Acı Hayat, Ayrılık, Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu, Evlat, Emine, Öksüzler ve Mazi Kalbimde Yaradır isimli sinemaların de ortalarında yer aldığı 200’ün üzerinde sinema ve dizide oynayan, Türk sinemasının unutulmaz aktörlerinden Ekrem Bora, vefatının 9. yılında yad ediliyor.
Asıl ismi Ekrem Şerif Uçak olan sanatçı, Türkiye’nin birinci uçak asker pilotlarından onbaşı Mazhar Uçak ile Ayşe Nuriye Uçak’ın oğlu olarak, Ankara’da doğdu.
Doğum tarihi birtakım kaynaklarda 7 Mart 1934 olarak belirtilse de Bora, verdiği bir röportajda 1932’de doğduğunu aktararak, “Ben 40 günlükken babam Eskişehir’de şehit düşmüş, Önyüzbaşı Mazhar Beyefendi. Babam birinci uçan pilotmuş. Babam uçtuğu vakit Zeki Paşa diye bir paşa varmış, ‘Mazhar sen birinci uçan pilotsun, Yazıcıoğlu soyadını bırak Uçak koy soyadını’ demiş. Soyadımız o denli kalmış” demişti.
Ekrem Bora, ilkokul ikinci sınıfta ailesiyle İstanbul’a yerleşti. Ortaokul yıllarında sinemaya ilgi duymaya başlayan sanatçı, ailesinden kapalı, Yıldız mecmuasının 1953’te açtığı artist müsabakasına katıldı. Sanatçı, birinci olduğu müsabaka sonrasında “Bora” soyadını aldı, akabinde Erzincan ve Diyarbakır’da 2 yıl süren vatani vazifesini tamamladı.
Askerden döner dönmez 1955’te birinci sineması Alın Yazısı’nı çeken sanatkarın bu devir gerçekleştirdiği birinci evliliğinden, kızı Sevil dünyaya geldi. Sanatçı, iki yıl kamera karşısına geçmeyip, 1958’de Mavi Boncuk, Bana Gönül Bağlama, Tilki Leman ve Bir Bayan Tuzağı sinemalarıyla mesleğine kaldığı yerden devam etti.
Sinemaya süratli bir giriş yapan sanatçı, 1959’da Üç Kızın Kıssası ve Kanundan Kaçılmaz, 1960’ta Yeşil Köşkün Lambası, Divane, 1961’de Seni Benden Alamazlar, Kahraman Üçler, İnleyen Dağlar ve Camp Der Verdammten sinemalarında rol aldı.
SERT ROLLERİN ADAMIYDI
Ekrem Bora, 1962’de İkili Kumrular ve Beş Kardeştiler isimli üretimlerde oynadı. Ayhan Işık ve Türkan Şoray’la başrolü paylaştığı Acı Hayat sinemasındaki performansıyla dikkati çeken sanatçı, bu sinemanın akabinde Yeşilçam’da bilhassa sert karakterlerin aranan yüzü oldu.
Usta oyuncu Türkan Şoray’ın hazırladığı bir televizyon programına katılan sanatçı, oynadığı rolleri sanat aşkıyla yaptığına işaret ederek, şunları söylemişti:
“Ben daima gençlere söylüyorum, ‘İşini seveceksin, işine aşık olacaksın, hürmet duyacaksın.’ Sinemanın bir terbiyesi vardır. Sabah erken de olsa, kaçta çağırıyorlarsa, yarım saat erken gideceksin ya da buna benzeri birtakım sistemler. Biz bunu gördük, buna alıştık. Sinemanın terbiyesidir bu benim için.”
ALTIN PORTAKAL’DA EN GÜZEL ERKEK OYUNCU SEÇİLDİ
Usta sanatçı, 1963’te Cehennemde Buluşalım, Acı Aşk, Aşka Susayanlar, Rüzgar Zehra (Sünger Avcıları), Akdeniz Müziği, Aşk Tomurcukları ve Mevt Bizi Ayıramaz sinemalarıyla Halit Refiğ’in direktörlüğünü üstlendiği Şafak Bekçileri’nde yer alarak, bir jet pilotunu canlandırdı.
Sinemada en ağır yıllarını 1960’lı yıllarda yaşayan sanatçı, 1965’te 15, 1966’da 11, 1967’de 17, 1968’de 11, 1969’da ise 8 sinemada rol aldı. Ekrem Bora 1966’da Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde “En Yeterli Erkek Oyuncu Ödülü”ne bedel görüldü.
Gül Pamukçu’yla 7 Mayıs 1966’da hayatını birleştiren sanatkarın, Yasemin ve Lale isimli kızları dünyaya geldi.
