Milyonlarca çalışanı ilgilendiren Taban Fiyat Tespit Kurulu bugün dördüncü ve son sefer toplanıyor.
Saat 10.30 başlayacak toplantının akabinde 2021 yılı için geçerli olacak minimum fiyat ölçüsünün duyurulması bekleniyor.
Açıklamayı Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk yapacak.
Türk-İş ve TİSK temsil ediyor
2021 yılında personellerin alacağı en düşük maaş olan minimum fiyatın belirlenmesi için taraflar masadaki görüşmelerin sonuna gelmiş durumda.
Toplantılarda personel bölümünü Türk-İş’in, patron kesitini Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor.
Yeni taban fiyat ne kadar oldu?
Milyonlarca çalışan yeni minimum fiyatın ne kadar olacağını merak ediyor. Saat 10.30’daki toplantının bir saat kadar sürmesi bekleniyor. Toplantıdan mutabakat çıkarsa yeni minimum fiyat ölçüsü da açıklanacak.
Personel tarafının minimum fiyat talebi ne kadar?
Emekçi kısmını temsil eden Türk-İş haftasonu 2021 yılı için geçerli olacak minimum fiyata ait birinci sefer bir ölçü açıklamıştı.
Türk-İş Genel Lideri Ergün Atalay, Taban Fiyat Tespit Kurulu’na getirilecek 3 bin liranın altındaki teklifin çalışanları keyifli etmeyeceğini söylemişti.
Atalay, yazılı açıklamasında, yeni yılda geçerli olacak minimum fiyat sayısına dair şu sözleri kullandı: “İşveren ve hükümet, taban fiyat ile ilgili 3 bin liranın altında bir teklif getirmemelidir. Zira 3 bin liranın altındaki teklif, insanları keyifli edecek bir teklif olmaz, çalışanları memnun edecek bir teklif olmaz. Taban Fiyat Tespit Komitesi’ne 3 bin liranın üzerinde bir teklif getirilmelidir.”
Türk-İş, Hak-İş ve DİSK’ten ortak açıklama
Türk-İş, Hak-İş ve DİSK minimum fiyat belirleme süreciyle ilgili dün ortak açıklama yaptı. Buna nazaran emekçi tarafının taban fiyattaki beklentileri şöyle:
“Asgari Fiyat Tespit Komitesince vazife verilen Türkiye İstatistik Kurumu’nca bekar bir personel için hesaplanan yaşama maliyeti kasım ayı prestijiyle net 2 bin 792 liradır. Açıklanan bu meblağda aile ögesi yoktur, dikkate alınmamıştır. Bu ayın gerçekleşecek fiyat artışı ile taban fiyatın geçerli olacağı 2021 yılı beklenen fiyat artışları da bulunmamaktadır. Bütün bu ögeleri kapsayacak bir minimum fiyatın, tüm bir yıl boyunca kesintiler nedeniyle azalma olmadan emekçinin eline geçmesi sağlanmalıdır.
Geçmiş kimi yıllarda olduğu üzere Hükümet tercihini, iktisaden dar ve sabit gelirli bölümler için kullanmalıdır. İnsan onuruna yaraşır bir geçimi sağlayacak bir minimum fiyatın yürürlüğe girmesi için tüm imkanlarını seferber etmelidir. Emekçi temsilcileri ‘insan onuruna yakışır’ bir seviyede taban fiyat belirlenebilmesi için komite çalışmaları sırasında temel alınması gereken unsurları belirlemiş ve kamuoyu ile paylaşmıştır. Üç personel konfederasyonu olarak 4 Aralık 2020’de ortaklaştığımız ‘insan onuruna yaraşır bir taban ücret’ belirlenmesi talebinin ardında durmaktayız.”
