmacılar, 50’li, 60’lı ve 70’li yaşlarında daima olarak kısa bir gece uykusu çekenlerde, kalp ve metabolik hastalıklar ile zayıf zihinsel sıhhat üzere öbür risk faktörlerine bakılmaksızın yüzde 30 daha fazla demans riski buldu.
Bununla birlikte çalışma, uyku kaybının kendisi demansın en erken semptomlarından biri olabileceğinden, çok az uyumanın hastalığa neden olduğunu kanıtlamıyor. Lakin birtakım bilim insanları, çalışmanın sonuçların kalıcı zayıf uykunun en azından nörodejeneratif hastalığa katkıda bulunabileceğine dair bulguları desteklediğine inanıyor.
8 BİN KİŞİ 25 YIL BOYUNCA TAKİP EDİLDİ
Paris Üniversitesi’nden çalışmanın muharriri Dr Séverine Sabia, “Size uyku mühletinin bunamanın temel bir nedeni olduğunu söyleyemem fakat gelişimine katkıda bulunabilir” tabirlerini kullandı.
Nature Communications isimli bilimsel mecmuada yayımlanan çalışma kapsamında Sabia ve meslektaşları, London College Üniversitesi’nde 1985 yılında başlatılan ve 10 binden fazla İngiliz gönüllünün sıhhat ve hayat stillerini takip eden Whitehall II çalışmasının anket datalarını tahlil etti. Fransız takımı, uyku sistemlerini bildiren yaklaşık 8 bin iştirakçiye odaklandı.
YÜZDE 30 DAHA FAZLA RİSK OLUŞTU
25 yıllık takip müddetince, 521 iştirakçide demans gelişti ve birçok 70’li yaşların sonunda teşhis edildi. Bilim insanları yaptıkları tahliller sonucunda 50’li ve 60’lı yaşlarında her gece rutin olarak altı saat yahut daha az uyuyanların, tipik olarak yedi saat uyuyanlara nazaran demans geliştirme mümkünlüğünün yüzde 30 daha fazla olduğunu açıkladı.
65 YAŞ ÜSTÜ HER 14 ŞAHISTAN BİRİNDE GÖRÜLÜYOR
Öteki taraftan, sigara içmek, içki içmek ve obezite demans için risk faktörleriyken, hastalığa yakalanma talihi yaşla birlikte apansız yükseliyor. Demansın, 65 yaş üstü her 14 şahıstan birini ve 80 yaşın üzerindeki her altı bireyden birini etkilediği varsayım ediliyor. Alzheimer yahut vasküler demans gelişme riski ise 65 yaşın üzerinde yaklaşık her beş yılda bir ikiye katlanıyor.
Bununla birlikte, demansa yol açan birinci patolojik değişiklikler, beyinde amiloid ve tau ismi verilen yapışkan proteinlerin birikmesiyle, hastalık bariz hale gelmeden bir ila yirmi yıl evvel meydana geliyor. 1985 Whitehall II çalışması, daha sonra demans gelişen gönüllülerin uykusunu birinci sefer değerlendirdiğinde, bu süreç muhtemelen başlamamıştı. Bu durum, şayet çok az uyuyorlarsa, onların uykusuzluğunun bunamaya bağlı beyin değişikliklerinden kaynaklanma ihtimalinin düşük olduğu manasına geliyor.
Çalışmada yer almayan,Bristol Üniversitesi’nde demans nörolojisi danışman kıdemli öğretim vazifelisi Dr. Liz Coulthard, ” Bu durum, orta yaştaki zayıf uykunun sonraki hayatta bunamaya neden olabileceği yahut kötüleştirebileceği delilini güçlendiriyor. Yeterli uykuyu teşvik eden doğal ritimleri sürdürmeye yardımcı olmak için gündüz saatlerinde dışarı çıkmak, bilhassa yatmadan evvel çok alkol yahut kafeinden kaçınmak üzere uykuyu iyileştirmek için tedbirler almak yararlı olacaktır” dedi.
Öteki taraftan bulgular, milletlerarası bir araştırma takımının, önemli bir halde kesintiye uğramış uykunun bayanların kalp hastalığından ölme riskini, genel bayan nüfusu ile karşılaştırıldığında neredeyse ikiye katlayabileceğini bildirmesinin akabinde geldi. European Heart Journal’daki çalışma, erkekler için riskin yaklaşık dörtte bir oranında arttığını buldu. Teneffüsü bozan beden kitle indeksi ve uyku apnesi, “bilinçsiz uyanıklığa” katkıda bulunurken, bedenin doğal sirkadiyen ritimlerini bozarak, atardamarlarda kardiyovasküler meselelere yol açabilecek yağ birikimini tetikleyebildiği aktarıldı.
SEÇKİN GÖRÜLEN DEV ANEVRİZMA
NTV