Ekrem Bora, Türk sinemasının 1970’li yıllarda yaşadığı çalkantılı devirde daha az sinemada görünürken, bestekar Fecri Ebcioğlu’ndan ders alarak, bir mühlet gazinoda sahne aldı. Bora, o periyodu “Bizim sinemada kazandığımız bir para olmadı. Sinemalardan aldığımız paralar lakin hayatımızı devam ettirmemizi sağladı, o kadar. Lakin sinema oyuncularına sahne yolu açılınca, ben de çıktım, müzik söyledim. Çok da iyi oldu. Beş yıllık bir devirde hem keyif aldım hem de iyi paralar kazandım.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
İKSV TARAFINDAN ÖMÜR UZUNLUĞU ONUR MÜKAFATI VERİLDİ
Unutulmaz oyuncu, 1990’da rol aldığı Soğuktu ve Yağmur Çiseliyordu sinemasıyla 28. Antalya Sinema Şenliği’nde “En Güzel Erkek Oyuncu” mükafatını aldı.
İKSV tarafından 2008’de “Yaşam Uzunluğu Onur Ödülü”ne paha görülen sanatçı, 2009’da son sineması Makber’de oynadı.
Sanatçı, 1990’lardan hayatının son yıllarına kadar Gümüş, Marziye, Yeşilçam Denizi, Kumsaldaki İzler, Yadigar ve Kardelen’in de ortalarında olduğu birçok dizide de rol aldı.
Her fırsatta, “Ölene kadar sinema” diyen sanatçı, bir açıklamasında şu bilgileri vermişti:
“Her vakit halk ismine sinema yaptığımız için halka yakın olduk. Yakın olduğumuz için de halk bizi çok tuttu. Ben bu gizemdeydim bugüne kadar. Nereye gitsem, makus olduğum vakit da iyi olduğum vakit da sevildim. Yani benim seyircim beni küstürecek bir şey yapmadı. Daima hoşluklarla karşılaşmışımdır. Zira ben halkın içinden geldim, halkla bir arada oldum.”
“TÜRK SİNEMASININ EN GÜÇLÜ KARAKTERLERİ ORTASINDA YER ALDI”
Ekrem Bora, 1 Nisan 2012’de 80 yaşındayken hayatını kaybederek, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Oyuncu Hülya Koçyiğit, yakın arkadaşı Ekrem Bora ile ilgili yaptığı bir açıklamada şunları söylemişti:
“Yeryüzünde kaç büyük aktörler vardır ki, Allah onları güya sinema için yaratmış diye düşünürsünüz. Yüzlerinin her kıvrımı bin bir söz yüklü, karizmatik, büyülü. Daima görmek, daima onlarla birlikte olmak, onları seyretmek istersiniz. O denli bir his yaratırlar ki seyircide… Canlandırdıkları karakteri gerçek kılarlar. Onların yerine diğerini koyamazsınız, öylesine inandırıcı, öylesine hakikidirler, hiçbir metoda, hiçbir ekole gereksinimleri yoktur. Zira onlar doğuştan şanslı, yetenekli insanlardır. İşte alnında star ışığıyla doğan Ekrem Bora da bu özellikleriyle Türk sinemasının en güçlü aktörleri ortasında yerini almış, unutulmaz sinemalara imza atmıştır. Uzun yıllar sinemada kazandığı deneyim, oyunculuğuna, mesleğine, toplumdaki duruşuna daima olumlu katkıda bulunmuştur. Birçok sinemada rol arkadaşım oldu. İstikrarlı aile hayatıyla, dostum, ağabeyim olarak Ekrem benim için her vakit çok özel oldu.”
Sanatçı Cüneyt Arkın’ın “Türk sinemasının unutulamayacak kadar pahalı bir ismiydi, değerli bir arkadaşımdı. İçimdeki burukluğu ve kırgınlığı anlatmamın imkanı yok. Onun eksikliğini her vakit hissedeceğim.” dediği Bora için, Ediz Hun ise “Çok büyük bir dost, cana yakın bir arkadaştı. 15’ten fazla sinemada birlikte çalışmıştık. Sigarayı bırakması konusunda her vakit kendisini uyarmıştım. Türk sinemasının kalkınmasında çok tesirli olan bir sanatçıydı. O derin bakışları, mavi gözleri ile güzel bir tipti. Sanat topluluğu ismine acımız çok büyük. Onu unutmayacağız.” sözlerini kullanmıştı.
Ekrem Bora’nın oynadığı birtakım üretimler şöyle:
Yasak Aşk (1988), Tapılacak Bayan (1985), Unutulmayanlar (1981), Aşkın Gözyaşları (1979), Baskın (1978), Cennetin Çocukları (1977), Çılgınlar (1974), Dikiz Aynası (1973), Bir Bayan Kayboldu (1971), Bir Vefasız Yar İçin (1969), Alevli Yıllar (1968), Ayşecik Canım Annem (1967), Avare Kız (1966), Aşka Susayanlar (1964).
NTV