Patron kısmının talepleri
Görüşmelerde patron kesitini temsil eden Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) talepleri ise şöyle:
“Rekabet içerisinde olduğumuz ülkelerin ve OECD ortalamasının epeyce üstünde olan fiyat üzerindeki vergi ve prim yüklerinin uygun düzeylere çekilmesi hem çalışanlarımıza hem de patronlarımıza nefes aldıracak bir adım olacaktır. İstihdamı korumak, ek istihdam sağlamak, yeni yatırım ortamı oluşturmak ve salgınla sıkıntı durumda kalan kesimlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için istikrarlı bir minimum fiyatın belirlenmesi her zamankinden daha da kıymetli hale gelmiş bulunuyor.”
Siyasi partilerin teklifleri
Siyasi parti başkanlarından de teklifler geldi. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Asgari fiyat 3 bin 100 TL olsun ve vergiden muaf olsun” dedi.
GÜZEL Parti Başkanı Meral Akşener ise brüt taban fiyatın 3 bin liraya çıkarılarak ödemenin brüt çıkar üzerinden yapılmasını teklif etti.
HDP’nin önerisi 4 bin lira formunda olurken, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu partisinin minimum fiyat teklifini net 3 bin 300 lira olarak açıkladı.
Personelin 1 saatlik fiyatı nasıl hesaplanır?
Bir emekçinin saatlik mesai fiyatının hesaplanması için maaşının bilinmesi gerekiyor. Emekçinin aldığı aylık maaş 225’e bölünür ve böylelikle saatlik gelir elde edilir.
Fazla mesai fiyatları nasıl hesaplanır?
Fazla mesai fiyatı, olağan mesainin üzerinde çalışan personelin artı saatler için alacağı ölçüsü söz etmektedir.
En kolay sistemiyle fazla mesai fiyatı personelin saatlik geliri üzerinden hesaplanır.
Personelin saatlik fiyatına yüzde 50 ek gelir eklenir ve böylelikle fazla mesai fiyatı ortaya çıkmış olur.
Minimum Geçim İndirimi (AGİ) taban fiyata dahil mi?
2020 yılında minimum fiyat en az net 2 bin 324 lira olarak açıklanmıştı. Bu fiyata Minimum Geçim İndirimi (AGİ) dahildi. Çalışanın eline en az 220 lira 73 kuruş eklenerek 2 bin 324 liraya ulaşılıyordu. Yeni açıklanacak ölçüde da net taban fiyata AGİ’nin dahil olması bekleniyor.
2020 taban fiyat net 2 bin 324 lira
Taban fiyat, hala bekar bir emekçi için aylık brüt 2 bin 943 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 324 lira 71 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman vazifelileri için ise olağan emekçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediği için net 2 bin 501 lira 55 kuruş olarak hesaplanıyor.
Taban fiyatın patrona toplam maliyeti, bir emekçi için 3 bin 458 lira. Bunun 2 bin 943 lirasını brüt taban fiyat, 456 lira 17 kuruşunu toplumsal güvenlik primi, 58 lira 86 kuruşunu patron işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
Yıllar bazında net taban fiyat sayıları ise şöyle:
2019 TABAN FİYAT: 2 bin 20 TL
2018 MİNİMUM FİYAT: 1603 TL
2017 MİNİMUM FİYAT: 1404 TL
2016 TABAN FİYAT: 1300 TL
2015 MİNİMUM FİYAT: 1 Ocak-949TL, 1 Temmuz-1000 TL
2014 TABAN FİYAT: 1 Ocak-846 TL, 1 Temmuz-891 TL
2013 TABAN FİYAT: 1 Ocak-773 TL, 1 Temmuz-803 TL
Birinci toplantı 4 Aralık’ta yapılmıştı
Taban Fiyat Tespit Kurulu, minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamında bu yıl birinci toplantısını 4 Aralık’ta Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı’nda düzenlemişti.
İkinci toplantısını 15 Aralık’ta TİSK’in, üçüncü toplantısını ise 22 Aralık’ta Türk-İş’in konut sahipliğinde yapan kurul, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı alınan önlemler doğrultusunda üç toplantıyı da çevrim içi gerçekleştirmişti.
NTV
