Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığında antropolog, arkeolog, sanat tarihçi ve restoratörlerden oluşan 17 kişilik grup, Van’da Urartu Hükümdarı 2’nci Sarduri tarafından yaptırılan, 2 bin 750 yıllık Çavuştepe Kalesi’nde ve nekropoldeki hafriyat çalışmalarında kıymetli bulgular ortaya çıkarıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın müsaadesiyle yürütülen çalışmalarda, Urartular’ın toplumsal yaşantısı, meyyit gömme adetleri ve inançlarına ait kıymetli bulgulara ulaşılıyor.
Hafriyatta bulunan iskeletlerle ilgili de çeşitli incelemeler yapılıyor. Şu ana kadar 55 iskeletin ortaya çıkarıldığı alanda bilim insanlarını en çok şaşırtan vaka ise bulunan iskeletlerde çürük dişe rastlanmaması. Bölgede çalışma yürüten Antropolog Doç. Dr. Hakan Yılmaz’ın bahis ile ilgili çalışmalarının sürdüğünü belirten Prof. Dr. Çavuşoğlu şöyle konuştu:
“Buradaki arkeolojik çalışmaların antropolojik olarak söylemek gerekirse en kıymetli bilgilerinden bir tanesi, üzerlerindeki çalışmalar hala sürüyor ve vefat sebepleri tahminen araştırılacak. Mevt sebepleriyle birlikte uzunlukları, hangi iş yaptıklarını ki kimilerinin çok ağır işte çalıştıklarını bize gösteren bulgular var. Bunlar üzerine daha ayrıntılı çalışmalar gerçekleştiriliyor. Beslenmesiyle alakalı datalar ortaya çıkacak, yani bilhassa bu çalışmalar devam edecek. Dişlerinin çok sağlam olduğunu gördük. Dişlerinin neredeyse hiç çürük olmadığına şahit oluyoruz. Şu ana kadar hiç çürük diş bulmadık. Yalnızca bir adedinde çok küçük bir çürük diş çıktı şimdiki bilgilerimize nazaran.”
ÇOK SAĞLIKLI BESLENMİŞLER
Bu bilgilerin Urartuların çok sağlıklı beslendiklerini gösterdiğini belirten Prof. Dr. Çavuşoğlu, “Kemik yapılarının çok güçlü olduğunu bilhassa söylüyor Doç. Dr. Hakan Yılmaz hocamız. Bu da süt ve süt eserleriyle yani doğal beslenmenin vermiş olduğu bir kalsiyum içerikli bir beslenmenin de olduğunu söyleyebiliriz. Bu da hayvancılıkla alakalı olduğunu bize gösteriyor. Buradaki insan iskeletlerinin beslenme cinslerinden, hastalıklarına varıncaya kadar çalışmalar var. Bunlar ön bilgi yalnızca, lakin devam ettikçe çok daha ayrıntılı bilgilere ulaşılmış olacak. Şu an tamamlanan bir çalışma yok zira her gelen bilgi yeni bir şeyi tetikliyor” dedi.
URARTU ARKEOLOJİSİNDE BIRINCI
Çavuştepe Kalesi’ndeki nekropolün Urartu arkeolojisi açısından çok değerli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Çavuşoğlu, “Çünkü Urartu Arkeolojisi açısından birinci sefer bu türlü bir nekropol açılıyor. Bu nekropol şimdiye kadar oda mezar biçiminde açılmıştı lakin açık alanda bu kadar hepsinin bir ortada olduğu birinci sefer orta yere çıkıyor. Bu yüzden her yeni bilgi, yeni ekleri getiriyor. Urartu meyyit gömme adetleri hakkında bize yeni datalar söylüyor. Urartu’nun meyyit gömme adetlerini biliyorduk lakin bir alan içerinde hepsini bir ortada bulma imkânına sahip olduk. Ve daha rahat bir biçimde değerlendireceğiz” diye konuştu.
NTV
